Türkiye'nin İlk Nükleer Santrali Akkuyu'nun Temeli Atıldı

Türkiye'nin ilk nükleer santrali olacak Akkuyu Nükleer Santral'nin yapımına başlandı. Proje kapsamında, Akkuyu Nükleer Deniz Yapıları'nın temeli Mersin'in Gülnar İlçesi'nde atıldı.

20 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM

20 milyar doların üzerinde bir yatırım öngörülen ve inşaatında yaklaşık 8 milyar dolarlık iş hacminin Türk şirketlerince karşılanması beklenen Akkuyu Nükleer Santrali için düzenlenen tören saat 12.30'da başladı. Temel atma törenine Bakan Yıldız'ın yanı sıra Rus Devlet Nükleer Şirketi Rosatom Genel Müdürü Sergey Kiriyenko, Akkuyu Nükleer A.Ş. Genel Müdürü Fuad Akhundov ve diğer üst düzey yetkililer katıldı.

ÇEVRECİLER EYLEM YAPTI

Mersin Nükleer Karşıtı Platformu üyesi yaklaşık 50 kişilik grup, açılışın yapılacağı bölgeye geldi. Ellerinde pankart taşıyan ve jandarma ekiplerinin eşlik ettiği gruptakiler, "Nükleere hayır", "Akkuyu Fukuşima olmasın" şeklinde sloganlar attı.Temel atma töreninin yapılacağı bölgede ise geniş güvenlik önlemleri alındı.

"BENZERLERİ AVRUPA'DA"

Törende bir konuşma yapan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, nükleer santralin turizme olmulsuz etki yapacağı iddialarına değindi. Benzer santrallerin Avrupa'nın en çok turist çeken ülkelerinde de olduğunu söyleyen Yıldız, "Bunu yapınca Antalya'daki tursit kaçar dediler, Mersin'deki tursit kaçar dediler. Avrupa'nın en önemli turist kaynağı 3 ülkede Fransa-Paris, İngiltere-Londra ve İspanya-Madrid... Bir şehre gelen 55 milyon nüfus en fazla Paris'te. Onların turistlerine bir şey olmuyorken bizim turistimize bir şey olmaz arkadaşlar" diye konuştu.

"10 YIL ÖNCE YAPILMIŞ OLSAYDI..."

Yıldız, yerli enerji kaynağının da önemine işaret ederek, "Bu nükleer santral 10 yıl önce yapılsaydı, 14 milyar dolar daha az doğalgaz ithal etmiş olacaktık" ifadesini kullandı.

İSTANBUL'UN TÜMÜNÜ, TÜRKİYE'NİN YÜZDE 8'İNİ

Enerji Bakanı, Akkuyu Nükleer Santrali'nin bugün devrede olması durumunda 15 milyon nüfuslu İstanbul'un bütün enerji ihtiyacını, Türkiye'nin ise enerji ihtiyacının ise yüzde 8'ini karşılayabileceğini belirtti.

"EN BÜYÜK YATIRIM"

Santral inşasıyla ilgili zemin etüdleri ve çevreyle ilgili çalışmalar yapıldığını belirten Yıldız, yapılan yatırımın büyüklüğünü şu sözlerle anlattı: "2 kilometreye 2 kilometrelik bir alanda 22 milyar dolarlık bir yatırım yapılacak. Metrekare başına en büyük yatırım bulunduğumuz bu sahada yapılacak."

Nükleer santralle birlikte yenilenebilir enerji yatırımlarının da devam edeceğini belirten Bakan Yıldız, şunları kaydetti:

"Nükleer santrallerin yarısı 3 ülkede; Japonya, ABD ve Fransa... 25 bin dolarlık kişi başına düşen milli gelir hedefliyorsak nükleer güç santralleri bunun ayrılmaz bir parçası olacaktır.

Nükleer güç santrallerini yaaprken, yenilenebilir enerji kaynaklarını da tek tek geçekleştirmek durumundayız."

