ABD Savunma Bakanı Hagel'ın İstifası

ANALİZ HABER – BARIŞKAN ÜNAL/ERKAN AVCI - ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel'ın istifasının arkasında, "Obama'nın karar alma süreçlerinde daha çok Beyaz Saray'daki yakın ekibine dayanması" ve Suriye gibi dış politika konularındaki bazı görüş farklılıklarının etkili olduğu belirtiliyor.

Hagel'ın istifası, ABD yönetiminin dış politikalarında Beyaz Saray ile yönetimin diğer kademeleri arasındaki çatlakları daha da gün yüzüne çıkardı.

Obama'nın ulusal güvenlik ekibindeki tek Cumhuriyetçi isim olan 68 yaşındaki eski Nebraska senatörü Hagel, Şubat 2013'den beri yürüttüğü Savunma Bakanlığı görevinden istifa etti. Beyaz Saray'da kameralar karşısında, geçen ay başkanlığının son iki yılını konuşurken Hagel'ın kendisi için bu dönemin görevini sonlandırmak için "uygun bir zaman" olduğunu belirttiğini söyleyen ABD Başkanı Barack Obama, Hagel'a hizmetlerinden dolayı teşekkür etti.

Obama,  Hagel'ın görevi bırakmak istediğini kendisinin teklif ettiğini belirtse de Hagel'ın istifasının ardında Beyaz Saray'ın ulusal güvenlik politikası ve karar verme sürecine kızgınlığının etkili olduğu belirtiliyor.

ABD yönetim kademelerinde son dönemlerde özellikle de askeri kanatta, ABD'nin IŞİD stratejisinin Suriye kanadına yönelik rahatsızlıklar sızmaya başlamıştı.

ABD Savunma Bakanı Hagel da Ekim sonunda Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Susan Rice'a iki sayfalık keskin bir eleştiri yazısı göndererek, Esed'e yönelik niyetine açıklık getirmemesi nedeniyle yönetimin Suriye politikasının çökme tehlikesi bulunduğu uyarısında bulunmuştu.  Daha sonra yazısıyla ilgili soru üzerine de "Başkan'a ve Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bu konudaki en iyi düşüncelerimizi iletmeliyiz ve bunlar dürüst, direkt olmalı" ifadesini kullanan Hagel, IŞİD'e yönelik hava saldırılarından Esed'in bazı faydalar sağladığını kabul etmişti.

Hagel'iı bu yazısının ardından Amerikan medyasında ABD'nin Esed rejimini stratejisine dahil etmemesinin IŞİD politikasını nasıl başarıya ulaştıracağına yönelik sorular ve eleştiriler artmıştı. Bu noktada, ismi verilmeyen Pentagon yetkililerinden sızan haberler dikkati çekiyordu.

Amerikan medyasındaki diğer haberlerde de Pentagon'un IŞİD stratejisine yönelik huzursuzlukları dile getirilirken, Beyaz Saray'ın diğer politika konuları gibi IŞİD stratejisinde de her şeyi çok fazla merkezden yönetmeye çalıştığı ve ayrıntılara karıştığı yönünde yorumlar yapılıyordu.

Son dönemlerde Obama'nın IŞİD stratejisini değiştireceğine yönelik son haberlerden sonra sürpriz biçimde Hagel'in istifası gündeme geldi.

-Mikro-yönetim tarzına kızgın

Amerikan basınında yer alan haberlere göre, bazı yetkililer Hagel'ın "kovulduğunu", bazıları "istifa ettiğini" ileri sürerken, Beyaz Saray yetkilileri bunun Obama ve Hagel tarafından "karşılıklı alınmış" karar olduğunu belirtti. Obama, geçmişte yönetimindeki bazı istifaları reddetmişti ancak Hagel'in istifasını geri çevirmediği dikkati çekilen konulardan.

Amerikan basınına "üst düzey yetkililer"den sızan haberlere ve medyadaki yazılara göre, Hagel'ın istifasındaki başlıca nedenlerden biri, Obama'nın bütün konularda Beyaz Saray'daki yakın ekibine daha çok güvenerek ve onların önerilerini daha çok dikkate alarak mikro-yönetim üslubunu benimsemesi.

Bunun yanında, Obama, Hagel'ın istifasıyla ilgili düzenlenen basın toplantısında, "Hagel'in Oval Ofis'te kapalı kapılar ardında kendisiyle direkt konuşmasından memnuniyetini" dile getirdi. Ancak basında yer alan haberlerde aslında bu durumun da Obama ile Hagel arasında anlaşmazlık yaratan hususlardan biri olduğu yorumları yapıldı.

Hagel'ın istifasından sonra açıklama yapan ve Hagel'la bu sabah görüştüğünü belirten Cumhuriyetçi Senatör John McCain de bu duruma işaret etti.

"Chuck'ın, yönetimin ulusal güvenlik politikaları ve karar alma süreçlerine dair kaygıları olduğunu biliyorum" ifadesini kullanan McCain, Hagel'dan önceki savunma bakanlarının da Obama'nın çoğunlukla mikro-yönetim tarzından rahatsızlıklarını dile getirdiğini hatırlattı. McCain, "Chuck için de durum farklı değildi" açıklamasını yaptı.

McCain, "Başkan'ın, ulusal güvenlikteki mevcut başarısızlıklarının gerçek kaynağının, çoğunlukla yanlış yönlendirilen politikalar ve Beyaz Saray'ın bunları uygulamada oynadığı rolden kaynaklandığını fark etmesi lazım. Bizim ihtiyacımız olan gerçek değişim de bu" değerlendirmesinde bulundu.

Washington'daki bağımsız dış politika uzmanlarından Mark Perry da AA muhabirinin sorularını yanıtlarken, "Bu konudaki genel konsensüs, Susan Rice ile politikalar üzerindeki anlaşmazlıkları sonucu, Hagel'ın Beyaz Saray'daki sınırlı ekibe dayanan idare sisteminden rahatsız olması nedeniyle yönetimden uzaklaştırıldığı yönünde" ifadesini kullandı. - Washington DC