9 Maddede Balyoz Davası

Balyoz davasında beklenen kararlar açıklandı. Eski 1. Ordu Komutanı emekli Orgeneral Çetin Doğan, emekli Orgeneral Halil İbrahim Fırtına ve emekli Oramiral Özden Örnek'e 'darbeye eksik teşebbüs'ten 20 yıl hapis cezası verildi.

Emekli Orgeneral Ergin Saygun, Orgeneral Bilgin Balanlı ve emekli Korgeneral ve MHP milletvekili Engin Alan'a 18 yıl hapis cezası verildi.

Emekli Tuğgeneral Levent Ersöz'ün dosyası, ifade vermediği için ayrıldı.

Davada yargılanan 34 kişi beraat etti.

İşte 9 maddede Balyoz davası.

DAVANIN GEREKÇESİ

Türkiye'nin ülkede ve bölgede, bağımsız bir güç olmasını hedefleyen birtakım muhalif askerleri, sahte verilerle yargılamak, cezalandırmak ve onlardan kurtulmak.

SANIKLAR HAKKINDAKİ İDDİALAR

Dava, 2003 tarihli "Balyoz Harekât Planı" başlıklı belgeler ile gündeme geldi. İddialara göre plan, dönemin 1. Ordu Komutanı Çetin Doğan'ın liderliğindeki cunta tarafından hazırlandı ve darbe zeminini hazırlama amaçlı Çarşaf, Sakal, Suga ve Oraj kod adlı eylem planlarından oluşuyor. 5 bin sayfalık belgelerde Fatih ve Beyazıt camiilerinde bomba patlatılarak hükümetin sıkıyönetim ilan etmeye zorlanması, Yunanistan hava sahası üzerinde bir Türk jetinin düşürülerek halkın galeyana getirilmesi ve darbe sonrası demokrat görüşlü gazetecilerin tutuklanması gibi planların olduğu ileri sürülüyor.

ÇETİN DOĞAN HAKKINDAKİ İDDİALAR

Balyoz darbe planı ve ekleri, 5-7 Mart 2003 tarihleri arasında gerçekleştirilen bir plan seminerinin parçası olarak sunuldu. Dönemin 1. Ordu Komutanı Orgeneral Çetin Doğan, bu darbe planını hazırlamakla ve seminerde darbe provası yapmakla suçlandı.

3 DAVA BİRLEŞTİ

1. Ordu Komutanlığı'nda darbe planına ilişkin çalışmalar yapıldığı iddiasını taşıyan belgeler. savcılığa teslim edildi. Belgeler üzerine soruşturma başlatan savcılık, ilk olarak, aralarında Çetin Doğan'ın da bulunduğu, 194 kişi hakkında dava açtı.

İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen bu dava daha sonra iki dava ile birleşti. Bunlardan biri; Orgeneral Bilgin Balanlı'nın tutuklandığı Eskişehir'de ele geçirilen belgelerle ilgili yürütülen soruşturma kapsamında 28 sanık hakkında açılan davaydı.

Balyoz ile birleşen üçünü dava ise Gölcük Donanma Komutanlığı'nda ele geçirildiği iddia edilen Balyoz belgelerine ilişkin açılan dava oldu. Bu soruşturmada da Korgeneral Korcan Pulatsü'nün de aralarında bulunduğu 143 asker hakkında dava açıldı.

5 AŞAMALI PLAN

İddianameye göre Balyoz'un, 5 aşamada gerçekleştirilmesi planlanmıştı:

Birinci aşama; istihbarat faaliyetlerinin yer aldığı ve tamamlanmış olan aşama.

İkinci aşamanın, askeri müdahale için zemin hazırlama süreci olduğu öne sürülüyor. İddianamede şöyle deniliyor:

"Yapılanma içerisinde yer alan bazı jandarma görevlileri tarafından hazırlanan 'Sakal' ve 'Çarşaf' isimli eylem planlarıyla kargaşa yaratma planlandığı, 'Oraj' ve 'Suga' isimli planlarla hava sahası ve kıta sahanlığı konularında Yunanistan'ın taciz edilerek iki ülke ilişkilerinin gerilmesinin öngörüldüğü... Böylece öncelikle 1'inci Ordu merkezli İstanbul ve çevre illerde sıkıyönetim ilan edilmesini amaçladığı (...) tespit edilmiştir.

Üçüncü aşama; askeri müdahalenin fiilen ilan edildiği aşama.

Dördüncü aşama; yürütme görevinın 'Milli Mutabakat Hükümeti tarafından devralması.

Beşinci ve son aşama ise yürütmenin tekrar sivil yönetime devredilmesi için 'seçime' gidilmesi.

NE ZAMAN BAŞLADI?

İlk duruşma, 16 Aralık 2010'da başladı.