"ÇEVRECİ OLACAK"

Taner Yıldız projenin çevreci vasfı ile öne çıkacağını ve bölgeye hiç bir zararının olmayacağını söyledi. Nükleer santraller kurarken yenilenebilir enerji kaynaklarını da gerçekleştireceklerini aktaran Yıldız, "Su kaynaklarını devre dışı bırakmayacağız, tam tersi yerli kaynaklarımız da çalışacak. Doğal gaz kaynakları rekabet edebildikleri ölçüde piyasada kalacaklar. Türkiye'nin kıyı şeridi 8 bin 484 kilometre. 2-3 kilometrelik bir alanda 22 milyar dolarlık yatırım yapılacak. Metrekare başına en büyük yatırım gerçekleştirildiği yer olacak. Burada çalışmalar zemin etütleri ve çevreyle ilgili çalışmalar yapıldı." diye konuştu.

"DEPREME DAYANIKLI"

Yıldız inşaa edilecek yapının 9 şiddetinde depreme dayanıklı olacağının altını çizdi.

"YÜZYILIN PROJESİ"

Enerji Bakanı projenin yüzyılın değil bin yılın projesi olduğunu belirtti.

YILDIZ'IN KONUŞMASINDAN SATIR BAŞLARI

-Güvenlik sistemi diğer bütün yapıların önüne geçmiştir.

-Almanya'nın nükleer santrallerini kapattığını söyleyip 9 tanesiyle devam etmesi, ABD'de 100 tane santralin işletmede olmasının ve 5 adet daha yapılacak olmasını büyük resimde gözden kaçırmamamız gerekiyor. Cumhuriyet'in kurulduğu tarihten bu yana gelip geçen 62 hükümet geçti.

-1,5 yıllık bir müzakereye başlanıyor, hükümet bir daha değişiyor. Türkiye'nin son 12 yılda ortaya koyduğu başarı, nükleer santraller gibi bir çok büyük projeyi de yapabileceğini gösteriyor.

"NÜKLEER ENERJİSİZ BÜYÜK ÜLKE OLMAZ"

-Neden nükleer santral gerekli? Gelişen Türkiye'nin gelişmemiş bir enerji sektörü olmaz.

-Nükleer enerjisiz büyük ülke olmaz.

-Bütün bunlarla alaklı 2 trilyon dolarlık GSYH ve 25 bin dolarlık kişi başı gelir hedefliyorsak, nükleer santral bu konuda önemli olacak.

-Yenilenebilir enerji kaynaklarını gerçekleştirmek zorundayız.

KAYANIN İÇİNE BİR KAPSUL BIRAKILDI

Taner Yıldız ve Rus firma yetkilisi, temel atma için düğmeye bastıktan sonra bir rus geleneği olan kaya içine kapsül yerleştirdiler. Kapsulün sonraki nesiller için kayaya yerleştirildiği kaydedildi

ERDOĞAN VE DAVUTOĞLU TÖRENDE YOKTU!

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın nükleer santrale verdiği önem biliniyor. Rusya lideri Putin'le bu konudaki yakın diyaloğu ve çalışması da yakından takip ediliyor. Tam da bu noktada Erdoğan'ın ve Başbakan Davutoğlu'nun tarihi nükleer santral temel atma törenine katılmaması dikkat çekti. Bu durum, akıllara, "Ermeni Soykırımı iddialarının 100. yılında 24 Nisan'da Erivan'a gitme kararı alan Putin'e tepki olarak mı Erdoğan ve Davutoğlu törene katılmadı?" sorusunu getirdi.

