Türkiye - Kırgızistan İş Forumu

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanı Nail Olpak, "Ülkeler arasında farklı toplantılar gerçekleştiriyoruz. Olayın bürokratik görüşmeleri yerine, sonuca yönelik kısımlarını sağlamaya çalışıyoruz" dedi.

MÜSİAD, Türkiye ve Kırgızistan arasındaki iş birliğinin geliştirilmesine yönelik "Perşembe Toplantıları" kapsamında "Türkiye - Kırgızistan İş Forumu" etkinliğini gerçekleştirdi.

Ülkeler ya da kurumlar arasında farklı toplantılar düzenlediklerini belirten Olpak, MÜSİAD olarak olayın bürokratik görüşmeleri yerine, işe yani sonuca yönelik kısımlarını sağlamaya çalıştıklarını söyledi.

Olpak, iş adamlarının oluşturduğu alt yapı çerçevesi içinde daha sonra atılacak adımlar varsa bunların yetkililer nezdinde yüksek sesle takibini yapmaya ve tıkanan noktalar varsa bunları aşmaya gayret ettiklerini anlattı.

Kısa süre önce İran'da iş fırsatları, yatırımlar ya da tehditleri değerlendiren benzer bir toplantı yaptıklarını hatırlatan Olpak, şöyle devam etti:

"İran, Batı bloku ile arasındaki nükleere dayalı sorunu çözme yolunda ilerledikten sonra, bugüne kadar İran'a en katı yaptırımları uygulama noktasında olan devletler, İran pazarında en fazla aktif olmak durumunda olan devletler oldu. Bizim için bir başka önemli ülke ise Çin'di, bunu da değerlendirmiştik. Sonraki hedeflerimizden birinin Endonezya olduğunu vurgulamak isterim.

MÜSİAD olarak birkaç fazda faaliyet gösteriyoruz. Teşkilatlanma çalışmalarımıza devam ediyoruz. 64. hükümetimiz görevde. İş aleminin meclis ve hükümetten beklentilerini anlatmamız gerekiyordu. Sayın Başbakanımız ve bakanlarımız dahil olmak üzere yaklaşık 20'ye yakın bakanımızla heyet olarak birebir görüşme yapma imkanı bulduk. Mecliste temsil edilen bütün partilerden randevu talep ettik ama henüz MHP ve HDP'den dönüş olmadığı için CHP'ye görüşlerimizi aktardık."

"Yakın gelecekte Kırgızistan, Pakistan ve Afganistan'a enerji ihraç edilebilecek"

Kırgızistan Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu Renat Tuleberdiev, devlet büyüklerinin Kırgızistan ve Türkiye arasındaki iş birliğinin derinleştirilmesini istediğini söyledi.

Bugün Türkiye'nin, Kırgızistan'ın bağımsızlığını kabul etmesinin yıl dönümü olduğunu vurgulayan Tuleberdiev, böylece Türkiye'nin ilk olarak Bişkek'te elçiliğini açtığını hatırlattı.

Tuleberdiev, kritik dönemlere rağmen ekonomik birleşmelerin devam ettiğine dikkati çekerek, iki ülke arasındaki fikir alışverişinin sürdüğünü dile getirdi.

Asıl amaçlarının yatırım piyasalarını geliştirmek olduğuna işaret eden Tuleberdiev, "Aynı zamanda hukuk düzenini geliştirmek için çabalıyoruz. Kırgızistan'ın yatırım kanununda, Kırgız ve yabancı yatırımcılar için eşit şartlar sağlanmıştır. Kırgız hükümeti yatırım kanunlarının değişmeyeceğini vadediyor. Faydanın geri dönmesini garanti ediyor. Gelecekte olabilecek zararları geri ödemeyi de garantiliyor" ifadelerini kullandı.

Enerji alanında da Kırgızistan'ın büyük imkanlara sahip olduğunu belirten Tuleberdiev, yakın gelecekte Kırgızistan'ın, Pakistan ve Afganistan'a enerji ihraç edilebileceğini söyledi.

Ekonominin tüm sektörlerine yabancı yatırımcıları davet eden Tuleberdiev, yatırım iş birliği hızının artırılması gerektiğine ve Kırgız firmalarının son yıllarda Türkiye içinde çalışmasının arttığına işaret etti.

Tuleberdiev, Rusya, Çin, Özbekistan ve Kazakistan gibi piyasalara yakınlıklarının vazgeçilmez unsur olduğunu belirterek, bu bölgenin nüfus artış hızının yüksek olduğunu, gelecekte alım gücünün artacağını ve Türk iş adamlarının bunu dikkate alması gerektiğini söyledi.

