3. Türki Amerikan Kongresi

ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi Ross Wilson,

"Türkiye ve ABD ilişkileri tarihindeki en iyi dönemini yaşıyor. Ama ilişkilerin çok iyi gitmediği konular da var, Suriye, Irak, İran ve İsrail gibi. Bunlar önümüzdeki 12-15 ay içinde daha da sorunlu hale gelebilir" dedi.

ABD'de Türk toplumunu temsil eden 6 federasyon ile 200'ün üzerinde derneğin çatı kuruluşu Türki Amerikan Birliği (TAA) ile Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Federasyonunun (TUSKON) ortaklaşa düzenlediği 3. Türki Amerikan Kongresi'nde,

"Türkiye oturumu" düzenlendi.

Kongrenin gerçekleştirildiği JW Marriott Oteli'ndeki oturumda konuşan ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi Wilson, Türkiye ve ABD ilişkilerin muhtemelen tarihindeki en iyi dönemini yaşadığını söyledi.

En üst düzeyde diyalogların olduğunu, birçok düzeyde günlük, bazen günde birkaç defaya varan temasların gerçekleştiğini belirten Wilson, Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerin, ABD'nin Avrupalı müttefikleriyle olan ilişkilerine daha çok benzediğini kaydetti.

Wilson, bu noktada Türkiye-ABD ilişkilerinin gayet iyi olduğunu, ancak bazı konularda bu ilişkilerin o kadar da iyi olduğunu söylemenin mümkün olmadığını dile getirdi.

Bu, "ilişkilerin çok da iyi gitmediği" konuların önümüzdeki 12-15 ay içinde daha da sorunlu hale gelebileceği öngörüsünde bulunan Wilson, Suriye'yi bunlardan biri olarak gösterdi.

Wilson, Suriye'deki durumun kaçınılmaz şekilde günden güne Türkiye, ABD ve diğer müttefikler için daha tehlikeli hale geldiğini söyledi.

Washington'daki bazı üst düzey yetkililerce, Türkiye'nin Suriye politikasının "sabırsız, keskin ve bazen de hasmane" göründüğünü kaydeden Wilson, "Washington'daki insanların özellikle ABD'nin pozisyonuna yönelik şikayetlerden hoşlanmadığını", başkentin Rusya ve Çin'i BM Güvenlik Konseyi'ndeki tasarıların geçmesini önleme noktasında eleştirdiğini söyledi.

Türkiye tarafından bakıldığında ise ABD'nin de üst düzey Türk yetkililere,

"saplantılı şekilde tedbirli" davranıyor şeklinde göründüğünü belirten Wilson,

"Bana bir Türk yetkili, Rusya ve İran'ın nerede durduğuna karar verdiğini, Washington'ın da karar vermesi gerektiğini söyledi örneğin" dedi.

Wilson, ABD ve Türkiye'nin Suriye'deki kimyasal silahlar, sığınmacılar ve Patriotlar konusunda birlikte çalışabileceğini söyledi.

-Diğer "çok iyi olmayan" konular Irak, İran ve İsrail...-

İki ülke arasında "çok iyi olmayan" ikinci konunun Irak olduğunu ifade eden Wilson, Washington'ın, Türkiye'nin enerji ihtiyaçlarının Ankara'yı "bazen sorumsuz" davranmaya ittiği ve bu hareketlerin Irak Hükümeti'nin yıkılmasına yol açabileceği düşüncesinde olduğunu, Ankara'nın ise ABD'yi Irak Devlet Başkanı Nuri el-Maliki'yi çok fazla tuttuğu ve Washington'ın Irak'ın bölünme riskiyle çok fazla meşgul olduğu görüşünü düşündüğünü anlattı.

Yine iki ülkenin ilişkilerinin "çok iyi olmadığı" bir diğer konu olan İran'ın aslında 2010'dan bu yana çok fazla iki ülke arasında görüş ayrılığı yaratmadığını, ABD ve AB'nin İran'a yönelik yaptırımlarının Türkiye'yi olumsuz etkilediğini belirten Wilson, Türkiye-İsrail ilişkilerindeki bozulmayı da diğer bir sorun olarak nitelendirdi.

Wilson, bu noktada Türkiye-ABD ilişkilerinin, her zaman, nispeten iyi durumda bulunduğu zamanlarda bile zorlu ilişkiler olduğunu kaydetti.

-"Türkiye, Kafkaslar'da daha güçlü ve daha destekçi bir rol oynayabilir"-

ABD-Türkiye arasındaki ekonomik ilişkilere de değinen Wilson, aslında bu alanda son dönemdeki yetkililerin hiç olmadığı kadar önemli adımlar attığını kaydetti.

Wilson, ayrıca, Türkiye'nin zaten izlediği bölgesel liderlik ve entegrasyon politikasına ek olarak Kafkaslar'da daha güçlü ve daha destekçi bir rol oynayacağını umduğunu söyledi.

Wilson, "Benim görüşüm şu ki, Asya, Latin Amerika ve Sahra Altı Afrikası'nın büyük çoğunluğu, insanlarına daha çok özgürlük sağlarken, dinamik ve çok çeşitli ekonomik büyüme gösterirken ve bölgesel istikrar sağlarken, bu ülkeler (Kafkas ülkeleri) geride kalıyor. Bu büyük bir problem ve Türkiye bu konuda önderlik ederek yardımcı olabilir" dedi.

"Türkiye, Kıbrıs meselesinin çözümü için harekete geçerek, Doğu Akdeniz'de yeni barış, istikrar ve refah rejimi biçimlendirmeye yardımcı olabilir" diyen Wilson, ayrıca, Türkiye'nin, Ermenistan ile normalleşme sürecine yeniden dönüp, Bakü ile ilişkileri sayesinde kırılganlığı giderek artan güney Kafkasya'da liderlik rolü de üstlenebileceğini kaydetti.

-Diğer konuşmacılar-

Konferansın katılımcılarından Stratejik Araştarmalar Merkezi Başkanı Bülent Aras, Türkiye'nin bölgede birçok konuda liderlik rolü yürüttüğünü, bunun geçmişte olmadığını söyledi.

Today's Zaman gazetesinin editörü Bülent Keneş, Türkiye'nin bölgesindeki

"yumuşak gücü"ne değinerek, Türk dizi ve filmlerinin Arap dünyasına yönelik etkilerinden bahsetti. Keneş, Türkiye'nin laik ve demokratik yapısıyla Ortadoğu'daki diğer Müslüman ülkelere ilham verdiğini kaydetti.

Yıldız Holding Üst Yöneticisi (CEO) Atilla Kurama, Türk ticaretinin kat ettiği mesafelere değinirken, ABD-Türkiye İş Konseyi Başkanı Charles Johnson iki ülkenin ekonomik ve ticari ilişkilerini anlattı.

İstanbul Ticaret Odası Enerji Komitesi Başkanı Ata Ceylan ise enerji konusunda sunum yaptı.

Muhabir: Barışkan Ünal

Yayıncı: Tarkan Demir - WASHINGTON