Tahsili Gecikmiş Alacaklar 2015'i 47 Milyar Liradan Kapattı"

Varlık Yönetimi Şirketleri Derneği (VYŞ) Yönetim Kurulu Başkan Vekili Hilmi Güvenal, tahsili gecikmiş alacak portföy satışının 2015'te 1,9 milyar lirada kaldığını, tahsili gecikmiş alacağın ise yılı 47 milyar liradan kapattığını söyledi.

Derneğin 2015 yılı değerlendirme ve 2016 öngörülerine ilişkin düzenlenen basınla sohbet toplantısı, VYŞ Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Tengiz, Hilmi Güvenal ve VYŞ Genel Sekreteri Oğuz Bulut'un katılımı ile gerçekleşti.

Güvenal, burada yaptığı konuşmada, varlık yönetim şirketlerinin nasıl çalıştığını anlattı.

Bankaların sattığı tahsili gecikmiş kredi portföyünün 2-3 yıl hukuki takipten sonra tahsil edilememiş binlerce dosyadan oluştuğunu aktaran Güvenal, kendilerinin varlık yönetim şirketleri olarak telefon, posta ve mesajı kullanarak 5-7 yıl içinde kredi borçlusu vatandaşın yüzde 50'sine ulaştıklarını kaydetti.

Güvenal, bir bankanın kredi hacminin sadece yüzde 3'ünü problemli kredilerin oluşturduğuna işaret ederek, yaklaşık 2 milyon kişinin kendi sistemlerinde, 2 milyon kişinin de bankalarda temerrütte olduğu düşünülürse 4 milyon kişiyi ilgilendiren bir konudan bahsedildiğini dile getirdi.

Erişilen kredi borçlularının çoğunun işsiz ve gelirlerinden fazla borçlandıkları için sadece yüzde 50'sinin zaman içinde borcunu ödeyebildiğini belirten Güvenal, "Varlık yönetim şirketleri elde ettikleri gelirin yaklaşık yüzde 50'sini peşinen portföyü satın almak, yüzde 25-30'unu da masrafları karşılamak için kullanır. Faiz ve kar için de yüzde 20-25'lik marj kalır" ifadelerini kullandı.

Tahsilatın yüzde 35'inin masraflara gittiği bilgisini veren Güvenal, 500 bin civarında kişinin borcunu ödeyip sistemden çıktığını, 1,5 milyon civarında kişinin hala varlık yönetim şirketlerinin envanterinde olduğunun altını çizdi.

Güvenal, 2008 yılından bu yana ana para bazında bankaların 24,2 milyar lira satış yaptığını, sistemin bunlar için 3 milyar liraya yakın para ödediğini, 2,9 milyar liranın ise tahsil edildiği bilgisini verdi.

- " Türkiye'nin Güneydoğu dolayısıyla bir bireysel kredi problemi yok"

Güvenal, kredi kartında borç ortalamasının 4 bin 500 lira civarında olduğunu, borcu ödeme süresinin ise ortalama 22-23 ay olduğunu söyledi.

İcra takibinde son olmadığının altını çizen Güvenal, bireylerin borcunu kapatınca takipten çıktığını vurguladı.

Güvenal, şu anda Türkiye'nin Güneydoğu dolayısıyla bir bireysel kredi problemi olmadığını, ancak Güneydoğu'da Suriye ve Irak ile iş yapan iş adamlarının işleri zikzaklar çizdiği için ticari kredilerde sorun olabileceğini kaydetti.

Bankacılık sektöründe 2014'te 33-34 milyar tahsili gecikmiş alacak varken, bankaların 6 milyar liralık satış yaptığı bilgisini veren Güvenal, bankacılık sektörünün 2014 yılını 36 milyar liralık alacak ile kapattığını söyledi.

