Sarıyar HES türbinleri TOBB ETÜ HİDRO'da yenilenmeye başlandı

TÜBİTAK'ın 2013 yılından bu yana yürüttüğü proje kapsamında, Sarıyar Hidroelektrik Santrali ( Hes ) türbinlerinin, tamamen yerli ve milli imkanlarla Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (TOBB ETÜ) HİDRO'da yenilenmeye başlandığı bildirildi.

TOBB ETÜ'den yapılan açıklamaya göre, Ankara'nın Nallıhan ilçesinde bulunan ve ilk elektriğin 1956 yılında üretildiği Sarıyar Hes'in türbinleri, TOBB ETÜ HİDRO Su Türbini Tasarım ve Test Merkezi'nde yenilenmeye başlandı.

Sarıyar HES Bileşenlerinin Yerli Olarak Tasarımı ve Üretimi Araştırma-Geliştirme Projesi ile Sarıyar Barajı'ndaki ömrünü tamamlamış türbinler sökülerek, tamamen yerli ve milli imkanlarla TOBB ETÜ'de tasarlanıp test edilen, üretimi Türkiye'de gerçekleştirilen yeni türbinlerle değiştirilecek.

Açıklamada görüşlerine yer verilen TOBB ETÜ HİDRO Direktörü Doç. Dr. Kutay Çelebioğlu, TÜBİTAK'ın 2013 yılından bu yana yürüttüğü Hidro Elektrik Santral Bileşenlerinin Yerli Olarak Tasarımı ve Üretimi Projesi (MİLHES) kapsamında, ilk olarak Antalya'daki Kepez-1 Santrali'ni 2019 yılında yenilediklerini kaydetti.

Sarıyar HES'in ise Türkiye'nin bu büyüklükteki en eski santrali olduğunu anımsatan Çelebioğlu, "Bu HES'teki türbinlerin ekonomik ömrü en fazla 25 sene olup, 50 sene içinde de tamamen dolması gerekirken hala kullanılıyor ve enerji üretiyor." ifadesini kullandı.

Ancak türbinlerde her an arıza çıkabileceğini ve büyük yıpranmalar ile deliklerin mevcut olduğunu dile getiren Çelebioğlu, "Dolayısıyla acil yenileme işlemi gerekliydi. Türbinlerin verimleri de bu sebeplerden dolayı çok düşük. Yenileme işlemi yapılırken türbinin kurulu gücü ve verimi de günümüz teknolojilerine uygun şekilde yeni tasarımlar yapılarak arttırılmak isteniyor. Hedefimiz yüzde 94 ağırlıklı ortalama türbin verimi yakalamaktır. Bu en ileri şirketlerin bile ancak yakalayabileceği bir rakamdır." değerlendirmesinde bulundu.

Çelebioğlu, tamamı yerli üreticilerle hayata geçirilen buna benzer projeler sayesinde gelecekte yapılması planlanan yaklaşık 10 milyar dolarlık HES elektromekanik ekipman yatırımının yurt içinde kalmasının hedeflendiğine de işaret ederek, şunları paylaştı:

"Yeniden tasarım, model imalatı ve IEC 60193 standardına uygun model testleri ile devam edecek olan Sarıyar Projesi'nin, imalat fazı haricindeki çalışmaları merkezimizde 2 yıl içerisinde tamamlanacaktır. İlerleyen süreçte türbin ve aksamlarının imalatı, sahadaki mevcut ekipmanların sökümü ve yeni üretilen türbinlerin kurulumu yapılacak olan projede, ilk türbin 2023 yılının mart ayında devreye alınacaktır. 20 milyon avro bedelli, 54 ay sürecek proje ile toplam 200 MVA kurulu gücündeki 4 ünite günümüz teknolojileri ile yenilenmiş olacak ve Ankara'nın enerji ihtiyacına cevap verecektir."