33 Hükümet Gören Kamu Yatırımları Var

Devletin bütçe gelirlerinin büyük bölümü faize gittiği için yatırımlara ayrılan ödenek her yıl biraz daha kısılırken, kamunun stokunda 33 Cumhuriyet hükümetinin değiştiği 45 yıldır bitirilemeyen ve ödenek bekleyen yatırım projeleri bulunduğu belirlendi.

2008 Yılı Yatırım Programı'na göre 1960'lı yıllarda başlayıp hala bitirilemeyen belli başlı 10 kamu yatırımı bulunuyor. DSİ'nin 1963 yılında başlayan Aşağı Gediz sulama projesi 45 yıldır sürüyor. Bunların dışında yine 1960'lı yıllarda başlanan ancak bitirilemeyen, kısa sürede bitirilme olasılığı bulunmayan 9 yatırım daha bulunuyor.

Toplam proje bedelleri 2008 fiyatlarıyla 5.5 milyar YTL olan söz konusu 10 proje için şu ana kadar yapılan toplam harcama yaklaşık 4.5 milyar YTL olarak belirlendi. Bitirilebilmesi için daha 1 milyar YTL'den fazla ödeneğe gereksinim bulunan bu yatırımlar için 2008 yılında ayrılan toplam ödenek ise sadece 59.6 milyon YTL oldu.

Kamu yatırım stokunda ayrıca 1970'li ve 1980'li yıllarda başlayıp hala bitirilemeyen önemli sayıda yatırım bulunurken, devam eden yatırımların büyük bölümünü ise 1990'lı yıllarda başlananlar oluşturuyor.

-İNÖNÜ HÜKÜMETİ BAŞLATTI, AKP BİTİREBİLECEK Mİ?

1962 yılında İsmet İnönü başkanlığındaki 27'nci Hükümet döneminde oluşturulup, 1963 yılında yine İnönü'nün kurduğu 28'inci Hükümet döneminde İzmir-Manisa'da başlatılan ve toplam proje tutarı 2008 fiyatlarıyla 797,6 milyon YTL olan Aşağı Gediz bölgesi sulama ve taşkın önleme projesine 2007 sonuna kadar toplam 767,7 milyon YTL harcandı. 2008 yılında ise söz konusu proje için sadece 500 bin YTL ödenek ayrıldı. 45'inci yılına giren bu yatırımın 2012 yılında bitirilmesi öngörülüyor.

-ÜÇ YATIRIM DA 44'ÜNCÜ YILINDA

28. Hükümet zamanında başlanan üç kamu yatırımının da 44 yıldır devam ettiği belirlendi. 1964 yılında başlayan TCK'nın çeşitli il yolları yapımı projesi ile DSİ'nin Erzincan 2. Merhale Sulama ve Meriç Taşkın projelerinde ise hedef 2011 yılı. Yine aynı yıl başlanan DSİ'nin Edirne Taşkın Projesi de 44'üncü yılına girmiş bulunuyor. Bu yatırımın da 2011 yılında bitirilmesi hedefleniyor.

Bu arada Suat Hayri Ürgüplü'nün Başbakan olduğu 29. ve Süleyman Demirel'in başkanlığındaki 30. Hükümetler zamanında başlanan TCK'nın Konya Karaman arasındaki 100 kilometrelik Bozkır-Hadim-Adiller yol yapım projesi ile DSİ'nin Amik Tahtaköprü I. Merhale projesi 43 yıldır sürüyor. Amik Tahtaköprü projesinin 2009, Bozkır-Hadim-Adiller yatırımının ise 2011'de tamamlanması hedefleniyor.

DSİ'nin Aşağı Büyük Menderes ile Çivril-Işıklı-Baklan sulama-taşkın önleme projeleri ise 42 yıldır bitirilemedi. Aşağı Büyük Menderes projesinin 2011, Çivril-Işıklı-Baklan projesinin ise 2010'da tamamlanması öngörülüyor.

DSİ'nin 40'ıncı yıla giren Atabey (Isparta) Sulama projesinde tamamlama yılı hedefi 2013, TCK'nın 39 yıldır süren Adıyaman-Yeşilyurt-Malatya yol yapım projesinde ise hedef 2011.

/**

Kamu yatırım stokundaki en eski projeler

     Başlama- Proje 2007 sonu 2008 Kaç

     Bitiş Tutarı Harcama ödeneği yıldır

Proje Yılı (Mln.YTL) (Mln.YTL) (Mln.YTL) sürüyor?

-------------------------------------- --------- ------- ------ -------- --------

Aşağı Gediz(DSİ; İzmir-Manisa) 1963-2012 797,6 767,7 0,5 45

Edirne Taşkın Projesi(DSİ) 1964-2011 142,1 121,7 7,5 44

İl yolları yapımı(TCK; çeşitli iller) 1964-2011 1.638,2 867,4 26,3 44

Erzincan II.Merhale (DSİ) 1964-2010 417.7 392.2 2.0 44

Bozkır-Hadim-Adiller(TCK; Konya-Karaman) 1965-2011 49,9 43,1 0,8 43

Amik-Tahtaköprü I.Merhale(DSİ; Hatay) 1965-2009 225.5 220.3 1.0 43

Aşağı Büyük Menderes(DSİ; Aydın-Denizli) 1966-2011 1.408,6 1.363,6 19.0 42

Çivril-ışıklı-Baklan (DSİ; Denizli) 1966-2010 546,7 525,4 1.0 42

Atabey Sulama Projesi (DSİ; Isparta) 1968-2013 207,0 101,6 1,0 40

Adıyaman-Yeşilyurt-Malatya (TCK) 1969-2011 105,5 63,8 0,5 39

TOPLAM 5.538,8 4.466,8 59,6

**/

(ANKA)

(ES/NB/ZG)