8. Türkiye İnovasyon Haftası - Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Koç

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, "Nasıl ki Türkiye koronavirüs sürecinden güçlenerek çıkacaksa yarın da dijitalleşen dünyanın ve inovasyon süreçlerinin getirdiklerini doğru okuyarak dünyadaki yerini sağlamlaştıracaktır. Bunun için hep birlikte daha çok çalışmalı, yeniliklere açık olmalı, güçlü koordinasyonumuzu sürdürmeye devam etmeli, dijital geleceğimizi hep birlikte inşa etmeliyiz." dedi.

Koç, Ticaret Bakanlığı'nın koordinasyonunda Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından bu yıl 8'incisi düzenlenen "Türkiye İnovasyon Haftası"nın ikinci gününde yaptığı konuşmada, TİM'in nihai hedefini dış ticaret fazlası veren Türkiye olarak belirlediğin, bu hedefe giden yolun ise güçlü altyapı, güçlü insan kaynağı, güçlü ihracat, güçlü ekonomi, güçlü Türkiye olmak üzere kısaca 5G olarak özetlendiğini söyledi.

Koç, "Aslında hepimizin nihai hedefi aynı. Güçlü bir Türkiye. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi olarak dijital teknolojilerin kullanımı ve geliştirilmesi yoluyla ekonomik ve sosyal refahın artırılmasına yönelik insan, iş süreçleri ve teknoloji unsurlarında bütüncül bir dönüşümü gerçekleştirmeye çalışıyoruz. Tıpkı Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin 5G sürecinde olduğu gibi." dedi.

Dijital dönüşümün sadece bir teknoloji dönüşümü değil, özünde insan ve iş süreçlerinin olduğu kültürel ve organizasyonel bir dönüşüm olduğuna dikkati çeken Koç, "Yenilikçi teknolojilerin meydana getirdiği bu dönüşüm bugün içinde bulunduğumuz Kovid-19 sürecinde ivme kazanarak hayatın her alanını yeniden şekillendirmektedir.

Birleşmiş Milletler tarafından Mayıs 2020'de yayınlanan Dünya Ekonomik Durumu ve Beklentiler Raporu'nda Kovid-19 nedeniyle küresel ekonominin bu yıl yüzde 3,2, gelişmiş ekonomilerin ise yüzde 5 küçüleceği öngörülse de bu süreç, insanlar arasında yüz yüze iletişime dayanan eğitim haberleşme, bankacılık, alışveriş ve eğlence gibi birçok sektörde çevrim içi çözümlerin geliştirilmesi ve dijitalleşme süreçlerini hızlanmasını da getirmişti. Bunun sonuncunda özellikle dijital dünyada aktif olan küresel şirketlerin piyasa değerlerinin arttığını görmekteyiz." ifadelerini kullandı.

"Büyük veri, yapay zeka ve dijital teknolojiler dünyamızı değiştiriyor"

Büyük veri, yapay zeka ve dijital teknolojilerin dünyamızı değiştirirken iş yaşamının dinamiklerini de önemli ölçüde etkilediğini belirten Koç, şöyle devam etti:

"McKinsey tarafından İşimizin Geleceği Dijital Çağda Türkiye'nin Yetenek dönüşümü raporunda hazırlanan otomasyon yapay zeka dijital teknolojilerin yaratacağı ekonomik fayda ve sosyal dönüşümler neticesinde gelecekteki 10 yıl içerisinde Türkiye'de 3,1 milyon iş artışı yaşanacağı öngörülmektedir. En büyük yetkinlik gelişiminin 2030 yılında yüzde 60 teknoloji alanında gerçekleşmesi beklenmektedir. Artık dünyada verinin kaynağından alınıp yorumlanabilmesiyle veri ekonomisi ortaya çıktı.

Ortaya çıkan bu model sayesinde pazarlara yaklaşımda farklılaştı. Tüketicilerden hızlı biçimde alınan geri besleme sayesinde üretilecek ürünlerde tüketicilerin etkisi artmış bu verileri doğru yorumlayan firmalar yolarına çok daha güçlü biçimde devam etmişlerdir. Örneğin bugün yıllardır hayatımızda yer alan tüm dünyada milyonlarca yatırım yapılan sinema sektörü, koronavirüs etkisiyle neredeyse bitti. Hayatımıza giren çevrimiçi yayınlar yapan platformlar sebebiyle zaten izleyici alışkanlıkları değişmişti. Bu film ve dizi sektörünü de etkilemiş, artık yönetmenler bu platformlarda anlaşma yapmaya yapımcılar içeriklerini bu platformlara satmayı tercih etmeye başlamıştır."

"131 ülke arasında 57. sırada bulunmaktayız"

Ali Taha Koç, Türkiye'nin dijital dönüşümün yanı sıra inovasyon ve yenilikçi teknolojilere nek kadar hazır olduğunu da değindi.