Kırgızistan'ın, Avrasya Ekonomik Birliği'ne üye olduğunu belirten Tuleberdiev, şunları kaydetti:

"Böylece 6 milyonluk piyasamız, 180 milyona yükseldi. Kırgızistan'a yatırım yapan iş adamları, ucuz maliyetle verimli bir piyasaya giriyor. Yatırımlardan doğru faydalanmak için Kırgızistan Ekonomi Bakanlığı altında yatırım ajansı kuruldu. Bu ajans yeni projeleri hazırlıyor ve piyasada çalışan en aktif halkadır. Bu alanda dünyadaki başarılı projeleri kullanıyoruz. Bu da devlet ve sektör arasındaki iş birliğine dayanıyor. Kırgız ve Türkler arasındaki ticari hacmini 1 milyon dolara ulaştırabileceğimize inanıyoruz. Ortak noktalarımızı bir araya alarak daha fazla alanda iş birliği yapacağımıza inanıyorum."

"Türk iş adamları ülkemizde kendini çok rahat hissediyor"

Açılış konuşmalarının ardından düzenlenen panelde konuşan Kırgızistan Cumhuriyeti Yatırım Ajansı Başkanı Almaz Sazbakov ise Türkiye'nin kendileri için kardeş ülke olduğunu söyledi.

Yatırımları Geliştirme Ajansı Başkanı olarak "neden yatırım yapmalı" ve "Kırgızistan'da ne yapılabilir" konularını ele alan Sazbakov, Türk iş adamlarının ülkede neredeyse bütün sektörlerde faaliyet gösterdiğini kaydetti.

Sazbakov, açık bir toplum oluşturmak istediklerini vurgulayarak, "İş adamları burada kuralları çok net bilecektir. Türk iş adamları ülkemizde kendini çok rahat hissediyor. Bizde mülkiyeti koruma kanunları da çok iyi belirlenmiştir. Alt yapımız da çok rahat iş yapacak şekilde geliştirilmiştir. Kendi ülkenizdeki gibi rahat edebilirsiniz. Burada bu sistemi oluşturmak için ayrıca bir güç sarf etmeyeceksiniz" diye konuştu.

Şu an için Türkiye ve Rusya arasında bir gerilim yaşandığını ifade eden Sazbakov, bu zamanların geçeceğini ve iş için bunun bir engel oluşturmaması gerektiğini vurguladı.

Sazbakov, bu şartlarda, üretimlerin büyük ölçüde Kırgızistan üzerinden taşınması için şartların mevcut olduğuna dikkati çekti.

Kırgızistan Cumhuriyeti Sanayici ve Girişimciler Birliği Başkanı Zhyrgalbek Sagynbaev ise uluslararası pazarlarda Güney Kore ve Çin şirketleriyle çok aktif çalıştıklarını söyledi.

Sagynbaev, yatırım yapmak ve üretimi geliştirmenin, kültürlerinin önceliği olduğunu ancak birliklerinin satış ve pazarlamayla ilgilendiğini ifade etti.

MÜSİAD ile masaya oturup bir çok konuda anlaşma sağlamaya hazır olduğunu vurgulayan Sagynbaev, "Kırgızistan eşsiz bir yer. Vergiler düşük, iş ortamı için öncelik tanınıyor ve Kırgızistan'da Türk iş adamları kendini evinde gibi hissediyor" dedi.

"Kırgızistan, Avrasya Bölgesine ulaşılabilecek yeni bir kapı olabilir"

BETA AVM İstanbul Kurucu Başkanı Yusuf Uğur da Kırgızistan'ın coğrafi ve ekonomik özellikleri hakkında bilgi vererek, iki ülkenin her zaman birbirinin yanında olduğunu aktardı.

İki ülkenin bugüne kadar eğitim, kültür, ticaret ve ekonomik iş birliği ve diğer alanlarda 200'e yakın anlaşmaya imza attığını belirten Uğur, bu gelişmeye ortam sağlayan bütün devlet adamlarına teşekkür etti.

Uğur, başta 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal ve 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel olmak üzere Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde Kırgızistan ile ilişkilerin daha da güçlenerek devam ettiğini söyledi.

Onların açtığı yolda, resmi ziyaretlerle ülkeleri tanıma imkanı bulduklarını belirten Uğur, Kırgızistan'ın yıllar içinde Orta Asya'nın hızla demokratikleşen bir ülkesi olduğunu dile getirdi.

Uğur, Kırgızistan'ın doğal kaynaklarının sınırlı olması ve denize kıyısı bulunmaması sayesinde daha gerçekçi politikalar izlediğini vurgulayarak, kendi romanının kahramanı olmayı iyi bildiğini söyledi.

Kırgızistan'ın zaman içinde önemli adımlar attığını ifade eden Uğur, burada yapılacak yatırımların Türkiye'de yapılmış sayılacağını kaydetti.

UBS Transit Yönetim Kurulu Başkanı Aybek Sarıgulov ise Kırgızistan'da gümrük fiyatlarının ucuz, rüşvetin ise düşük hatta yok denebilecek seviyede bulunduğunu söyledi.

24 Kasım'dan sonra Türkiye- Rusya ilişkilerinde sorun yaşanmış olabileceğini belirten Sarıgulov, Kırgızistan'ın Avrasya Bölgesi'ne ulaşılacak yeni bir kapı olabileceğinin altını çizdi.

Konuşmaların ardından panelistlere hediye takdim edildi.