İSTENEN CEZALAR

Balyoz davasının savcısı mütalaasında 250'si tutuklu 365 sanığın, "Türkiye Cumhuriyeti icra vekilleri heyetini, cebren ıskat veya vazife görmekten cebren men etmeye teşebbüs suçundan, eski TCK'nın 147. ve 61. maddeleri gereğince 15 ile 20'şer yıl arasında hapis cezasına çarptırılmasını istemişti.

SORUŞTURMA SAFHASI

Özel yetkili İstanbul Cumhuriyet savcıları yaklaşık bir aylık incelemeden sonra 22 Şubat 2010 günü aralarında emekli generaller ve muvazzaf subayların da bulunduğu 49 askeri gözaltına aldı. 4 gün sonra soruşturma kapsamında 13 ilde 1'i emekli 17'si muvazzaf 18 asker daha gözaltına alındı. 3 Mart 2010 günü tutuklananların sayısı, 41'e ulaştı.

12. Ağır Ceza Mahkemesi'nin nöbetçi hakimi Oktay Kuban, 1 Nisan 2010'da aralarında Çetin Doğan'ın da bulunduğu 19 sanığı "kuvvetli suç olgusunun bulunmadığı" gerekçesiyle tahliye etti.

Fakat savcılar, nöbetçi hakimin aldığı bu karara itiraz etti ve 12. Ağır Ceza Mahkemesi, üç kişilik heyet olarak toplandı. Mahkeme, 21 şüphelinin tekrar tutuklanmasına karar verdi. Kararda tahliyelerin, "mevcut somut olgularla çelişen ve soyut gerekçeye dayalı kararlar olduğu" ve "somut belge, bilgi, kayıt ve bilirkişi raporlarının dikkate alınması durumunda kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren olguların bulunduğu" belirtildi. Kararda ayrıca heyet kararının, hakim kararından üstün olduğu da vurgulandı.

Haziran 2010'da İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi nöbetçi hakimi Yılmaz Alp, 26 şüpheliyi tahliyesine karar verdi. Alp, gerekçeli kararında ise şüphelilerin katıldıkları ya da görevelendirildikleri Balyoz Seminer Planı'nda yapılması planlanan eylemlerin icra hareketlerinin gerçekleştirildiğine ilişkin somut olgular bulunmadığı savundu.

YARGI AŞAMASI

19 Temmuz 2010'da İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi İstanbul Cumhuriyet savcıları Mehmet Ergül, Murat Yönder, Süleyman Pehlivan ve Ali Haydar'ın hazırladığı iddianameyi kabul ederek tamamı asker 196 kişi hakkında dava açtı.

968 sayfalık iddianamede sanıklara "Türkiye Cumhuriyeti yürütme organını cebren ıskat ve vazife görmekten cebren men etmeye teşebbüs etmek" suçlaması yöneltildi. Fakat eski TCK'nın 61/1. maddesine dayanılarak "eksik teşebbüs" nedeniyle cezalarda indirim yapılması istendi ve her sanık için 15 yıldan 20 yıla kadar hapis talep edildi.

İddianameye konu olan tüm darbe plan ve hazırlıkları, savcılığa teslim edilen belgeler arasındaki 11 numaralı CD içerisinde bulundu. Savcılar 5-7 Mart 2003 tarihinde gerçekleştirilen resmi plan seminerinin de Balyoz darbe planının bir provası olduğunu iddia ediyor. Sanıkların büyük bir bölümü darbe planlarında isimleri geçtiği için suçlanıyor. Toplam 162 kişinin katıldığı bu seminerde 196 balyoz sanığından 49'u katılımcı olarak yer alıyor.

Yakalama kararı çıkmasına rağmen iki hafta boyunca sanıkların hiçbiri adliyeye gelip teslim olmadı. Bu süre içerisinde yalnızca emekli Albay Ahmet Şentürk yakalandı. Hakkında yakalama kararı çıkarılan sanıklar, karara itiraz etti.

Cumhuriyet savcısı 10. Ağır Ceza Mahkemesinin verdiği yakalama kararına, yasalar çerçevesinde itiraz etme hakkının bulunmadığı ancak tutuklama durumunda itiraz edilebileceğini savundu ve itirazların reddi yönünde mütalaada bulundu. Fakat 11.Ağır Ceza Mahkemesi, 101 şüphelinin itirazlarını oy çokluğu ile kabul etti. Üye hakim Metin Özçelik'in muhalif kaldığı kararda sanıklar hakkında yakalama müzekkeresi çıkarılabilmesi için kaçak olmaları gerektiği ve şüphelilerin bu tanıma uymadığı belirtildi.

Bazı sanıkları yaptığı redd-i hakim talepleri ise İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedildi.

Duruşmalar, Beşiktaş Adliyesi'nin fiziki koşullarının yetersiz olması nedeniyle Silivri Ceza İnfaz Kurumları Yerleşkesi'ndeki duruşma salonunda gerçekleşti.