Eylül ayında küresel inovasyon endeksi yayınlandığını anımsatan Koç, şunları aktardı:

"İlk üç sırayı 2019 yılında olduğu gibi sırasıyla İsviçre, İsveç ABD'nin paylaştığı 2020 yılı sonuçlarına göre ülkemiz 131 ülke arasında 51. sırada yer almaktadır. İnovasyon çıktı alt endeksi bileşenlerinden olan bilgi ve teknoloji çıktıları başlığında ise 131 ülke arasında 57. sırada bulunmaktayız. Ülke olarak inovasyon girdi performansımız gitgide artarken maalesef çıktı performansımız düşmektedir. İnovasyona ayırdığımız kaynaklar ve yatırımlar artarken bu kaynak ve yatırımları etkin ve verimli kullanarak başarılı inovasyonlara dönüştürmemiz gerekmektedir. Bu doğrultuda yatırım ortamını iyileştirme koordinasyon kurulunca küresel inovasyon indeksi yol haritası izlenerek sürdürülen çalışmalar ülkemizin sürdürülebilir bir inovasyon ekosistemine kavuşabilmesi için çok büyük önem taşımaktadır. Türkiye İhracatçılar Meclisimizin de firmalarımızın içinde bulunduğu sektörlerden geri kalmaması için proje ve dijital dönüşüm ofisleri kurmasının çok önemli olduğunu düşünüyoruz."

Küresel İnovasyon Endeksi sıralamasında kurumlar başlığında ise Türkiye'nin 94'üncü sırada yer aldığı bilgisini paylaşan Koç, şunları kaydetti:

"Kamunun dijital dönüşümü tüm alanlarda entegre ve tutarlı politikalar geliştirmekten geçmektedir. Ancak ülkemizde çoğu politika dijital öncesi çağın mirasıydı. Ulusal stratejilerde ortaya konan hedeflerin büyük bir kısmı birden fazla kurum veya kuruluşun eşgüdümlü biçimde çalışmasını zorunlu kılmaktadır. Dijital dönüşümden beklenenlerin gerçekleştirilmesi için kurumlar arası iş birliğinin geliştirilmesi ortak altyapıların kullanılması, veriye dayalı etkin karar alma süreçlerinin oluşturulması, nitelikli insan kaynağı ve kapasitelerinin geliştirilmesiyle vatandaş odaklı, güvenilir, birlikte çalışılabilir, bütünleşik ve etkin bir dijital Türkiye yapısının kurulmasına ihtiyaç duyulmuştur.

Bu sebeple Sayın Cumhurbaşkanımızın şahsına bağlı olarak bir sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesi kapsamında Dijital Dönüşüm Ofisi kurulmuştur. Dijital Dönüşüm Ofisi olarak kurumların altyapı ve dijitaldeki becerilerini artırmak amacıyla 11. Kalkınma Planı'nda kritik teknoloji alanları olarak belirlenen yapay zeka, büyük veri ve siber güvenlik alanlarının yanı sıra kamunun dijital dönüşümünde dijital Türkiye hizmetlerinin sunumuna aracılık ederek kurumlar arası iş birliğini artırmaya yönelik çalışmalarını sürdürmekteyiz. Kamu başta olmak üzere özel sektör ve toplumsal hayatın her alanında dijitalleşmenin sağlanması da Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi'nin en önemli vazifesidir."

"e-devlet kapısı 12 yaşına girdi"

Kamu hizmetlerinin kullanıcı odaklı bir bakış açısıyla e-devlet kapısı üzerinden sunulması için de çalışmalara hız verdiklerini dile getiren Koç, kamu hizmetlerinin dijitalleşmesi ve sonucunda ulaşılan dijital Türkiye portalının başlı başına bir başarı hikayesi olduğunu dile getirdi.

Bu çerçevede 18 Aralık 2008'de açılışı yapılan e-devlet kapısının 12 yaşına girdiğine dikkati çeken Koç, şunları söyledi:

"Açıldığı gün 22 kamu hizmetiyle açılan e-devlet kapısı üzerinden bugün 700 kuruma ait 5.334 adet hizmet sunulmaktadır. Kullanıcı sayısı 52 milyona yaklaşmıştır. e-devlet kapısı 16 yaş üstü vatandaşlara hizmet vermektedir. Şifre alma yetkisi bulunan toplam nüfusun yüzde 81'i e-devlet kapısını aktif şekilde kullanmaktadır. Yaş grupları arasında yüzde 63 ile en düşük kullanıcı oranına sahip 65 yaş üstü kullanıcı sayısı yaklaşık 4,74 milyondur. 65 yaş üstü kullanıcı sayısını artırmak, özellikle pandemi döneminde sağlıklarını korumak amacıyla adrese teslim şifre başvurusu hizmetini başlattık. Pilot uygulamamız neticesinde 65 yaş üstü olup daha önce şifre almamış olmaları halinde şifrelerini evlerinde teslim ediyoruz.

