"Rusya Ukrayna savaşı yeni dünya düzenine geçişi hızlandıracak"

Ünlü ekonomistler Mahfi Eğilmez ve Işın Çelebi, Altınbaş Üniversitesi'nin düzenlediği 'Ekonomi Söyleşileri' programında bir araya geldi. Uzmanlar, Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın yeni dünya düzenine geçici hızlandıracağına dikkat çekti.

Ciddi bir küresel kriz olduğunu söyleyen ekonomist Mahfi Eğilmez, "Dünyanın her yerinde Rusya'da dahil enflasyon var. Bu son kriz enflasyonu daha da tetikleyecek. Petrol de, doğalgaz da, buğday da, emtia fiyatları da hepsinin fiyatları bu ortamda yükselecek. Dolayısıyla dünya ciddi bir yeni küresel krize doğru sürükleniyor" dedi. Eğilmez, dünyanın Rusya'ya karşı uyguladığı finansal izolasyonu da değerlendirerek, bu kadar sert tepki verileceğini beklemediğini belirtti. Eğilmez, "Çünkü Rusya, Kırım'a girdiğinde böyle bir tepki olmadı. Bu alınan önlemlerin, swiftten çıkarılmasının doğru ve yerinde olduğunu düşünüyorum. Başka türlü bu gidişatı durdurmak ve önlemek mümkün olmayacak" diye konuştu.

İKİNCİ SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ

Mahfi Eğilmez, uzun süreli ikinci soğuk savaş döneminin başlayacağı tahminini dile getirerek, "Ülkeler ellerindeki nükleer güçleri karşılıklı tehdit unsurunu olarak kullanıp, birbirini tehdit ederek bir tuhaf denge içinde tutturmaya çalışacak. Biz küreselleştik, buradan çıktık derken yeniden o döneme döndük, dönüyoruz. Bunun da uzun süreceğini ve dünyaya çok büyük zararlar vereceğini düşünüyorum" açıklamasında bulundu.

PROF. DR. ÇELEBİ: YENİ DÜNYA DÜZENİ, GELECEĞİMİZ AÇISINDAN ÜZERİNDE DURULMASI GEREKEN BİR KONU

Eski Devlet Bakanı ve Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Işın Çelebi ise dünyanın artık şiddet yanlısı yönetimlerle yönetilmeyeceğini düşünürken, daha şiddet yanlış tavırların ortaya çıktığını ve artığını ifade etti. Prof. Dr. Çelebi, bugün Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan'ın petrol ve doğalgaz açısından dünyanın en zengin yataklarından olduğunu belirterek, "Gazprom'un en önemli girdileri petrol ve doğalgaz. Bu ülkeler, bunun yarattığı zenginliği halkıyla paylaşmıyor. Yöneten, tepedeki adamlarla paylaşan bir anlayış var. Bu anlayış dünyada egemenlik ve eşitlik koşullarını da bozuyor. Bu açıdan dünyanın Yeni Bir Dünya düzenini oluşturduğunu görüyoruz. Dünya açısından çok üzerinde durulması gereken bir konudur" dedi.

"RUSYA'NIN 630 MİLYAR DOLARLIK REZERVİNİN, ALIM GÜCÜ KALMADI"

Rusya'nın swift sisteminden çıkarılmasını da değerlendiren Prof. Dr. Işın Çelebi, Sberbank ve Gazprom'un dünya enerji kaynaklarını yönettiği için swift sistemi dışına alınamadığına dikkati çekti. Prof. Dr. Çelebi, "Çünkü Doğu bloku, Rusya, doğalgazını satmak zorunda, Almanya başta olmak üzere batı dünyası ve Türkiye'de bu doğalgazı almak zorunda. Enerji arz güvenliğini sağlamak açısından bu akışların durmaması lazım. Bununla birlikte Rusya'nın elindeki 630 milyar dolarlık rezervin, Çin'in elindeki 1 trilyon dolarlık Amerikan hazine kağıdının alım gücü kalmadı.  Bir taraftan kripto piyasalar gelişiyor ama matematiksel tabanlı bir blok zincire dayanması lazım. 80 tane Merkez Bankası dijital parayı oluşturmak için çalışıyor şu anda ama öyle bir blog altyapısı olmadığı için dijital para oluşmamış vaziyette. Bu ortamda yeni bir dünya düzeninin nasıl oluşacağını çok merak ediyorum.  Bu gelişmeler bana geçmişte İran'ının da alternatif bir swift sistemi yaratmak istediğini hatırlattı arkalarında güçlü bir petrol gücü olmasına rağmen yapamadılar. Çünkü parası dünya çapında geçerli değildi. Aynı durum ruble için de geçerli" diye konuştu.

"TÜRKİYE, TARIMINI MODERNİZE EDEREK YENİ DÜNYA DÜZENİNDE YERİNİ ALMALI"

Ünlü ekonomistleri Rusya ve Ukrayna'nın dünya küresel buğday ihracatının yüzde 29' unu, dünya Ayçiçek yağı ihracatının yüzde 80'inin oluşturduğuna dikkat çekerek bu savaş nedeniyle dünya gıda arzı da risk altına girdiğini dile getirdi.  Prof. Dr. Çelebi, "Gıda güvenliğinin temin edilmesi, Türkiye'nin geleceği açısından da dünyanın geleceği açısından çok önemli. Teknolojinin gelişmesi karşısında gıda ürünleri de (Exchange edilebilir) değiştirebilir hale getirilebilir. Gıda güvenliğinin, on yıl on beş yıl sonra enerji güvenliğinden daha önemli hale geleceği kanaatindeyim" ifadelerini kullandı.