Türkiye'nin Uzay Çalışmaları AI Tomorrow Summit 2024'te Masaya Yatırıldı

Türkiye'nin uzay alanında yaptığı çalışmalar, gelinen nokta ve geleceğe dönük projeler, AI Tomorrow Summit 2024 etkinliğinde masaya yatırıldı.

"Gelecekteyiz" sloganıyla bu yıl 6'ncısı düzenlenen AI Tomorrow Summit 2024, Ankara Bilkent Hotel ve Konferans Merkezi'nde yapılıyor.

Türksat AŞ Genel Müdürü Hasan Hüseyin Ertok, "Göklerden Öte İstikbale Doğru: Uzay" başlıklı panelde, Türkiye'nin uzayı ülke ihtiyaçları için kullanmasının geçmişinin 1980'li yıllara dayandığını söyledi.

Ertok, uydu alanında ülkenin yaptığı çalışmalara değinerek, 30 yıl önce Türkiye'nin kendi uydularıyla haberleşme imkanlarını, hizmetlerini sağlayan ülkeler arasına girdiğini ifade etti.

Türksat'ın filosunda şu an aktif 5 haberleşme uydusu bulunduğunu belirten Ertok, TÜRKSAT 5A ve 5B uydularının 2 yıl önce hizmet vermeye başladıklarını hatırlattı.

Farklı frekans bantlarında hem iyi yayıncılığı hem de özellikle veri haberleşmesi alanında ciddi kapasite artışını gerçekleştirdiklerini dile getiren Ertok, şunları söyledi:

"Önümüzdeki aylarda da TÜRKSAT 6A uydusuna kavuşmayı bekliyoruz. TÜRKSAT 6A, bu ülke için çok önemli bir proje. Yaklaşık 10 yıl önce başlatılan bu proje, zorlu bir süreçten geçti, çalışmalar tamamlandı. Kendi mühendislerimizin tasarladığı, yüksek yerlilik oranına sahip. Haziran başında Florida'ya nakliyesi yapılacak. Temmuzun ikinci haftası uzaya gönderilecek. Gelecek dönemde gözlem ve haberleşme uyduları tarafında yeni projelerle çok daha hızlı bir gelişimin içinde olunacak. Bundan sonraki amaç, Türkiye'yi bölgenin uydu teknolojileri üreten merkezi haline getirmek. Sadece kendi ihtiyaçlarımız değil, başka ülkelerin ihtiyaçlarını karşılayacak ürünler üreterek, uydular üreterek Türkiye'yi bu konuda bir merkez haline getireceğiz."

"Yapay zeka, hayatın her alanını domine edecek"

Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı da Türkiye'nin on binlerce astronot yetiştirme gibi bir iddiası bulunmadığını belirterek, "Bu işi böyle dünyada yapan bir millet yok. Önemli olan bir insanın astronot olarak başarı hikayesine ulaşması değil. Bu memleketin her alanda yetişmiş insana ihtiyacı var. Yetişme potansiyeli yüksek genç kardeşlerimizin önündeki ilham hikayelerinden yola çıkarak, dünyanın gelişmiş bütün milletleriyle eş değer düzeyde potansiyellerini aktarabilecek olduklarını idrak etmeleri önemliydi." diye konuştu.

Uzayda yasal limitin 100 kilometre olduğunu, bu sınırı geçince uzaya, yani yer çekimsiz alana erişildiğini söyleyen Gezeravcı, 400 kilometre mesafede 28 bin kilometre hızla dünyanın etrafında her 90 dakikada tur atan dünyanın gelişmiş ve komplike araştırma laboratuvarı Uluslararası Uzay İstasyonu deneyimini paylaştı.

Herkesin yapay zekaya biraz zaman ayırmasının önemli olduğunu dile getiren Gezeravcı, "Yapay zeka hayatımızın her alanını domine edecek şekilde gelen bir sektör. Bunun içine yakın süreçte uzay da dahil olacak. Dolayısıyla gençlere öncelikle yapay zeka konusunda altyapılarını sağlam tutmalarını tavsiye ederim." dedi.

"Kendi fırlatma istasyonumuz konusu çok önemli"

Türkiye Uzay Ajansı Başkanı Yusuf Kıraç da Orta Asyalı iki gök bilimci Fergani ve Biruni'nin modern bilimin oluşmasındaki katkılarına dikkati çekti.

Nasiruddin Tusi ve Uluğ Bey'in rasathanelerinin modern ölçümlerle yapıldığını belirten Kıraç, Uluğ Bey'in, rasathanesinde 992 yıldızın tam yerini belirlediğini, bu isimlerin kendilerinden sonra gelen, başta Kopernik olmak üzere önemli isimleri de etkilediğini ifade etti.

Uzayda yörüngeler arası transferin çok önemli olacağını dile getiren Kıraç, şunları kaydetti:

"Buradaki teknolojileri etkin kullanan ülkelerin öne geçeceğini düşünüyoruz. 2026'da Ay'a erişim planımızda hibrit itki sistemini geliştiriyoruz. Bunun çok önemli olacağını düşünüyoruz. İnsan kaynağı parasal kaynaktan çok daha önemli. Ayrıca, kendi fırlatma istasyonumuz konusu da çok önemli. İleriki zamanlarda bununla ilgili de haberleri duyacaksınız."

"Uzayda hareket edebilme kabiliyetine ihtiyacınız var"

DeltaV Uzay Teknolojileri Genel Müdürü Arif Karabeyoğlu da uzay sektöründe başı çeken ülkelerden ziyade şirket ve insandan söz edilmeye başlandığını belirtti.

Uzayın ekonomik açıdan önemine işaret eden Karabeyoğlu, ülke olarak bu projelere devam edilmesi gerektiğini söyledi.

Karabeyoğlu, uzayda hareket etme kabiliyetine de değinerek, "Bugün uzayda 10 bin uydu var. 10 yıl önce 1000'di, 10 sene sonra ise 100 bin uydu olacak, uzayda bir trafik oluşacak. Bu uyduların uzay içinde hareket ettirilebilmesi, değişik yerlere götürülebilmesi, bakım onarım için uzayda hareket edebilme kabiliyetine ihtiyacınız var." dedi.