Artık yaşlılarımız gelemiyorsa biz onlara gidiyoruz. Dijital Dönüşüm Ofisi olarak sadece e-devlet kapısına yönelik değil, aynı zamanda hizmet kapsamının genişletilmesi ve bütünleşik hizmetlerin dijital ortama aktarılmasına hız vermiş durumdayız. Bu kapsamda 9 Haziran 2020'de ilk bütünleşik hizmetimiz olan araçların bütünleşik hizmetini kullanıma açtık. Bugüne kadar 70 milyondan fazla kullanılan araçların bütünleşik hizmetiyle kullanıcılar araçlarına ait sigorta, ceza, muayene, otoyol geçişi ve borç durumu bilgilerini görüntüleyip ödeme işlemlerini yapabiliyorlar. Bunun aynı sıra çalışma hayatını oluşturan iş ve işlemlerin bütünleşik yapıda sunulması için çalışma hayatım bütünleşik hizmeti ile adrese dayalı iş ve işlemlerin bütünleşik bir yapıda sunulacağı ikametgahım bütünleşik hizmetlerinin açılması için çalışmalarımızı sürdürüyoruz."

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sürecinde iş sürekliliği ve esnekliğinin sağlanması için dijital uygulamaların kullanımı her zamankinden fazla önem kazandığını vurgulayan Koç, "2019 yılında 1,1 milyar olan giriş sayısı bu yıl 2,1 milyarı geçmiştir. Dijital dönüşüm, iş süreçlerini de sadeleştirmeyi gerektirir. Ofisimizin koordinasyonunda bir Cumhurbaşkanlığı kararı, 41 yönetmelik ve 13 tedbirde değişiklik yapılarak Resmi Gazete'de yayınlanmış ve 111 süreç sadeleştirilmiştir. Bu sayede hizmet başına düşen ortalama belge azalmıştır. Sıfır belge esasına dayalı kamu yönetimi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz." dedi.

"Açık Veri Portalı üzerinde de çalışmaktayız"

Birleşmiş Miletler tarafından iki yılda bir üye ülkelerin e-devlet gelişmişlik düzeylerinin belirlendiğini dile getiren Koç, Türkiye'nin temmuz ayı sonunda yayınlanan Birleşmiş Milletler 2020 Yılı E-Devlet Gelişmişlik Endeksi'nde 193 ülke arasında çevrimiçi hizmet endeksinde 22'nci, e-katılım endeksinde ise 23'üncü sıraya yükseldiğini söyledi.

2021 yılı Cumhurbaşkanlığı yıllık programında Dijital Türkiye Endeksi'nin hazırlanmasının yer aldığını anımsatan Koç, "Dijital Dönüşüm Ofisi koordinasyonunda üniversiteler, özel sektör ve STK'lar iş birliğinde hazırlanan Dijital Türkiye Endeksi, gelişen yenilikçi teknolojiler ve toplumsal talepler doğrultusunda kamuda veriye dayalı etkin karar alma süreçlerini geliştirerek kamu sektörünün etkinliğini, şeffaflığın ve verimliğini artıracak, vatandaş odaklı kamu yönetim sisteminin dijitalleşmesini hızlandırarak proaktif hizmet sunumunu destekleyecek, dijital dönüşüm yönetişimini daha etkin hale getirecektir." dedi.

Artık sadece kamu hizmetinin elektronik ortama taşınmasını değil kamu verisinden daha fazla değer üretmenin konuşulması gerektiğini kaydeden Koç, "Kovid-19 salgınıyla birlikte hız kazanan dijitalleşme sürecine bağlı olarak veri üretimi ve kullanımı her geçen gün artmaktadır. Kamu sektöründe veriye dayalı bir kültür oluşturmak amacıyla kamu kurumlarımızın tüm verilerine ilişkin standart ve tanımlamaların yer alacağı Ulusal Veri Sözlüğü çalışmalarını başlattık. Açık Veri Portalı üzerinde de çalışmaktayız." ifadelerini kullandı.

"Dijital geleceğimizi hep birlikte inşa etmeliyiz"

Ali Taha Koç, sözlerini şöyle tamamladı:

"Sayın Cumhurbaşkanımız her fırsatta Türkiye'nin dijital dünyada çok önemli bir yere sahip olduğunu dile getirerek yüksek teknolojiye dayalı ürünleri üreten, geliştiren, tasarlayan ve tüm dünyaya satan bir Türkiye için hep birlikte daha çok çalışmamız gerektiğinin altını çizmektedir. Başta Sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere devlet kademelerimizin tamamının verdiği destekler, siz değerli iş insanlarımızın, ihracatçılarımızın, sanayicilerimizin, emektarlarımızın alın teri ve özverili çalışmasıyla her alanda üreten ve ürettiğini dünyaya satan bir Türkiye olacağız. Nasıl ki Türkiye koronavirüs sürecinden güçlenerek çıkacaksa yarın da dijitalleşen dünyanın ve inovasyon süreçlerinin getirdiklerini doğru okuyarak dünyadaki yerini sağlamlaştıracaktır. Bunun için hep birlikte daha çok çalışmalı, yeniliklere açık olmalı, güçlü koordinasyonumuzu sürdürmeye devam etmeli, dijital geleceğimizi hep birlikte inşa etmeliyiz."