2 16. Aydın Doğan Ödülü Selim İleri'ye Verildi

Aydın Doğan Vakfı tarafından düzenlenen ve 16 yıldır kültür, sanat, edebiyat, bilim gibi her yıl farklı alanlarda, alanının en saygın, tanınmış, ülkesine, dünyaya ve insanlığa katkılarda bulunmuş, mesleğinin zirvesindeki, kendilerini yaratıcılığa adamış kişileri ödüllendirme amacı taşıyan Aydın Doğan Ödülü'nün Ödül Töreni, Hilton Oteli Şadırvan Salonu'nda yapıldı.

ÖDÜL SELİM İLERİ'NİN

Vakıf Yönetim Kurulu Aydın Doğan Vakfı'nın kurucusu adına 1996 yılından bu yana düzenlediği Aydın Doğan Ödülü'nün, 2012 yılında "Öykü" dalında verilmesine karar verdi.

Bu yıl Öykü dalında verilen Aydın Doğan Ödülü'nün, Doğan Hızlan (Başkan), Nursel Duruel, Prof. Dr. İnci Enginün, Semih Gümüş, Özcan Karabulut, Prof. Dr. Jale Parla, Hüseyin Su, A. Ömer Türkeş ve Metin Celal Zeynioğlu'dan oluşan Seçiciler Kurulu, 27 Şubat 2012 Pazartesi günü, ödül adayları üzerinde açık tartışma ve eleme yöntemiyle yaptığı toplantıda; uzun edebiyat hayatına sığdırdığı öyküleri, romanları, deneme yazılarıyla Türk edebiyatında ayrıksı bir yere sahip olması, geleneksel öykücülüğümüzü sahiplenerek kendi dilini ve üslubunu yaratması, gelenekle yeni arasında bir geçişi temsil etmesi ve sadece öykücü yanı ile değil, edebiyat yaşamı boyunca Türk edebiyatına yaptığı katkılar nedeniyle Selim İleri'yi "Öykü" dalında Aydın Doğan Ödülü'ne değer görüldü.

ÇOK SAYIDA DAVETLİ KATILDI

Törene, Aydın Doğan Vakfı (ADV) Başkanı ve Doğan Holding Onursal Başkanı Aydın Doğan, Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Begümhan Doğan Faralyalı, Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Doğan Online Başkanı Hanzade Doğan Boyner, Doğan TV Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Arzuhan Doğan Yalçındağ, Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili Yahya Üzdiyen, Hürriyet Gazetesi Yazarları Ertuğrul Özkök, Taha Akyol, Sedat Ergin,Tufan Türenç, Hurriyet.com.tr Genel Yayın Yönetmeni ve Hürriyet Gazetesi Yazarı Fatih Çekirge, Hürriyet Gazetesi Yayın Koordinatörü Fikret Ercan, Hürriyet Gazetesi Yayın Danışmanı ve Yazarı Doğan Hızlan, İstanbul Kültür ve Turizm Müdürü Prof. Dr. Ahmet Emre Bilgili, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Prof. Dr. Onur Bilge Kula, Eski Bakanlardan Cavit Kavak, Ahmet Ümit, Ayşe Kulin, Türkan Şoray, Tuna Kiremitçi, Can Kıraç,Ali Bayramoğlu'nun da aralarında bulundu iş, sanat, edebiyat dünyasından çok sayıda davetli katıldı.

Sunuculuğunu Korhan Abay'ın yaptığı ödül töreni, piyanist Rayna Popova'nın eşlik ettiği halen İspanya'da çalışmalarını sürdüren soprano Asude Karayavuz'un mini konseriyle başladı. Üç arya seslendiren Karayavuz davetlilerden büyük alkış aldı.

