UND'den İran'a Sert Uyarı: Türk Tırlarına Zorbalığa Son Verin

Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND), İran'ın Türk tırlarını ülkeden akaryakıt almaya zorlaması ve yüksek kara yolu geçiş ücreti talep etmesinin firmalara büyük bir maliyet getirdiğini belirterek, İran tarafına "Türk araçlarına yapılan zorlaştırıcı uygulamaları kaldırın" çağrısında bulundu.

UND'den yapılan açıklamada, Türkiye ve İran'ın bulundukları coğrafyada iki önemli transit ülke olarak öne çıkmakta olduğu ancak İran'ın Türk uluslararası nakliye sektörüne karşı uyguladığı zorlaştırıcı politikaların uzun yıllardır devam ettiği kaydedildi.

İran makamlarının Türkiye'de akaryakıtın pahalı, İran'da ise ucuz olduğu bahanesiyle Türk taşımacılarına zorla İran akaryakıtı aldırdığı ve yüksek kara yolu geçiş ücretleri ödettiği ifade edilen açıklamada, "2015 yılında imzalanan anlaşma ile, İran makamları transit geçen Türk araçlarından akaryakıt fiyat farkı almamaya söz vermiştir. Ancak, İran 2015 ve 2019 yıllarında verdiği taahhütlere rağmen, İran'ı transit geçerek Orta Asya ülkelerine gidecek Türk taşımacılarından akaryakıt fiyat farkı almaya devam etmektedir. Bu durum, Türk ve İran taşımacıları arasında adil rekabeti engellemiştir." ifadelerine yer verildi.

"Ticaret dışı engeller nedeniyle Türk taşımacıları büyük mağduriyet yaşamaktadır"

UND açıklamasında, rakamların Türkiye'den İran'a yılda 90 bin kara yolu ihracat aracının yüzde 60'ını, İran'dan Türkiye'ye olan 114 bin kara yolu ihracat aracının ise yüzde 70'ini İranlı taşımacıların gerçekleştirdiğini gösterdiği ve İran'ın bilinçli olarak uyguladığı ticaret dışı engellerle bu rakamların bu seviyelere ulaştığı belirtildi.

Açıklamada, Türk taşımacıların İran makamlarının bilinçli zorlaştırmalarının kaldırılmasını beklediği aktarılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"İran makamları, 15 Ocak 2024 tarihinde başlattığı yeni bir uygulama ile Türk araçlarına Dolu Depo Uygulaması adı altında, İran'dan zorla yakıt aldırmaya ve yüksek vergiler tahsil etmeye başlamıştır. İran'ın Türk taşımacılarına ve hizmet ihracatına yönelik tüm engellemelerine rağmen, şu da unutulmamalıdır ki Türk makamları, İran'ın Dünya Ticaret Örgütü'ne üyeliğini de desteklemektedir. Türk tarafı, İran'ın Dünya Ticaret Örgütü ve ticarete aykırı uygulamaları nedeniyle, iki ülke arasındaki tedarik zincirinin sürdürülemez hale gelmesi üzerine, 28 Aralık 2024 tarihinde İran taşıtları için mütekabiliyet başlatmak zorunda kalmıştır. Bu karar, İran makamlarının Türk taşımacılarına karşı yürürlüğe koyduğu uygulamadan tam 345 gün sonra alınmıştır."

"Anlaşmalara aykırı uygulama var"

Açıklamada, İran tarafının imzaladığı anlaşmalara aykırı olarak Türk taşımacıların İran'ın ihracat yükü almasına izin verilmemesi, Türk taşımacısı kullanan İran ihracatçılarına vergi cezası, akaryakıt konusunda zorluklar çıkarılması gibi birçok uygulamayı sürdürmeye devam etmekte olduğu kaydedildi.

Türk taşımacılarının tüm bu olumsuzluklara rağmen, İran taşımacılarına karşı Türkiye'de hiçbir olumsuz eylemde bulunmadığına işaret edilen açıklamada, "Hatta konu ile ilgili olarak, Türk ve İran makamlarının ocak ayında, sorunu tartışacağı toplantıya da İran makamlarının katılmayacaklarını bildirdikleri öğrenilmiştir. 9-11 Aralık 2024 tarihlerinde Tahran'da gerçekleştirilen Türkiye-İran 29. Dönem Karma Ekonomik Komisyon Toplantısında, 'Ulaştırma' başlığı altında ana gündem maddelerinden biri olan İran'ın dolu depo uygulaması uzun müzakerelere konu olmuş, ancak yine herhangi bir anlaşmaya varılamamıştır. Süreçte, İran'ın dolu depo uygulaması her platformda, bakanlarımız ve kamu yetkilileri arasında istişare edilse de ilgili İran makamları ikili anlaşmalara aykırı gerekçeler sunarak dolu depo uygulamasını hala iptal etmemiştir." ifadelerine yer verildi.

Tüm bu gelişmeler ışığında, Türk makamlarının diplomatik kanallarla sorunları çözmeye çalışırken, Türkiye'nin 28 Aralık 2024 tarihinde aldığı mütekabiliyet kararı sonrası, İran'da Türk araçlarına yönelik, akaryakıt konusunda zorluklar çıkarıldığı aktarılan açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Türk sürücülerine sınırlarda kötü muamele edilmektedir. İran sınırında bekleyen Türk araçlarına zarar verilmekte ve brandaları kesilmektedir. Bu gelişmeleri, UND üzüntüyle takip etmektedir ve ilgili bakanlıklarımız ile irtibat halindedir. UND, Türk makamlarının kararını tümüyle desteklemekte, alınan karar sebebiyle Sayın Cumhurbaşkanımıza, Ticaret, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlıklarımıza sektörümüz adına şükranlarını sunarken, İran'ın yıllardır Türk taşımacılarına karşı sürdürdüğü zorlaştırıcı uygulamalarda, İran makamlarını ve taşımacılarını çözüme davet etmektedir. Mevcut şartlarda İran'a ikili ve transit taşımacılık gerçekleştiren Türk sürücülerinin sakin ve dirençli duruşunun devamını rica eder, gelişmeleri sektörümüzün ve kamuoyunun bilgilerine saygılarımızla sunarız."