ABD'li Uzman Barkey: Işid Türkiye'ye Saplanmış Bir Hançer

Washıngton"daki düşünce kuruluşu Woodrow Wilson Merkezi'nin Ortadoğu Programı Direktörü, Türkiye uzmanı Henri Barkey, Ankara'da geçen cumartesi günü düzenlenen canlı bomba saldırılarının IŞİD eylemlerine çok benzediğini anlatırken, örgütün Türk Hükümeti, Türkiye'deki Kürtler ve liberallere gözdağı vermeyi ve intikam almayı istediğini öne sürdü.

Amerika'nın Sesi Radyosu'nun sorularını yanıtlayan Amerikalı uzman, tüm işaretlerin tek bir örgütü göstermesine rağmen bunun ilan edilmeyeceği iddiasında bulundu. Henri Barkey, şöyle dedi:

"Türkiye'de Suriye'deki savaşın sonucu olarak IŞİD'e bağlı, örgüte sempati duyan büyük bir altyapı var. O altyapı Türkiye için de bir tehlike. Ama IŞİD'in uluorta kalkıp 'Bunu biz yaptık' demesi onlar için çok sakıncalı olur. IŞİD, 'Biz yaptık derse' Türk Hükümeti mecburen IŞİD'in bütün odaklarına karşı büyük operasyonlar yapmak zorunda kalacak. Bu tabii IŞİD'in lehine olmaz. Herkes biliyor bunu IŞİD'in yaptığını, ama açıklık getirmeyerek hem kendi mesajlarını vermiş oluyorlar hem de aynı zamanda istediklerine ulaşıyorlar. Nitekim Türkiye'de Türk ve Kürt toplumunu birbirlerine düşürmeye çalışıyorlar. Bunda da başarılı oluyorlar."

"TÜRKİYE ÇOK ZOR DURUMDA"

Barkey, Suriye'deki mevcut durum ve Rusya'nın sahneye çıkmasıyla değişen dinamiklerde en zor durumda olan ülkenin Türkiye olduğunu savunurken şunları söyledi:

"Türkiye'nin müttefik olarak gördüğü Rusya, Esat'a arka çıkmaya başladı. Esat'ın yapamayacağı şeyleri yapıyor; Muhafazakar, cihatçı IŞİD'ci örgütleri bombalıyor. Öte yandan Amerika YPG'ye yardım ediyor. Yani bu açıdan Türkiye'nin durumu çok zor."

Barkey, "Türkiye, genel seçim öncesi oluşan bu kaos ortamından nasıl kurtulacak?" sorusuna şu yanıtı verdi:

"Yapması gereken çok önemli bir şey var. IŞİD altyapısını mümkün olduğu kadar temizlemek. Çünkü eninde sonunda bu altyapı, Türkiye'nin içinde Türkiye'ye saplanmış bir hançer gibi. Düşünün Ankara gibi Türkiye'nin en iyi muhafaza edilmiş, en çok polisin var olduğu yerde uluorta 100 kişinin canını alan bir katliam yaptılar. Bunu bu kadar kolaylıkla yapmışlarsa, bunu İstanbul'da da, başka yerde de yapabilirler. Türkiye'nin dikkatli davranması lazım. IŞİD'in daha fazla katliamlara sebep vermemesi lazım. Öte yandan yarın öbür gün İstanbul'da İstiklal Caddesi'nde yapsalar ne olacak? Türkiye'nin turizme ihtiyacı var. Türkiye, uluslararası camiayla yakın iktisadi ilişkileri olan bir ülke. Küresel oluşumun parçası. Bütün bunlar çok kötü bir şekilde zedelenebilir. Dolayısıyla IŞİD'i mümkün olduğu kadar çabuk altyapısını sindirip ortadan kaldırması lazım Türkiye'nin. Ama bunu yapabilir mi hele şu seçim sırasında zannetmiyorum."

Henri Barkey, Ankara saldırısı sonrasında toplumda iyice belirginleşen kutuplaşma sorununun, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 7 Haziran seçimleri öncesinde sergilediği tavrın neden olduğunu iddia ederken şöyle dedi:

"Kutuplaşma Cumhurbaşkanı'nın başkanlık sistemi yaratmak istemesiyle doğdu. Kutuplaşmanın ikinci açısı HDP etrafında endekslendi. Hele bu bombalama olayından sonra çok daha perçinlendi. Cumhurbaşkanının hatalı davrandığı şey kendisini politikaya soktu. Yeni sistem içinde bile cumhurbaşkanının partiler üstü olması lazım. Ama bırakın partiler üstü olmayı bir partinin üyesi gibi davranması, kendi partisi için 400 milletvekilli istemiş olması kutuplaşmanın ana sebeplerinden biri."

"AMERİKA ENDİŞELİ"

Amerikalı uzman Henri Barkey, Washington'dan bakıldığında Türkiye'nin nasıl göründüğüne ilişkin soruya yanıt verirken, "Amerika endişeli bakıyor" dedi. Barkey, şöyle devam etti:

"Son zamanlardaki bu bombalama olayı olsun, bu kutuplaşma, Türkiye'nin geleceği için iyi bir şey değil tabii. Amerika'nın Türkiye'de en çok ve her zaman istediği şey istikrar olmuştur. Bazen çok hatalı bir şekilde bu istikrarı aramıştır Amerika, ama şu andaki Türkiye'nin demokratik sistemi içinde istikrar istemesi gayet doğal. Ama bu istikrarsızlık ve bu kutuplaşmanın, Türkiye için çok zararlı olacağını düşünüyor. Amerika'nın en çok önem verdiği konu; IŞİD'le savaş. Ama Türkiye ile Amerika o açıdan anlaşamıyor. Türkiye'de IŞİD'in ortadan kalkmasını istiyor. Ama bu Türkiye için bu üçüncü derecede önemli bir olay. Türkiye için en önemlisi Kürt meselesi, ikincisi Esat'ın gitmesi, üçüncüsü IŞİD. Halbuki Amerika için IŞİD birinci, Esat ikinci, ama o da çok daha geride gelen. Önemli olan IŞİD'in def edilmesi hem Suriye'den hem Irak'tan. O açıdan bir rahatsızlık var tabii." - İstanbul