"O, BİR İSTANBUL YAZARIDIR"

Sunuculuğunu Korhan Abay'ın yaptığı ödül töreninde konuşan Aydın Doğan Vakfı Yürütme Kurulu Başkanı Candan Fetvacı, seçkin eleştirmenlerin yanı sıra öğretim üyelerinden oluşan seçici kurul, ödülün Selim İleri'ye verilmesini kararlaştırdığı belirterek, "Selim İleri yalnız öykü ve romanları ile edebiyat dünyamıza değil, kültürümüze katkıları nedeniyle de bu ödüle değer bulundu. Böylece sanatın ve edebiyatın önemli bir işlevini yerine getirdiği için de ödüllendirilmiş oldu. Birçok eleştirmen Selim İleri'nin yazdıklarında döneminin tanıklığının yanı sıra insan ilişkilerini derinlemesine yansıtmayı ustalıkla bir araya getirdiğini vurgular. O, bir İstanbul yazarıdır, yaşadığımız bu şehrin elden giden güzelliklerini, artık sokaklarda rastlayamadığımız insanlarını her yönüyle gelecek kuşaklara tanıtır. İhmal ettiğimiz yazarlarımızı, kültür insanlarını bize hatırlatır... Hepsinden önemlisi geçmişe tuttuğu ışıkla bugünümüzün de aydınlanmasını sağlar. Bütün bunları okurunu incitmeden, şiirini yitirmeden yapabilmiştir. Bunlar bir yazar, bir sanat insanı için az şey midir? Evet, Selim İleri, bir öykücü olarak bu ödüle değer bulundu. Bu alanda bir kilometre taşı olduğu tartışılmaz. Bunun yanı sıra roman ve öyküden sinemaya, şiirden tiyatroya çok geniş bir yelpaze içinde onlarca ürün vermiş, kültür ve sanatımızın önemli bir adının ödüllendirilmesinden çok mutluyuz. Kendisini kutlar, bu verimli yaşamının daha uzun yıllar sürmesini dilerim" dedi.

DOĞAN HIZLAN'DAN İLERİ'YE ÖVGÜ

Törende konuşan Seçici Kurul Başkanı, Hürriyet Gazetesi Yayın Danışmanı ve Yazarı Doğan Hızlan, ödül almış birisi hakkında konuşmanın çok hoş bir şey olduğunu, Selim İleri'nin, Türk öykücülüğünde aşama ve büyük bir değer olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:

"Romanlarıyla da Türk edebiyatına çok büyük katkıda bulunmuş bir yazar. Ama biliyormusunuz yazarlık çok bencil bir iştir. Yazarsınız, övülürsünüz, ödüller kazanırsınız ama pek başkalarını düşünmezsiniz kendi ekseniniz etrafında herkesin dönmesini istersiniz. Selim İleri işte burada farklı bir yazardır. Halit Ziya'dan Behçet Necatigil'e kadar büyük ustaları, şairleri, romancıları yeniden bize kazandırmak için hatırlatmak için onları okutmak için büyük çaba harcamıştır. Bu yüzden de bencil yazarlık sınırını asmıştır. Selim İleri demin İstanbul yazarı dediler. Gerçekten de İstanbul yazarıdır. İstanbul'u yaşamış öyle bir İstanbul algısı öyle bir İstanbul kitapları vardır ki. Yemeğinden giden İstanbul'a, gelen İstanbul'a, bütün panaromayı çizmiştir. Tabiki bunun yanı sıra sahnede gördüğünüz gibi iyi de bir senaryo yazarıdır. Selim İleri'yi övmeye başladın mı bitirmem lazım. Çünkü çok yazardım çokta övdüm geceyi uzatabilirim sizi bıktırabilirim. Selim İleri'yi kutluyorum. Ayrıca Türk edebiyatının bir ustasının ödülle yeniden gündeme gelmesi için çok mutluyum."

