100. Yılında Birinci Dünya Savaşı" Sempozyumu

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, I. Dünya Savaşı'nın sonuçlarının, krizlerin artık savaşlarla çözülemeyeceğini gösterdiğini belirterek, "Ne yazık ki dünya devletleri, yaşanan büyük acılardan ders çıkarmayı becerememiştir" dedi.

Kılıçdaroğlu, Beşiktaş Mustafa Kemal Kültür Merkezi'nde düzenlenen "100. Yılında Birinci Dünya Savaşı" Sempozyumu'nun açılışında yaptığı konuşmada, merkezi Avrupa olan ancak küresel çapta gerçekleşen I. Dünya Savaşı'nı, "dünya tarihinin en kanlı savaşlarından biri" olarak tanımladı.

I. Dünya Savaşı'nın 20. yüzyılın tarihsel gelişiminde önemli rol oynayan, tüm dünyada uzun vadeli dönüşümlerin yaşanmasına neden olan bir dönüm noktası olduğunu dile getiren Kılıçdaroğlu, savaşın tüm dünya halkları için de büyük acıların yaşandığı, dünyanın yeniden şekillendiği, öncesi ve sonrası ile uzun bir süreci ifade ettiğini söyledi.

Kılıçdaroğlu, resmi olarak 11 Kasım 1915'te biten savaşın etkilerinin halen yaşandığına değinerek şu bilgileri paylaştı:

"Almanya, I. Dünya Savaşı'ndan kalan borçlarını 2010'da ödedi. İngiltere Hazine Bakanlığı ise I. Dünya Savaşı'ndan kalan borçlarının bir kısmını önümüzdeki şubat ayında ödeyeceğini açıkladı. Tam bir yüzyıldır savaşın bir parçası olan ülkeler, sosyal, eknomik ve siyasal olarak bu savaşın yarattığı sorunlarla mücadele ediyorlar. 4 yıl 3 ay 2 hafta süren savaşta yaklaşık 40 milyon insan öldü. Almanya, erkek nüfusunun yüzde 15'ini, Avusturya Macaristan İmparatorluğu yüzde 17'sini ve Fransa yüzde 10,5'unu yitirdi. Savaşta ölen her 10 askerden biri Osmanlı üniformasını taşıyordu."

Savaşın sonuçlarının uluslararası arenada yaşanan iktisadi ve siyasi sorunların, krizlerin artık savaşlarla çözülemeyeceğini gösterdiğini belirten Kılıçdaroğlu, "Ne yazık ki dünya devletleri, yaşanan büyük acılardan ders çıkarmayı becerememiştir. I. Dünya Savaşı sonrasında Ortadoğu coğrafyasında kurulan yeni devletler, bölgenin temel hassasiyetlerini hiçe sayan bir anlayışın ürünü olduğu için bugün bile bölgede iç karışıklıklar ve savaşlar devam etmektedir" dedi.

Kemal Kılıçdaroğlu, Osmanlı İmparatorluğu'nun savaşa girmesinin siyasi tercihin sonucu olduğuna işaret ederek, ancak bu siyasi tercihin faturasının çok ağır olduğunu, savaşın, Anadolu için çok çetin şartlarda gerçekleştiğini, ülkenin ve toplumun içinde bulunduğu askeri, ekonomik ve toplumsal sıkıntıların, savaşta katlanarak artığını anlattı.

Mondros Mütarekesi'nin ardından Osmanlı topraklarının güvenlik gerekçesiyle işgal edilmeye başlandığını hatırlatan Kılıçdaroğlu, vahim tablonun Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının, Kurtuluş Savaşı'nı başlatmaları ve sonrasında kuracakları Cumhuriyet ve gerçekleştirecekleri devrimler için önemli itici güç olduğunu söyledi.