Tahsili gecikmiş alacak portföy satışının 2015'te 1,9 milyar lirada kaldığını, tahsili gecikmiş alacağın ise yılı 47 milyar liradan kapattığını anlatan Güvenal, satışların geciktiğini belirterek, şunları söyledi:

"Satışlar 2 sebepten dolayı gecikti. Birinci satıcının, ikincisi alıcının sebepleri. Sektör portföy almak açısından pek çekingenlik göstermedi. Ama 2015 yılında 2 önemli gelişme oldu. Birisi faizler yükseldi. Bizler portföylerimizi kredi kullanarak veya tahvil çıkararak finanse ediyoruz. Tahvil faizlerinin yüzde 11'lerden yüzde 14'lere çıkması, kredi faizlerinin yüzde 11'den yüzde 14-15'lere çıkması dolayısıyla, bizim de paramızı 5 ile 7 yıl içerisinde geri çevireceğiz varsayımında maliyetlerimize büyük bir yük geldi. Satıcı tarafında ise bankalarda alacaklar birden bire 36 milyar liradan 47 milyar liraya çıkınca bunların hepsine karşılık ayırmak mümkün olmadı. Banka karlarında çok ciddi bir artış olmadığı için bunlara karşılık ayrılamayınca ne oluyor, tahsili gecikmiş 100 liralık bir alacak banka bilançosunda hala ciddi bir bedelden görünüyor. Karşılık ayrılamadığı için de satışlar banka tarafından gecikmiş durumda. Buna ben ertelenmiş satışlar diyorum. Dolayısıyla 2016 yılında ilk yarı yılda da gerçekleşebilir ama bilhassa ikinci yarıyılda geçen seneki artışın satışa geçeceğini düşünüyorum. Bankalardan bu yıl 7 milyar liralık satış beklenebilir."

- "Aldığımız batık kredilerin geri ödenmesi için yaptığımız vadeler 5 yıla kadar çıkıyor"

VYŞ Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Tengiz ise dernek ve sektör hakkında bilgi verdi.

Dünyada Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) otoritesinin altında olan tek sektör olduklarını belirten Tengiz, dünyanın hiç bir yerinde varlık yönetim şirketlerinin BDDK tarafından denetlenip düzenlenmediğini kaydetti.

Tengiz, aldıkları batık kredilerin geri ödenmesi için yaptıkları vadelerin 5 yıla kadar çıktığını aktararak, "Bize borçlu olan adamın sadece bize borcu yok. Mahalledeki bakkala, kasaba, elektrik idaresine, doğalgaza, şuna buna da borcu var. Dolayısıyla o adam adres değiştiriyorsa, gittiği adreste muhtemelen kendi adına elektrik su bağlatmıyor. ya karısının ya çocuğunun ya da akrabasının adına bağlatıyor" şeklinde konuştu.

Dernek olarak Finansal Kurumlar Birliği'ne (FKB) üye olmaları konusunda henüz bir gelişme olmadığını anlatan Tengiz, bunun için kanun değişikliği gerektiğini dile getirdi.

Tengiz, borç tahsilatı konusunda diğer kalemlere de talip olduklarını ifade etti.

Seçim döneminde partilerin kredi kartı borçlularının affına ilişkin vaatlerine de değinen Tengiz, "Bankacılık sistemi o zaman nasıl çalışacak? Sayın Kılıçdaroğlu'nun bir defaya mahsus affettirdiği adam ikinci defa bankaya girebilecek mi?" ifadelerini kullandı.

Bankacılık sistemini bozacak beyanlarda bulunulmaması gerektiğini vurgulayan Tengiz, borçlunun borcunu ödemekle yükümlü olduğunun altını çizdi.

Tengiz, bir borçlu günün sonunda bankalara ne kadar para ödemekle yükümlü ise, kendilerine de o kadar ödemekle yükümlü olduğunu belirterek, "Bir kuruş artırma şansımız yok. Anlaşırken azaltabiliriz, ama bir kuruş artıramayız bile" dedi.

Bu arada, VYŞ verilerine göre sektör bankalara çözüm sunarak 3 milyar lira kaynak yarattı. Sistemdeki tahsili gecikmiş alacakların yüzde 31'i VYŞ tarafından üstlenildi.

Sektörde 2015'te kümülatif satışlar 23 milyar liraya ulaştı. 2014 yılında 6 milyar lira, 2015 yılında 1,9 milyar lira anapara tutarında tahsili gecikmiş alacak portföyü satıldı.

VYŞ'ler 2015 yılında toplam 750 milyon lira tahsilat yaptı. 500 binin üzerinde müşteri VYŞ'ler aracılığı ile borçlu vatandaş statüsünden kurtarıldı.