BÜYÜK ÖDÜLÜ AYDIN DOĞAN VERDİ

Yapılan konuşmaların ardından Selim İleri'ye Aydın Doğan ödülü ile 50 bin liralık para ödülü Aydın Doğan Vakfı (ADV) Başkanı ve Doğan Holding Onursal Başkanı Aydın Doğan tarafından takdim edildi. İleri ödülü aldıktan sonra yaptığı konuşmada, "Bunları Pazar gecesi yazdım.Yolun başındayken hiçbir şey bilmiyorsunuz. Yazmaktı tek isteğim, kırk beş yıl önce. Daha öncesi yarım yüzyılı geçiyor. Tek okuyucum sevgili ablamdı. Neyin beni alıp götürdüğünü bilemiyorum. Çılgın bir istek yazmak bir ülküydü. Yarım yüzyıl sonra, yolun yarısını çoktan geçmişken şimdi buradayım. Burada beni var ettiğiniz, kırk beş yıl boyunca yalnız bırakmadığınız için size,hepinize bu geceyi yaşattığınız için Aydın Doğan Vakfı'na benim ve benim gibilerin iddiasız edebiyat mücadelesini onurlandıran seçici kurula, kırk beş yıla anlam katmış, çoğu artık aramızda olmayan ustadlarıma çok teşekkür ederim. Bir şey daha söyleyeceğim. İyi ki varsınız, iyi ki buradasınız. Ödenmez bir gönül borcu bu" dedi.

ŞORAY: KENDİMİ ÇOK ŞANSLI GÖRÜYORUM

Türkan Şoray, yakın dostu Selim İleri'ye sarılarak yaptığı duygusal konuşmasında, "Değerli edebiyatçımız Selim İleri'nin bu özel anlarını paylaşıyor olabilmek benim için gerçekten büyük bir mutluluk. Nasıl anlatayım bilemiyorum. Selim Bey'in eserlerini, kitaplarının okuyucuları arasındayım. Beni çok etkilemiştir eserleri. Öylesine farkında olmadan yoğun bir duygu içerisine girersiniz ki bir hüzün sarar... Bir yazarı tanıyabilmek, duygu dünyasını anlayabilmek. Onun için kendimi çok şanslı görüyorum. Selim Bey ile ilk 'Seni Kalbime Gömdüm' filminde tanıştık. O filmdeki senaryoda şu çok dikkatimi çekmişti; Mutsuz bir kadını oynuyordum, bir burjuva kadını. Filmde, 'Neden bu kadar gerginsin?' diye soruyor bana, bende 'Herkesin bir cehennemi var' diyorum. Bu beni çok etkilemişti. O zamandan beri kendisine özel bir ilgi duymaya başladım. Bir yazarın iç dünyasını anlayabilmek, o dünyaya girebilmek ve o kadar inanılmaz yoğun duygulara sahip. Özellikle bundan beslendim. Duygu dünyası beni hep besledi. Hayatımda böyle değerli bir insan olması benim için çok büyük bir şans diye düşünüyorum. Böyle değerli bir insanı tanımış olmaktan ve beni seviyor olmasını bilmiş olmaktan gerçekten çok büyük bir mutluluk duyuyorum" diye konuştu.

BİR İSTANBUL YAZARI

30 Nisan 1949'da İstanbul'da doğdu. 1968'de Atatürk Lisesi'ni bitirdi. Bir süre İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne devam etti. Öğrenimini yarıda bırakarak kendini tümüyle yazmaya verdi. İlk yazısı 1967'de Yeni Ufuklar dergisinde yayınlandı. Papirüs, Yeni Edebiyat, Yeni Dergi, Türk Dili, Türkiye Defteri, Milliyet Sanat, Gösteri gibi dergilerde yayımlanan yazılarıyla ünlendi. İlk kitabı öykülerinden oluşan 'Cumartesi Yalnızlığı' 1968'de yayımlandı. İlk romanı 'Destan Gönüller' ise 1973'te yayımlandı. 1979 yılında Dünya gazetesinin sanat sayfasını yönetti. Argos dergisinin yazı işleri müdürlüğünü yaptı. TRT'de 'Selim İleri'nin Not Defterinden', 'Edebiyat Yarımküre', 'Edebiyat Mekan' programlarını hazırladı. Uzun bir süre Cumhuriyet Gazetesi'nde 'Yazı Odası' başlığıyla köşe yazıları yazdı. 2008'den bu yana Zaman Gazetesi'nin Cumartesi Eki'nde yazıyor.