900 İLE BAŞLADI 400 MİLYON DOLARA İNDİ

Rus Rosatom yetkilisi tören sonrası gazetecilerin sorularını yanıtlarken şunları kaydetti: "Santrale yapılan sermaye yatırımlarının geri ödenmesine müteakip geri gelen karlar paylaşılacaktır. Ne kadar kısa sürede gerçekleştirilirse o kadar etkin sürede kar transferi sağlanacaktır. Dolayısıyla ben tüm katılımcı şirketlere teşekkür etmek istiyorum. Şartları zorlayıcı adil bir yarışmaya katılmış oldular. Bu süreçte tüm katılımcı şirketler neredeyse 4 defa fiyatlarını revize etmek zorunda kaldılar. 900 milyon dolar 400 milyon dolara indi. Ve son olarak 23.15'te son zarfları açtık. Ve sonuç itibarıyla Cengiz şirketi ihaleyi kazanmış oldu. Dün akşam itibarıyla 55 milyon daha düşük bir fiyat söylemiş oldu.
Ve bu ihaleye katılan ve kazanamyan şirketleri de burada görmek istiyoruz."

FİYAT 3 KAT İNDİRİLDİ

Rus yetkili açıklamasının devamında "İlk başlangıçtaki teklifin tutarı 1 milyar 50 milyondu. 3 kat inmiş oldu fiyatlar. Bu çok doğru bir yaklaşım oldu. Adil ve dürüst bir ortamı yaratmış olduk. Rusya'daki ekonomik durum bu projeyi etkilemeyecek. Rusya ve Türkiye arasındaki işbirilğinin önceliğidir. Delvet başkanları başlatmıştır. Geçtiğimiz son baharda yasın putin ile Erdoğan arasında bunun altını çizerek Rusya'daki durumlar ne olursa olsun bu projenin vakitlice tamamlanacağını söyledi. Ve bu sözümüzü tutuyoruz. Tabi doğal olarak Rusya'nın tahsisi sırasında bazı kısıtlamalar söz konusuyla ama bu projeye ayrılan bütçe devam ediyor. Bir mart ayında 51 mliyar ruble almış olduk bütçeden. Ve planladığımız süreden önce aldık. Ve bugün itibarıyla toplam Rusya bütçesinden gerçekleşmesi için 2 milyar 10 milyon dolar. Özellikle santralların emniyetine dikkat ediyoruz. Biraz önce sayın bakan da buna deyindi normal sıtandat rapor 500 sayfa olur 6 ayda incelenir. Türkiye'de ise 5 bin sayfa bir rapor dünyanın hiçbir yerinde böyle bir şey yok. Ancak bu tür talepsel bir yaklaşımı doğru değerlendiriyoruz. Bundan sonra lisans alındıktan sonra gereken bütün faaliyetleri beraber planladık. Şu an gördüğünüz gibi bu sahada büyük miktarda iş yapılmıştır" dedi.

TÜRKİYE AÇISINDAN ÖNEMLİ

Gazetecilerin soruları üzerine açıklama yapan Bakan Yıldız ise "Burada yapılacak olan ihale hükümet tarafından değil. Akkuyu Nükleer A.Ş. tarafından yapılacak ihaleler, şu ana kadar sadece Türk şirektlerin katılacak olması Türkiye açısından da önemli. Liman işi yapan müteahhitlerimiz var. Uluslararası arenada yapanlar var. Dalgakıranlar itibarıyla benzer olan ve olmayanlar var. O projelerde çalıştılar. Sonunda bir firma şirket tarafından değerelendirildi. Buradaki bu iş çok önemli. Somut ne yapılıyor dendi. Masa üzerinde mi dendi. Burada artık fiili olarak işler başlamıştır. Ben şimdi buradan saniyicilerimize sesleniyorum. Specleri belli teknolojik dünyadaki en uç ürünleri yapacak yapı burada hazırdır. Üretebilecekleri kadar bu ihalelere katılacaklar. Çünkü Türkiye gerek iş gücü gerek mühendislik açısından bunları karşılayabilir. İmal edebileceklerimizi buraya verebileceğiz" şeklinde konuştu.