"Tarih, siyasetçilerin istismar edeceği bir alan değil, ders çıkaracakları bir alandır"

CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, Atatürk ve arkadaşlarının I. Dünya Savaşı sonrasında ülkenin içinde bulunduğu güç koşullara rağmen büyük bir mücadeleyle önce bağımsızlığı sağladığını, daha sonra imparatorluğun yıkıntıları arasından çağdaş, güçlü, laik ve demokratik bir cumhuriyeti inşa ettiğini belirterek, şöyle devam etti:

"Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucu önderleri, I. Dünya Savaşı'nda yaşanan acı tecrübelerden önemli dersler çıkarmışlardır. Atatürk'ün de ifade ettiği üzere, ülkemiz uluslararası herhangi bir sorunu barış yoluyla halletmeye çalışan, barışı menfaatine gören bir ülke olmuştur. Atatürk'ün 'Yurtta barış, dünyada barış' ilkesi doğrultusunda Türkiye, güvenlik prensibine ve onun araçlarına yalnızca barış dışında bir seçeneğe mecbur kalmamak için önem vermiştir. Bugün özellikle Ortadoğu'ya göz dikerek, kişisel ihtirasları uğruna içinde bulunduğumuz coğrafyayı, ülkemizi de içine alabilecek bir savaşın eşiğine getirenler, anlaşılan tarih bilgisinden ve geçmişten ders çıkarma erdeminden yoksundurlar. Bugün içinde bulunduğumuz koşullarda belki de en çok ihtiyaç duyduğumuz siyasi yönelim, cumhuriyet tarihimizin barış eksenli dış politika anlayışına sadık kalmaktır. Biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak kalıcı bir barış sağlanması için dünyadaki tüm insanların durumunu iyileştirecek uluslararası tedbirler alınması gerektiğine inanıyoruz. Atatürk'ün de güçlü bir şekilde ifade ettiği üzere insanlığın bütününün refahı, açlık ve baskının yerine geçmelidir. Her ülke yurttaşlarını, haset, açgözlülük ve kinden uzaklaştıracak şekilde eğitmelidir. Dünya otoriter zihniyetlerden çok çekti. Biz bir yandan gençlerin zihinlerine düşmanlık ve nefret tohumları eken bu anlayışla mücadele ederken, aynı zamanda çocuklarımıza barış ve sevgi dolu bir dünya bırakmak için için çalışıyoruz."

Kemal Kılıçdaroğlu, 1800 yıl önce bugünkü Adıyaman'ın Samsat ilçesinde yaşamış filozof ve edebiyatçı Lucianus'un,"İyi bir tarihçi korkusuz olur, asla satın alınamaz, gerçeğin ve özgürlüğün dostudur, kimseden etkilenmez, kimseye iltimas geçmez, iyiye iyi, kötüye kötü der" ifadelerine atıf yaparak, "Tarihçilerden beklediğimiz de budur. Geçmişi doğru öğreneceğiz ki geleceği sağlıklı kuralım. Tarih, siyasetçilerin istismar edeceği bir alan değil, ders çıkaracakları bir alandır" değerlendirmesini yaptı.

Sempozyuma, CHP İzmir Milletvekili Mustafa Balbay, Parti Meclisi Üyesi Tuncay Özkan, İstanbul İl Başkanı Oğuz Kaan Salıcı, eski Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül'ün aralarında bulunduğu çok sayıda partili, akademisyen ve izleyici katıldı.

Proje koordinatörlüğünü CHP İzmir Milletvekili Mustafa Balbay'ın yaptığı sempozyum, yarın sona erecek.

CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu'nun açılış konuşmasıyla başlayan ve Prof. Dr. İlber Ortaylı'nın "Son 100 Yılda Dünya" sunumu ile devam eden sempozyumun ilk gününde, tarihçilerin katılımıyla "1. Dünya Savaşı'nın Öncesi ve Sonrası", "1. Dünya Savaşı'nın Türkiye Cumhuriyeti'nin Kuruluş Sürecine Etkisi",  "1. Dünya Savaşı Sürecinde Ortadoğu'nun Biçimlenmesi ve Bugün", "Savaş Sonrası Yükselen İdeolojiler ve Uluslararası Kurumların 100 Yıllık Öyküsü" oturumları düzenlenecek.

Sempozyumun ikinci gününde ise "Osmanlı İmparatorluğu'nu Yıkıma Götüren Süreçte İstanbul ve Savaşların Yarattığı Yıkımlar" ile "Torunlar Anlatıyor" konu başlıklarında sunumlar yapılacak. - İstanbul