"Pastırma Yazı" ve "Bir Denizin Eteklerinde" öykü kitaplarında duyarlı gençlerin tutkularını, sıkıntılı ilişkilerini, orta tabakadan insanların acılarını, yalnızlıklarını, kurtuluş arayışlarını anlattı. "Her Gece Bodrum" romanıyla büyük başarı kazandı. Roman ve öykülerinin yanı sıra senaryolar, denemeler ve edebiyat incelemeleri yazdı. Eski ustaların unutulmaması için yazdığı kitaplar kadar gençlere edebiyatı sevdirmeye yönelik derlemeler hazırladı. Anılarında İstanbul'un eski yaşamını büyük bir incelikle kaleme aldı.

KİTAPLARI

ÖYKÜ: Cumartesi Yalnızlığı (1968),Pastırma Yazı (1971), Dostlukların Son Günü (1975), Bir Denizin Eteklerinde (1980), Eski Defterde Solmuş Çiçekler - Seçmeler (1982), Son Yaz Akşamı (1983)

Hüzün Kahvesi (1991), Kötülük (1992), Otuz Yılın Bütün Hikayeleri 1967-1997 (1997), Fotoğrafı Sana Gönderiyorum (2006)

ROMAN: Destan Gönüller (1973), Her Gece Bodrum (1976), Ölüm İlişkileri (1979), Cehennem Kraliçesi (1980) Bir Akşam Alacası (1980), Yaşarken ve Ölürken (1981),Ölünceye Kadar Seninim (1983), Yalancı Şafak (1984), Saz, Caz, Düğün, Varyete (1985), Hayal ve Istırap (1986)

Kafes (1987), Mavi Kanatlarınla Yalnız Benim Olsaydın (1991),Kırık Deniz Kabukları (1994)

Gramofon Hala Çalıyor (1995), Cemil Şevket Bey, Aynalı Dolaba İki El Revolver (1997), Ada, Her Yalnızlık Gibi (1999), Solmaz Hanım, Kimsesiz Okurlar İçin (2000), Bu Yaz Ayrılığın İlk Yazı Olacak (2001), Yarın Yapayalnız (2004), Hepsi Alev (2007), Kapalı İktisat (2007), Daha Dün (2008), Bu Yalan Tango (2010)

DENEME-İNCELEME: Çağdaşlık Sorunu (1978), Aşk-ı Memnu ya da Uzun Bir Kışın Siyah Günleri (1981) Düşünce ve Duyarlık (1982), Kamelyasız Kadınlar (1983) Seni Çok Özledim (1986)

O Yakamoz Söner (1987),İstanbul Yalnızlığı (1989), Perisi Kaçmış Yazılar (1996), Sepya Mürekkebiyle Yazıldı (1997), Ay Hala Güzel (1999),Kırık İnceliklerin Şairi: Behçet Necatigil (1999)

Biten (İki) Yüzyıl (1999), Uzak, Hep Uzak (2003

ŞİİR: Ay Işığı (1986)

ANI: Annem İçin (1983), Hatırlıyorum (1984), Seni Çok Özledim (1986), Yıldızlar Altında İstanbul (1998), İstanbul Seni Unutmadım (2001), Evimizin Tek Istakozu (2000), Oburcuğun Edebiyat Kitabı (2002), Anılar; ıssız ve yağmurlu (2002),Rüyamdaki Sofralar (2003),İstanbul'un Sandık Odası (2004)

Kar Yağıyor Hayatıma (2005),İstanbul Hatıralar Kolonyası (2006),İstanbul, İlk Romanımda Leylak (2009), Gramafon Hala Çalıyor (2010)

SÖYLEŞİ: Nam-ı Diğer Kaptan (Attila İlhan'ı Dinledim)

SENARYO: Kırık Bir Aşk Hikayesi (1982)

TİYATRO: Cahide, Ölüm ve Elmas / Allahaısmarladık Cumhuriyet (1995), Mihri Müşfik: Ölü Bir Kelebek (1998)

ÇEVİRİ; Küçük Prens / Saint Exupery (1986)

