78'liler Girişimi, 1 Mayıs'ta Kazancı Yokuşu'nda Katledilenleri Andı

Haber: ÇAĞATAN AKYOL - Kamera: ADEM KARABAYIR

Taksim Kazancı Yokuşu'nda 1 Mayıs 1977'deki İşçi Bayramı kutlamaları sırasında katledilenler, 78'liler Girişimi tarafından anıldı. Kazancı Yokuşu'na karanfil bırakan Girişim Sözcüsü Can, " Türkiye, 1 Mayıs 1977 katliamının hesabını soramadı. Başka bir halkın acılarına duyarlılık geliştiremeyen bir halkın, zamanla kendi acılarına karşı da duyarlılık geliştiremeyeceği gerçeğiyle yüzleşmek için zaman hala geç değildir" dedi.

İstanbul'da, 1 Mayıs 1977'deki İşçi Bayramı kutlamaları sırasında Taksim'de katledilenler için Kazancı Yokuşu'nda 78'liler Girişimi öncülüğünde yapılan anma, basın açıklamasıyla başladı. Ardından Girişim üyeleri Kazancı Yokuşu'na karanfiller bıraktı. Anma programına HDP İstanbul Milletvekili Musa Piroğlu da katıldı. "1 Mayıs 1977 katliamında yaşam hakları ellerinden alınan 42 insanımıza adalet" yazılı pankart açılan anmada, yaşamını yitirenler için bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu.

78'liler Girişimi adına hazırlanan ortak açıklamayı girişimin sözcüsü Celalettin Can okudu. Can, şunları söyledi:

"ARADAN 45 YIL GEÇTİ, SUÇLULAR VE GÜÇLÜLER YARGILANMADI: 45 yıl önce Taksim'de toplanan 500 bin civarında işçi, emekçinin uğradığı silahlı, bombalı saldırıda 42 kişi hayatını kaybetti. Kazancı Yokuşu'nda boğularak ve ezilerek hayatını kaybeden 29 kişinin 8'i kadındı. 126 kişi ise yaralandı. 5 Haziran 1977'de Orgeneral Namık Kemal Ersun ve 200 subay resen emekliye sevk edildiler. '1 Mayıs katliamı üzerinden toplumsal şok yaratma ve darbe yapma iddiası' soruşturulmadı. 12 Eylül darbesinin başlıca gerekçesi, 1 Mayıs ve diğer terör vakalarını açığa çıkarmak ve cezalandırmaktı. Aradan 45 yıl geçti, 1 Mayıs katliamının suçluları ve güçlüleri açığa çıkarılıp yargılanmadı. Ordu Komutanı Orgeneral Namık Kemal Ersun, söz konusu darbe girişimini hazırlamayla ilgili şüpheliydi. O ve beraberinde resen emekliye sevk edilen 200 subay darbe şüphelisi oldukları halde yargılanmadan emekliye sevk edildiler. 12 Eylül darbesinden sonra 'Şimdiye kadar işçiler güldü, gülme sırası bizde' diyen Türkiye İşveren Sendikası Başkanı Halit Narin, Sakıp Sabancı gibi büyük patronların yanı sıra MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş'in darbe toplantılarına katıldıkları iddiaları soruşturulmadı. 1 Mayıs katliamının hazırlanmasında kimlerin adı geçmiyordu ki. 1970'li yılların 'kirli' bir üne sahip MİT'çi Hiram Abas, MİT'çi Mehmet Eymür, MİT İstanbul Dairesi Başkanı Nuri Gündeş, MİT'çi olan Orhan Kilercioğlu ve diğer isimler 68 ve 78 kuşağı için tanıdıktı.

