Türk Arap Ekonomi, Ticaret ve Yatırım Bakanları 1. Toplantısı

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, bölgedeki kalıcı barış, kardeşlik, refah ve gelişmenin ancak güçlü ekonomilere sahip olmak ve bölge ülkelerinin daha adil ve sürdürülebilir bir ticaret yapmasından geçtiğini söyledi.

Çağlayan, Mersin HiltonSA'da düzenlenen Türk-Arap Ekonomi, Ticaret ve Yatırım Bakanları 1. Toplantısı'nın açılışında yaptığı konuşmada, toplantının bugüne kadar Türkiye ile Arap ülkeleri arasında ekonomik alanda yapılmış en kapsamlı ve en geniş katılımlı toplantı olduğunu belirtti.

Toplantıya katılan 14 bakanın, dünyaya barış, kardeşlik, refah ve gelişme için ticareti ve ekonomiyi önemli bir araç olarak kullanmaya kararlı olduklarının mesajını vereceklerinin altını çizen Çağlayan, "Çünkü biliyoruz ki  bölgelerimizdeki kalıcı barış, kardeşlik, refah ve gelişme ancak güçlü ekonomilere sahip olmamızdan, aramızda daha adil ve sürdürülebilir bir ticaret yapmamızdan geçer" dedi.

Zirvenin kalıcı olmasını ve her iki yılda bir başka ülkede düzenlenmesini arzu ettikleriniifade eden Çağlayan, bugün de bunun altapısını ve yol haritasını konuşacaklarını bildirdi.

Çağlayan, katılımcıların birbirini çok iyi bilen, kardeşlik hukuku yüzlerce yıl öncesine dayanan, aynı toprakların havasını solumuş, aynı suların nimetlerinden faydalanmış, tek bir Allah'a yürekten inanmış insanlar olduğunu vurguladı.

Ekonomik, ticari ve yatırım ilişkilerinde daha ileri seviyelere gidebilmek için büyük bir katılım ve güçlü bir iradeyle biraraya gelmenin bölge ve dünya için çok güçlü bir mesaj olduğunu vurgulayan Çağlayan, şöyle konuştu:

"Burada Türkiye ile Arap ülkelerinin işbirliğine yönelik kararlılığını tüm dünyaya bir kez daha duyurmuş oluyoruz. Aramıza nifak sokmak isteyenlere inat biz kardeşlik yolunda emin adımlarla ilerliyoruz. Bu bölgenin halkları yüzlerce yıl barış içinde, huzur içinde ve refah içinde yaşadılar. Tarihin omuzlarımıza yüklediği sorumluluk çerçevesinde bizlerin de ülkelerimiz arasındaki ekonomik ilişkileri geliştirerek bölge halklarının refahına mutlaka katkıda bulunmamız gerekiyor."

-Arap ülkeleriyle ekonomik ilişkiler

Bakan Çağlayan, Arap ülkelerinin yaklaşık 2.7 trilyon doları bulan milli gelirleri, 2 trilyon doları aşan dış ticaretleri ve 400 milyona yaklaşan nüfuslarıyla dünyanın en önemli ekonomi merkezlerinden biri olduduğuna dikkati çekerek, 2012 yılı itibarıyla Arap ülkelerinin toplam ihracatının 1,3 trilyon dolar, ithalatının da 775 milyar dolar olduğunu kaydetti.

Türkiye'nin son 10 yılda Arap ülkelerinin ekonomik potansiyel ve önemini yeniden keşfederek ekonomik ilişkileri derinleştirmek ve çeşitlendirmek üzere büyük çaba gösterdiğini anlatan Çağlayan, şöyle devam etti:

"2002 yılında Türkiye ve Arap ülkeleri arasında 5 milyar dolar olan ticaret hacmi, 2012 yılında tam 11 kat artarak 55 milyar dolara yükseldi. Dünya üzerinde bu oranda ticaretimizin arttığı başka bir ülke grubu yok. 2012 yılında Türkiye'nin gerçekleştirdiği 152,5 milyar dolarlık ihracatın yaklaşık dörtte birini Arap ülkelerine yaptık. Arap ülkelerinden ithalatımız ise 19 milyar dolar ile 2012 yılı toplam ithalatımızın yaklaşık yüzde 8'ine karşılık geldi. Bir gurur tablosu da müteahhitlik sektöründe de karşımıza çıkıyor. Bugün Türk müteahhitleri tüm Arap coğrafyasının imarında en önemli aktörler arasında yerini almış durumda. Tüm Arap ülkelerinde hastane, okul, yol havaalanı gibi birçok yapı, ülkemiz müteahhitleri tarafından yapılmış veya yapılmaktadır. Ülkemiz müteahhitlerinin yurtdışında 2012 yılında üstlendikleri 26,6 milyar dolar tutarındaki projenin 12,7 milyar dolarlık kısmı Arap ülkelerinde gerçekleştirildi. 2012 yılı itibariyle müteahhitlerimizin Arap ülkelerinde üstlenmiş oldukları toplam proje bedeli 103,4 milyar dolara ulaştı."