DERLEME: İlk Gençlik Çağına Öyküler/Türk Edebiyatından 42 Öykü I-II (1980),Abdülhak Şinasi Hisar (1992),Halide Edip Adıvar (1993),Gençlere Türk Romanından Altın Sayfalar I-II 1995

Peride Celal'e Armağan (1996) 99 Hikayeciden 99 Hikaye (1997),Kurtuluş Savaşı ve Edebiyatımız (İ. Enginün ve Z. Kerman ile) (1998)

KENDİSİYLE İLGİLİ KİTAPLAR: Şeytan, Melek, Soytarı (Ahmet Oktay) (1998), Anılar; Issız ve Yağmurlu (Handan Şenköken ile söyleşi) (2002), Şimdi Seni Konuşuyorduk /Selim İleri Kitabı Haz. Handan İnci (2007)

SİNEMA; Yönettiği Filmler Hiçbir Gece (1989), Yedikuleli Mihriban (1992)

Senaryoları Yaralı Kurt (1972) Günahsızlar (1972), Cennetin Kapısı (1973),Bir Demet Menekşe (1973), Askerin Dönüşü (1974), Çapkın Hırsız (1975), Seninle Son Defa (1978), Kırık Bir Aşk Hikayesi (1981), Seni Kalbime Gömdüm (1982),Göl (1982), Afife Jale (1987), Hiçbir Gece (1989),Bir Yalnız Melek (1990),Yalancı Şafak (1990), Her Gece Bodrum (1992), Yedikuleli Mihriban (1992)

Bir Aşk Uğruna (1994), Kerem (1999), Kilit (2007)

ÖDÜLLERİ:

1976 Sait Faik Hikaye Armağanı (Dostlukların Son Günü)

1977 Türk Dil Kurumu Roman Ödülü (Her Gece Bodrum)

1981 Milliyet Sanat Dergisi Yılın Romanı (Yaşarken ve Ölürken)

1982 SİYAD En İyi Senaryo Ödülü (Kırık Bir Aşk Hikayesi)

1991 Türkiye Yazarlar Birliği Roman Ödülü (Mavi Kanatlarınla Yalnız Benim Olsaydın)

1997 Avni Dilligil Yılın En İyi Oyun Yazarı Ödülü (Allahaısmarladık Cumhuriyet)

1998 Kültür Bakanlığı'nca Devlet Sanatçısı unvanı verildi

1999 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Kültür Sanat Ödülü (Televizyon dalında)

1999 Dialog Medya Ödülü (Radyo alanında)

2001 Orhan Kemal Roman Ödülü (Bu Yaz Ayrılığın İlk Yazı Olacak)

2003 Sedat Simavi Edebiyat Ödülü (Uzak, Hep Uzak)

2004 Türkiye Yazarlar Birliği Hatıra Ödülü (İstanbul'un Sandık Odası)

AYDIN DOĞAN ÖDÜLÜ

Aydın Doğan Ödülü, ülkemizde kültür, sanat, edebiyat ve bilim eserlerini yaratıcılarının kişiliğinde, çeşitli dallar için verilen uğraşları, özveriyi, kaliteyi ve mükemmelliğinin yanı sıra emek verenlerin çalışma ve birikimleri ile ulusal ve uluslararası platformda övgü kazananları, mesleklerine başladıkları günden bugüne kadar gösterdikleri başarılar doğrultusunda ödüllendirerek, Türk insanının kültürünü ve yaşam kalitesini yükseltmek amacıyla veriliyor.

ŞİMDİYE KADAR KİMLER ÖDÜL ALDI

1997 Aydın Doğan Ödülü: Roman

Adalet Ağaoğlu

1998 Aydın Doğan Ödülü: Soysal ve Beşeri Bilimler

Prof. Dr. Doğan Kuban ve Prof. Dr. Emre Kongar

1999 Aydın Doğan Ödülü: Görsel Sanatlar

Ara Güler

2000 Aydın Doğan Ödülü: Şiir

Melih Cevdet Anday

2001 Aydın Doğan Ödülü: Tarih

İlber Ortaylı

2002 Aydın Doğan Ödülü: Klasik Batı Müziği