TOPLAM YATIRIM 22 MİLYAR DOLAR

Bakan Yıldız açıklamalarının devamında "22 milyar dolarlık bir yatırımı gerçekleştireceğiz. Tabiri caizse Türkiye'nin en yoğun yeri olacak metrekare başı yatırımla.
Türkiye cumhuriyeti devleti bir hukuk devletidir. Bakanlık da legal bir kurumdur. ÇED'i alındı buranın. Liman hizmetleri izinleri alındı. Ne alınmadı. Reaktörlerin yapılacağı alanda inşaat ruhsatı alınmadı. Reaktörlerin temelini atmıyoruz daha. Dışarıdan tirübün ve jenaratör sağlayacak limanların temelini atıyoruz. Bu konudaki hassasiyetin üzerinde. Sivil toplum örgütlerimizin görüşlerini saygıyla karşılıyoruz. Gerek Rosatom gerek Enerji Bakanlığı bu şartları yerine getirdiği takdirde karşı çıkıyorsanız. Bu ülkenin kalkınmasına bir karşı çıkıştır. Bu ülkenin kalkınmasına karşı her yapının karşısındayız. Varsa bize bir endişesi olan bize aktarsın. Ben nükleer santrala karşı çıkıyoruz diyorlarsa kusura bakmasınlar" şeklinde konuştu.

PROTESTOLAR DA VARDI

Cengiz İnşaat tarafından yapılacak olan Akkuyu Nükleer Deniz Yapıları'nın temeli atılırken, dışarıda çevrecilerin protesto gösterisi vardı.

AKKUYU REKLAMLARINA SUÇ DUYURUSU

Akkuyu Nükleer Santral projesiyle ilgili reklamlarla halkın yanlış yönlendirildiğini öne süren bir grup, suç duyurusunda bulundu.

Nükleer Karşıtı Platform Ankara Bileşenleri üyesi grup, Ankara Adliyesi önünde toplanarak, protesto içerikli pankart ve dövizler taşıdı.

Elektrik Mühendisleri Odası Ankara Şube Başkanı Ebru Akgün Yalçın, grup adına yaptığı açıklamada, Türkiye'nin mevcut kurulu gücünün ve potansiyelinin düzgün planlanması halinde, sadece kayıp kaçakların önüne geçilerek yeterli enerjiye ulaşılabileceğini savundu.

AKKUYU NÜKLEER SANTRALİ PROJESİ NEDİR?

Mersin ilinin Silifke ilçesinde bulunan Akkuyu mevkiinde inşatına başlanılan nükleer enerji santralinin tamamlanması halinde Türkiye'nin ilk nükleer enerji santrali olacak. Akkuyu sahası imzalanan ikili devletlerarası anlaşma sonucunda Rus kamu şirketi Atomstroyexport (ROSATOM'a bağlı Atomenergoprom'un alt şirketi) bedelsiz olarak teslim edildi. Rus kamu şirketi kendi temin edeceği finansal kaynaklarla inşaatı tamamlayacak. Ürettiği elektriği 15 senelik alım garantisi ile Türk tarafına satacak. 1200 MWe'lık dört üniteden oluşacak ve 4800 MWe'lık kurulu gücü ile tek başına Türkiye'nin elektrik üretiminin yaklaşık %6'sını karşılayabilecektir.

PROJEYE YÖNELİK ELEŞTİRİLER

-Prof. Dr. Tolga Yarman'a göre santralin lisansı günümüz şartlarını kapsamıyor. Santralin lisansı 1970 yılından kalma veriler ile 2013 yılında güncelleme yapılmıştır ve o dönemde çevresel etki değerlendirmesi, turizm etki değerlendirmesi ve meyve sebze etki değerlendirmesi yoktu. Ayrıca Three Mile Island, Çernobil reaktör kazası, Fukuşima I Nükleer Santrali kazaları sonrasında güncellenen lisans güvenlik gereksinimleri Akkuyu Nükleer Enerji Santrali için alınmamıştır.