PANZERLERİ HALKIN ÜZERİNE SÜRENLERE SORUŞTURMA AÇILMADI: Sular İdaresi'nin üzerinden topluluğa ateş açtığı iddia edilen takriben 20 kişilik grubu, Sular İdaresi bölgesinden sorumlu Jandarma Üsteğmeni Abdullah Erim'den teslim alan ve Sular İdaresi'nden sorumlu İstanbul Emniyet Müdür Yardımcısı Metin Gür'ün kolaylaştırıcılığı altında serbest bırakan 'ünlü' polis şefi Mete Altan da bizim kuşağımız için tanıdıktı. The Marmara sorumlusu İstanbul Emniyet Müdür Yardımcısı Mehmet Akzambak'ın ve güvenlik güçlerinin, 5, 6'ncı kattaki Amerikalılarla oynadığı role ilişkin iddialar soruşturulmadı. Ölümlerin önemli bir kısmı Kazancı Yokuşu'nun başında park edilen kamyonet ile panzer baskısının arasında sıkışma sonucu gerçekleşti. Panzerleri halkın üzerine sürme emrini verenler ve panzerleri halkın üzerine sürenlerle ilgili bir soruşturma açılmadı. 1 Mayıs Davası iddianamesini hazırlayan Toplum Suçları Savcısı Çetin Yetkin'in hazırladığı iddianame de 1 Mayıs 1977 katliamı, 'yurt ve insanlık düşmanı karanlık güçler ve emniyet mensuplarının da yarattığı panik, korku ve kusurlu davranışlar sonucunda 35 kişi öldürülmüş, 126'yı aşkın kişi de yaralanmıştır' diye yazıyor. Bu iddia üzerine 78'liler Girişimi tarafından 28 Nisan 2006'da yine şu an tam da bulunduğumuz Kazancı Yokuşu'nda sayın savcının iddia ettiği bu, yurt ve insanlık düşmanı karanlık güçlerin kimler olduğu, niçin ve hangi politik amaçlarla 1 Mayıs 1977 katliamını düzenlediklerini açığa çıkarmak için dosya açıldı.

TÜRKİYE, KATLİAMIN HESABINI SORAMADI: 29 yıl karanlıkta kalan 1 Mayıs 1977 katliamının aydınlatılması için DİSK Davaları avukatı Rasim Öz'ün de içinde olduğu bir grup avukat, bir grup mağdur ve geniş 78'li katılımcı, Bilgi Edinme Yasası çerçevesinde İçişleri Bakanlığı'na başvurdu. Talebimiz katliam günü görevli olan tüm resmi- sivil güvenlik ve istihbarat görevlilerinin kimliklerinin tarafımıza bildirilmesi idi. Katliam tarihi üzerinden 45 yıl, katliamın aydınlanması için başvuru tarihi üzerinden de 16 yıl geçti. Türkiye, 1 Mayıs 1977 katliamının hesabını soramadı, İstanbul Üniversitesi, Sivas, Balgat, Bahçelievler, Maraş, Çorum katliamlarının da hesabını soramadı. Başka bir halkın acılarına duyarlılık geliştiremeyen bir halkın zamanla kendi acılarına karşı da duyarlılık geliştiremeyeceği gerçeğiyle yüzleşmek için zaman hala geç değildir."

"YOKUŞ ASLINDA DEVLETİ ANLATIYOR"

Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu'nun (KESK) eski Genel Başkanı Sami Evren de "Yokuş aslında devleti anlatıyor. Türkiye'de nerede barışçıl bir gösteri ve katliam olmuşsa ve cezasızlıkla sonuçlanmışsa o olayın arkasında devletin ve gizli güçlerin olduğu her zaman kanıtlanmıştır" dedi.

"BÜYÜYEN DEVRİMCİ HAREKETİ DURDURMAK ADINA YAPILDI"

HDP'li Musa Piroğlu da anma programında, "77 katliamı, yükselen işçi sınıfının ve büyüyen devrimci dalganın önünü kesmek için yapıldı. 77 katliamı, 12 Eylül askeri diktatörlüğüne giden yolun temel kilometre taşlarından biriydi, tıpkı Maraş, Çorum, 16 Mart katliamı gibi. Halkı terörize etmek, büyüyen demokrasi ve devrimci hareketi durdurmak adına yapıldı" diye konuştu.

YOKUŞA KARANFİLLER BIRAKILDI

Açıklamaların ardından katliamın yapıldığı yokuşun başına karanfiller bırakıldı.