106 Günde 5 Bini Aşkın Kuş Halkalandı

Kuzeydoğa Derneği, yok olma tehlikesindeki Aras Nehri Kuş Cenneti'nde aralıksız 106 günde 5 bin 419 kuş halkalama işlemiyle bir rekora imza attı. Derneğin halkaladığı toplam kuş sayısı 52 bini geçti.

Türkiye'de ilk kez kuşlara geolocator (coğrafi konumlama) göç takip cihazlarını takan KuzeyDoğa Derneği ekibi ve gönüllüleri, 249 kuş türü kaydedilen, ama yok edilme tehlikesiyle karşı karşıya kalan 10 kilometrekarelik Kars- Iğdır Aras Nehri Kuş Cenneti ve Kuyucuk Gölü'ndeki, Aras ve Kuyucuk kuş araştırma ve eğitim merkezlerinde 2013 ilkbahar dönemi bilimsel kuş halkalama çalışmalarını tamamladı. 11 Mart- 24 Haziran tarihleri arasındaki 106 günde, 105 farklı türden 5 bin 419 kuş halkalandı. Bunların 40 türde 722'si toplamda Kuyucuk Gölü'nde halkalandı. 2006'dan beri Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu öncülüğünde sürdürülen kuş araştırma ve halkalama çalışmalarında bugüne kadar 249 kuş türü kaydedildi ve 176 farklı türden 52 bini aşkın kuş halkalandı.

Dernek Başkanı ve Utah Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu, ornitolojik çalışmalar sonucu 3 kıtadaki düzinelerce ülkede tekrar kaydedilen kuşların, Aras Nehri Kuş Cenneti'nin dünya kuşları için önemini gösterdiğini belirtti. Önceki yıllarda halkalanmamış olan taş bülbülü, tepeli toygar, kızıl başlı örümcekkuşu, ökse ardıcı ve boz çıvgının da ilk kez 2013 yılı ilkbahar döneminde halkalandığını belirten Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu, şöyle devam etti;

"Küresel çapta soyu tehlikede olan büyük orman kartalı göç esnasında görüldü. Yeni kayıtlarla Aras Nehri Kuş Cenneti'nde kaydedilen kuş türü sayısı 249'a çıkarak, Türkiye kuş türlerinin yüzde 52'sine ulaştı. Kuyucuk Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi'nde ise 2013 ilkbahar döneminde yeşil arıkuşu, çorak toygarı ve sığır balıkçılı ilk defa halkalandı."

IŞIK KAYDIYLA TAKİP

Utah Üniversitesi ve National Geographic Vakfı'nın da desteklediği çalışmalarda KuzeyDoğa, Türkiye'de ilk defa bir canlıya, ışık oranlarını ve saati kaydeden ve bu sayede kuşların göçlerini takip eden 0.7 ve 1 gramlık geolocator cihazı takıldı. Göçmen kuş türü olan büyük kamışçınlara takılan bu cihazlar sayesinde büyük kamışçının göç yolu, beslenme, dinlenme ve üreme alanları hakkında çok önemli bilimsel veriler elde edilecek.

YERLİ VE YABANCI 16 GÖNÜLLÜ

Iğdır, Kars, İzmir, Mersin, Kayseri, Sivas, İstanbul, Eskişehir, İngiltere, Güney Afrika, Meksika, Amerika, Kıbrıs ve İspanya'dan 16 gönüllü çalışmalara destek verdi. Çalışmalar dernek başkanı Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu'nun liderliği, uzman biyologlar Lale Aktay ve Yakup Şaşmaz'ın koordinasyonu ve gözetiminde, gönüllü halkacılar Güney Afrikalı Michael Ford ve İngiltereli Oliver Ross Slessor ile yönetildi. Doç. Dr. Şekercioğlu, Iğdır'dan Kayahan Ağırkaya, Yukarı Çıyrıklı Köyü'nden Berkan Demir ve İzmir'den Meltem Ünal tüm sezon boyunca çalışmalarda yer alarak önemli katkılar sağladığını da söyledi.

KUŞ HALKALAMA NEDİR?

Kuş halkalama, kuşlara zarar vermeyen çok ince ağlarla kuşları yakalayıp, her birinde özgün bir numara olan ve kimlik niteliği taşıyan, hafif, paslanmaz, alüminyum halkaları kuşların bacağına takarak kuş göçlerini ve kuş sayısındaki değişiklikleri takip etmektir. 100 yıldan fazla süredir birçok ülkede milyonlarca kuş bu yöntemle araştırıldı. Üzerinde kuşun halkalandığı ülkenin adını ve ülke halkalama merkezinin adresini taşıyan bu halkalar, halkalı bir kuş tekrar yakalanırsa veya ölüsü bulunursa, hangi göç yolunu izlediğini gösterir. - Antalya