Arap ülkelerinin Türkiye'deki yatırımlarının da tüm dünyanın dikkatini çekecek seviyede artış gösterdiğine işaret eden Çağlayan, 2002 yılında 5 milyon dolar olan Türkiye'deki Arap yatırımının 10 yılda 9 milyar dolara ulaştığını bildirdi.

Çağlayan, son dönemde ticaretin ve yatırımların rotasının değişmeye başladığını, özellikle Arap ülkelerinin yeni ekonomik düzende en önemli destinasyonlar arasına girdiğinin görüldüğünü ifade etti.

Arap ülkelerinin kendi arasındaki ticareti

Arap ülkelerinin kendi aralarındaki petrol dışı ticaretin çok düşük seviyelerde olduğuna dikkati çeken Çağlayan, AB ülkelerinin birbirleriyle ticaretinin yüzde 60 seviyelerinde olduğunu, Arap Ligi ülkelerinin ise birbiriyle olan ticaretinin yüzde 11 düzeyinde olduğunu söyledi.

Aynı tablonun İslam ülkeleri arasındaki ticarette de geçerli olduğunu anlatan Çağlayan, Büyük Arap Serbest Ticaret Alanı (GAFTA) ve Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) gibi iki önemli platformla aralarındaki ticareti serbestleştirmiş Arap ülkelerinin kendi içlerindeki ticareti daha yüksek seviyelere çıkaracağına inandığını ifade ettii.

Ülkeler arasındaki ticaretin artırılmasını isteyen Çağlayan, "Eğer istersek her türlü sorunu rahatlıkla çözebilir, yeni hedefler çerçevesinde bir araya gelebiliriz. Bizlerin ticari ilişkilerinde son dönemde yaşanan olağanüstü başarıların temelinde Türk ve Arap halkları arasındaki samimi ilişkiler ve güven duygusu yatıyor. Bu coğrafyada bu samimiyet ve güven dilini, bu kadar iyi konuşabilecek, bu ahengi tutturabilecek Türkler ve Araplardan başka hiçbir millet yok" dedi.

Bakan Çağlayan, toplantıda çok sayıda konunu ele alınacağını, bölgedeki barışı, kardeşliği, refahı ve gelişmeyi sağlamak için imkanların paylaşılması ve güçlerin birleştirilmesinin konuşulacağını sözlerine ekledi.

Diğer konuşmacılar

Arap Devletleri Ligi Ekonomik İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Muhammed bin İbrahim Al Tuwaijri da toplantının Türkiye ile Arap ülkeleri arasında işbirliğinin güçlendirilmesi için önemli olduğunu belirtti.

Türkiye ile Arap ülkeleri arasında ortak bağlar olduğunu aktaran Tuwaijri, toplantıda ticaret ve yatırımların ele alınacağını dile getirdi

Tuwaijri, Arap ülkeleri ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkileri anlatarak, "Bir konsey kurarak bu işbirliğini daha da pekiştirmeye çalışacağız. Tüm Arap ülkeleri ve Türkiye arasında böyle bir işbirliğinin meyvesi olarak bu konseyi kurmaya çalışacağız. Bu şekilde ticaret ve yatırımı artıracağız" diye konuştu.

Ortak pazar çalışmaları hakkında bilgi veren Tuwaijri, Arap ülkeleri arasında serbest ticaret için çalışmalar yaptıklarını ifade etti.

Tuwaijri, elektrik ve gaz nakli konusunda ülkeler arasında bir işbirliği yapılması gerektiğinin altını çizerek, "İnşallah biz önümüzdeki 5 yıl içinde tüm bu konularda gelişme sağlamış olacağız. Arap ülkeleri bu temel konularda ilerleme sağlamış olacak" dedi.

92. Ekonomik ve Sosyal Konsey Başkanı ve Arap Delegasyonları Başkanı sıfatıyla toplantıya katılan Fas Krallığı Ticaret, Sanayi ve Yeni Teknolojiler Bakanı Abdelkader Amara ise ülkeler arasındaki iş birliğinin geliştirilmesi gerektiğini, toplantının buna katkı sağlayacağını kaydetti.

Amara, Arap-Türk iş birliğinin bu dönemde çok önemli olduğunu vurgulayarak, her iki taraf arasındaki yatırım engellerinin kaldırılması gerektiğini bildirdi.

Toplantı sonunda Çağlayan, Tuwaijri ve Amara ile Bahreyn, Cibuti, Filistin, Irak, Katar, Kuveyt, Libya, Suudi Arabistan, Tunus, Umman ve Ürdün'den gelen bakanlar aile fotoğrafı çektirdi.

Toplantı daha sonra basına kapalı olarak devam etti. - Mersin