2 bin yıllık Roma yolu hafta sonu pazar yeri, hafta içi otopark

Prof Dr. Engin Berber: "Acilen kazı çalışması başlatılmalı"

İZMİR - Milattan önce 1. yüzyılda Roma döneminde yapıldığı düşünülen ve bugün İzmir'in Konak ilçesi sınırları içinde kalan tarihi yol üzerinde hafta sonları pazar kurulurken, tarihi Roma yolu hafta içi ise vatandaşlar tarafından otopark olarak kullanılıyor. Pazar yerine mal getiren kamyonların 2 bin yıllık yolu kullanması nedeniyle çökmeler de meydana geldi.

İzmir'in Roma İmparatorluğu'na dahil olduğu milattan önce 1. yüzyılda yapıldığı düşünülen yaklaşık 8 metre genişliğindeki yol, bugün İzmir'in Konak ilçesi sınırları içinde kalıyor. 2 bin yıllık yol koruma altına alınmazken, üzerinde ise yıllardır Eşrefpaşa pazar yeri kuruluyor. Hafta sonları pazar yeri olarak kullanılan tarihi yol, hafta içi ise vatandaşlar tarafından otopark olarak kullanılıyor. Yolda pazar yerine mal getiren kamyonların üzerinden geçmesi nedeniyle yer yer çökmeler meydana geldi.

"Bu kadar hor kullanılmasına rağmen hala ayakta"

Tarihi Roma yolunun Çeşme yarımadasını İzmir Agorası'na bağlayan yol olduğunu ifade eden Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Engin Berber, "İzmir çok sayıda uygarlığa ev sahipliği yapmış bir kent. Ciddi bir yol ağının olması da çok doğal. Bu yollardan sadece insanlar, ordu ve ticari vasıtalar gelip geçmiyor. Aynı zamanda kültürler, diller, farklı inanışlar da akıp gidiyor. O nedenle bu genişlikteki bir yolun büyük öneme sahip olduğunu düşünüyorum" dedi.

Günümüzde yapılan bazı yolların bile seller karşısında dayanamadığını söyleyen Prof. Dr. Berber, "Milattan önce 1. yüzyılda yapılan bu yol, bu kadar hor kullanılmasına rağmen hala ayakta. Bu yol üzerine pazar yeri kuruluyor, ağır vasıtalar mal indiriyor, belediyenin çöp kamyonları giriyor ama bu yolda bazı bozulmalar olmasına rağmen hala ayakta. Yolda yer yer çökmeler oluşmuş. Çukurlar var, taşların üzerinde aşınmalar var. Üzerinde oturduğumuz serveti bu ülkenin yararına kullanmayı bilmeliyiz. Bizden sonraki kuşaklara bunları bırakmalıyız. Sadece ormanları değil, tarihsel zenginliğimizi de miras bırakmalıyız" diye konuştu.

"Şu an orada acilen kazı çalışması yapılmalı"

İzmir'in hak ettiği tarihsel ve kültürel varlığını sergileyen müzelere ve sergi alanlarına kavuşmasını temenni eden Prof. Dr. Berber, "Bu bölge ile ilgili kararlar alan kurumlar var. Belediye yolun bu halinden memnun değil. 2016'dan itibaren oranın pazar yeri olmaktan çıkarılması konusunda çalışmaları olduğunu biliyorum. Bunların bir an önce uygulanması gerekiyor. O bölgede kaçak inşa edildiği öne sürülen öğretmen evinin altında da toprak altında bir tapınak olduğu söyleniyor. Hükümetle yerel yönetimlerin iş birliği yaparak buna benzer alanları turizme kazandırması gerekiyor. Şu an orada acilen kazı çalışması yapılmalı" dedi.

"İzmir, İpek Yolu üzerinde değil"

Tarihi Roma yolunun söylenildiği gibi İpek Yolu ile bir alakası olmadığını söyleyen Prof. Dr. Berber, "Roma yollarıyla İpek Yolu'nun kesiştiği iddia edilebilir. İpek Yolu'nun ana yolları bellidir, ara yollarının neresi olduğu tam belli değildir. Esasen birilerinin iddia ettiği gibi İzmir, İpek Yolu üzerinde değil. Bu büyük bir Roma yoludur. Ama İpek Yolu'nun bir parçası değil diye bu yol önemsiz değildir. İzmir öteden beri çok önemli bir kenttir" şeklinde konuştu.