Afgan politikacıdan uluslararası topluma Taliban'ı "reddetme yerine test etme" çağrısı

MEHMET ÖZTÜRK/ALİ MURAT ALHAS - Üst düzey Afgan politikacı ve barış aktivisti Fazl Hadi Wazin, Afganistan'da barış ve istikrar için Taliban yönetimini tamamen reddetmek yerine test etmek gerektiği konusunda uluslararası topluma çağrı yaptı.

Hizb-i İslami Partisi Lideri Gülbeddin Hikmetyar'ın mücadele arkadaşı ve geçen yıl cumhurbaşkanı yardımcılığına aday gösterilen Wazin, Anadolu Ajansı muhabirlerine konuştu.

Wazin, Taliban'ın kuracağı hükümeti tecrit etmenin, 35 milyonluk bir ulusu görmezden gelmek ve "ülkeyi terörizme geri döndürmek" anlamına geldiğini belirtti.

Afganistan'da son günlerde yaşanan gelişmelerin ülke açısından bir "dönüm noktası" olduğunu dile getiren Wazin, istikrarın sağlanabileceğine işaret etti.

Ülkede yeni bir dönemin başladığını ifade eden Wazin, "Ancak her şey Taliban ile diğer aktörlerin iş birliğine bağlı." yorumunda

bulundu.

Wazin, Taliban'ın hükümette farklı etnik gruplardan bireylere yer vereceğini ancak kendilerinin aslan payını alacağını kaydederek, farklılıkların hükümete entegre edilmemesinin "tarihi bir hata" olacağının altını çizdi.

Taliban liderlerinin son 20 yılda siyasi tecrübe kazandığını söyleyen Wazin, Taliban'ın, Afgan toplumunun değişimini hesaba katmış olması gerektiğini dile getirdi.

Wazin, Afganistan toplumundaki değişimi şu şekilde nitelendirdi:

"Afganistan'da 20 yıl önce üç veya dört üniversite vardı. Şimdi 100'ün üzerinde özel üniversite ve binlerce üniversite mezunu var.

Afganistan'da birçok olumlu değişiklik oldu, genç nesil interneti ve sosyal medyayı kullanıyor. Bu yüzden yeni nesil önceki nesille aynı değil."

Uluslararası topluma çağrı

Wazin, uluslararası toplumu ve bölgesel güçleri, barış ve istikrar adına Afganistan'da Taliban'a şans vermeye çağırdı.

Taliban yönetimini tamamen reddetmek yerine süreci izleyerek test etmek gerektiği konusunda uluslararası topluma çağrıda bulunan Wazin, aksi durumun ülke için feci sonuçlara yol açacağını ileri sürdü.

Wazin, 1996'dan farklı olarak Taliban'ın fotoğraf, video ve televizyona karşı tutumunun değiştiğini ve geçmişteki yasaklara ilişkin eleştirileri dikkate aldıklarını söyledi.

Taliban'ın Afgan kadınlara karşı da liberal bir yaklaşım benimsediği değerlendirmesinde bulunan Wazin, kadınların iş hayatında yer almasına, eğitim almasına ve sosyal faaliyetlere katılmasına izin vereceklerine dair verdikleri sözleri hatırlattı.

Wazin, sivil toplum örgütlerinin ve akademisyenlerin yanı sıra Taliban liderliğinin de Afganistan'a karşı sorumluluklarının bilincinde olmaması ve geçmişteki hatalarında ısrar etmesi durumda ülkenin sonu bilinmeyen bir yola gireceğini düşündüğünü söyledi.

Taliban'ın Afganistan'a hakim olmasından sonra ülkeyi terk eden eski Cumhurbaşkanı Eşref Gani liderliğindeki ABD destekli hükümeti, yolsuzluk yapmakla suçlayan Wazin, Gani hükümetini, Afganlar arasındaki barış görüşmelerini de ciddiye almamakla itham etti.

Wazin, Afgan ulusunun güvenliğini sağlamak, toplumsal uzlaşma sürecini başlatmak, ülkenin kötü ekonomik durumuna çözüm aramak, komşu ülkelerle ve uluslararası toplumla ilişkileri normalleştirmek ve Afgan medyasında ifade özgürlüğü standartlarını yükseltmek gibi konuların Taliban hükümetini bekleyen gündemler olduğunu söyledi.

"Savaşmak başka, yönetmek başka." ifadesini kullanan Wazin, bu nedenle Taliban'ın esnek, zeki ve itidalli olması gerektiğini vurguladı.