Savunma Sanayi Başkanı Demir, Teı'de Turboşaft Motorunu Test Etti

ESKİŞEHİR'deki TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş.'yi (TEI) ziyaret eden Savunma Sanayi Başkanı İsmail Demir, T625 helikopterine güç verecek TS1400 turboşaft motorunun test alanındaki çekirdek motorun testini gerçekleştirdi.

Savunma Sanayi Başkanı İsmail Demir, başkan yardımcıları Serdar Demirel ve Celal Sami Tüfekçi ile beraberindeki heyet Eskişehir'de TEI'yi ziyaret etti. Demir, TEI'de Katmanlı İmalat Atölyesi'nin açılışını yaptı ve T625 helikopterine güç verecek TS1400 Turboşaft motorunun test alanındaki çekirdek motorun testini gerçekleştirdi. Tesisi gezip TEI Genel Müdürü Mahmut Akşit'ten bigi alan Savunma Sanayi Başkanı İsmail Demir gazetecilere yaptığı açıklamada şunları söyledi:

"Eğer siz dünya ölçeğinde teknolojiyle yarışmak istiyorsanız mesela motor örneğinde ileri teknolojileri katmadan böyle dünyayla rekabet edebilecek, yüksek performanslı motor yapamazsınız. O zaman alt teknolojiler dediğimiz malzeme teknolojileri, imalat yöntem ve teknolojilerine yatırım yapmanız gerekiyor. Savuma Sanayi Başkanlığı olarak bu konuda çeşitli alanlarda desteklerimiz devam ediyor. Mesela tek kristal kanatçık dökümü, katmanlı imalatın çeşitli yöntemleri, yüksek kaliteli hassas alaşımların kompozisyonunun denemesi, yapılması gibi bir dizi malzeme konusunda desteklerimiz devam ederken bunun önemli bir kısmı da TEI ve paydaşları bünyesinde yürüyor.

'AR-GE YATIRIM DESTEĞİMİZ DEVAM EDECEK'

Bugün de bu bir dizi projeden önemli bir adım olan yine katmanlı imalatın elektronla yapılması yöntemiyle oluşacak bir teknolojiyi gündeme alıyoruz. Daha önce lazerle teknolojiyi arkadaşlarımız uyguluyorlardı ama ne kadar hassas konularda çalıştığımızı bildiğimiz için bu konuda teknolojiye Ar-Ge yatırım desteğimiz devam edecek. TEI gibi önder kuruluşlarımız ve paydaşlarla beraber bu çalışmaları yapacaklar. Bunlar bizim teknoloji yol haritamızda, savunma sanayi yol haritamızda yapı taşları, temel taşları. Gördüğünüz bina aslında bu temel taşlarından oluşuyor."

'TÜRKİYE İÇİN BÜYÜK ADIM'

TEI'de üretilen Turboşaft motor hakkında bilgili veren Demir " hem T625'e hem de ATAK'a motor olacak Turboşaft motorumuz bu. Ama bunu yapmak demek sadece Turboşaft yapmak demek değil. Bunun aktarma sistemlerini, dişli kutusunu değiştirdiğinizde pervaneli uçağı da götürecek bir motor olacak. Önemli bir hususta burada biz aslında motor teknolojilerini de geliştiriyoruz .Bu aslında Türkiye'nin ilk jet motoru tipi diyelim. TEI için küçük ama Türkiye için büyük bir adım" dedi.

'TEI OLARAK CİDDİ YATIRIMLLAR YAPIYORUZ'

TEI Genel Müdürü Mahmut Akşit de "bu teknoloji aslında Türkiye'nin yeni nesil imalat teknolojileri konularındaki yeni bir aşaması diyelim, bu yeteneğin Türkiye'ye kazandırılması. 3 boyutlu imalat yöntemleri, katmanlı imalat yöntemleri son yıllarda ciddi olarak gündeme geldi ve TEI olarak da biz bu konuda çok ciddi yatırımlar yapıyoruz. Şu an açılışını yaptığımız park sistemimiz Türkiye'de ilk defa elektron ışınıyla 3 boyutlu, katmanlı olarak parça üretebilecek bir sistemin devreye alınışına şahit oluyorsunuz. Bu sistemin önemi nedir? Daha önceki kullandığımız sistemler lazerle, parça parça imal ediyorduk parçayı. Bu elektron ışınıyla daha hassas yapıyor. Özellikle havacılıkta kullanılan titanyum gibi parçalar ısıyı düzgün kontrol etmezseniz imalat sırasında alev alıp, yanabiliyor. Titanyum, magnezyum bu konuda meşhurdur zaten. Yeni devreye aldığımız bu sistem ısıyı çok dikkatli kontrol ederek, titanyum parçaları da katmanlı imalatla imal etme yeteneğini bize kazandırıyor. Bu teknolojiyi kullanarak, General Elektrik, yeni nesil motorlarda motorun arkasındaki güç tribününün kanatlarını çok hafif bir malzemeden bu yöntemi kullanarak imal etme çalışmaları yapıyor. Tabi bunu bizimle paylaşmıyor, kimseyle paylaşmıyor. Aynı teknolojiyi biz kendimiz bu sistemle burada geliştirmek için burada çalışmalara başladık. Bu teknoloji geliştirme çalışmalarının en önemli dönüm noktası. İnşallah bu sistemle beraber Türkiye'de yaptığımız milli motorların titanyum kanatlarını da gerçekleştirmiş, başarmış olacağız" diye konuştu.

- Eskişehir