Rusya Krizinde Türk Kamyonları İçin Hazar Transit Koridoru Bir Fırsat

Rus savaş uçağının vurulmasıyla başlayan Türk-Rus diplomatik krizi devam ederken, Türk TIR'larının Rus gümrüğünde yaşadığı sıkıntılar sonrası alternatif güvenli rota arayışları yeniden gündeme geldi. Uzmanlar, Rusya gümrüğünde sorun yaşayan TIR'lar için en ideal çözümün, Azerbaycan üzerinden Hazar Transit Koridor'u olduğunu savunuyor.

"ORTA ASYA VE UZAK DOĞU TİCARETİNE ALTERNATİF ROTALAR ÇEŞİTLENDİRİLMELİ"

Türkiye'nin Orta Asya ve Uzak Doğu ile gerçekleştirdiği ticarette aynı problemlerle karşılaşılmaması için bu bölge ile bağlantısını sağlayacak rotaların çeşitlendirilmesi gerektiğine işaret eden Hazar Strateji Enstitüsü (HASEN) Genel Sekreteri Haldun Yavaş, "Rusya gümrüğünde sorun yaşayan tırlar için en ideal çözüm Azerbaycan üzerinden Hazar Transit Koridor'u kullanmak olacak. Kuzey ve güney rotalarıyla kıyaslandığında Hazar Transit Koridor süre ve maliyet açısından daha avantajlı. Hazar Transit Koridor Çin'den Avrupa'ya 2 haftadan az bir sürede ulaşım imkanı sağlıyor" dedi.

Yavaş, İHA'ya yaptığı açıklamada " Türkiye'nin Orta Asya ve Uzak Doğu ile gerçekleştirdiği ticarette aynı problemlerle karşılaşılmaması için Türkiye'nin bu bölge ile bağlantısını sağlayacak rotaların çeşitlendirilmesi gerekiyor. Hazar Transit Koridor olarak bilinen hattın hayata geçirilmesi Türkiye'nin doğu ile ihracatında bir güvence sağlayacaktır. Hazar Denizi geçişlerini kolaylaştırmak adına paydaş ülkeler tarafından yapılan yatırımlar da bölge ülkelerinin Türkiye ile işbirliği isteğini gösteriyor" değerlendirmesini yaptı.

DÜNYANIN AĞIRLIK MERKEZİ ASYA'YA KAYIYOR

Kuzey ve güney rotalarıyla kıyaslandığında Hazar Transit Koridorunun süre ve maliyet açısından daha avantajlı olduğunu savunan Hazar Strateji Enstitüsü Genel Sekreteri Haldun Yavaş, "Hazar Transit Koridor, Çin'den Avrupa'ya 2 haftadan az bir sürede ulaşım imkanı sağlıyor. Dünyanın ağırlık merkezi Asya'ya doğru kayıyor. Türkiye'nin doğusundaki tüm Hazar Transit Koridoru ülkeleri, taşımacılık kapasitelerini arttırabilmek ve transit ülke olabilmek için hummalı bir çalışma yürütüyorlar. Yani büyük kapasitelere hazırlanıyorlar. Örneğin Çin'e sınırı olan Kazakistan, Rusya ve Baltık ülkelerine oradan Avrupa'ya kadar olan hattını çok aktif kullanıyor. Sorunları minimize etmek için yoğun çalışma yapıyor. Ayrıca Basra Körfezi'ne inen Kazakistan, Türkmenistan ve İran demir yolu hattını bitirmişler ve çalıştırıyorlar" şeklinde konuştu.

ÇİN İLE 24 MİLYAR DOLARDAN, 2020'DE 100 MİLYAR DOLAR TİCARET HACMİNE…

Türkiye'nin bölge ülkeleriyle 2014 yılı sonunda 8,8 milyar dolara ulaşan ihracat miktarı gelecek dönemler için büyük potansiyel barındırdığını da anlatan HASEN Genel Sekreteri, Çin'in 2020 yılına gelindiğinde Türkiye ile arasındaki ticaretin ise 24 milyar dolardan 100 milyar dolara çıkmasının öngörüldüğünü kaydetti. Haldun Yavaş, "Bu durum yaşanacak ticaret hacmi artışı mal hareketliliğinin artacağı ve bu malların taşınacağı güzergahların da bu hareketlilikten besleneceği anlamına geliyor" ifadelerini kullandı.

Haldun Yavaş, "Türkiye'nin Orta Asya ve Hazar Bölgesi ile yaklaşık 9 milyar dolar ihracat, 3,4 milyar dolar ithalat (doğal gaz ve petrol hariç) hacmi bulunuyor. Bu rakamlar ülkenin toplam ihracatının yaklaşık %6'sını bu bölgeye, toplam ithalatının ise %1,40'ını bu bölgeden yapılmakta olduğunu gösteriyor" ifadeleriyle en iyi alternatifin Hazar Transit Koridor olduğunu vurguladı.

AZERBAYCAN TÜRK TIR'LARINA KAPILARINI AÇTI

Dünya gündeminde önemli bir yer edinen Rus savaş uçağının vurulmasıyla başlayan diplomatik kriz nedeniyle Türk TIR'ları Rus gümrük kapılarında bekletiliyor. Uçak krizinin yol açtığı diplomatik gerilim nedeniyle Türk TIR'ları günlerdir Gürcistan'dan Rusya'ya geçiş yapamıyor. Yaşanan bu sıkıntılar üzerine Azerbaycan Hükümeti kapılarını Türk TIR'larına açtı. Rusya üzerinden Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'a transit geçiş yapacak Türkiye plakalı Tır'lar Azerbaycan üzerinden Hazar Transit Koridor'u kullanacak. Türk dışişlerinin talebi doğrultusunda Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev'in talimatı ile Hazar Transit Koridor'u kullanacak Türk şoförler geçiş belgesi olmasa da ceza almayacak.

TRANSİT KORİDOR, TÜRKİYE'Yİ GÜNEY KAFKASYA VE HAZAR BÖLGESİNDEN ORTA ASYA ÜLKELERİNE BAĞLAR

Hazar Transit Koridoru, Türkiye'yi Güney Kafkasya ve Hazar Bölgesi üzerinden Orta Asya ülkelerine bağlayan ulaştırma hattını temsil ediyor. Gürcistan ve Azerbaycan topraklarını boydan boya kat ederek, Hazar Denizi geçişleri ile Kazakistan ve Türkmenistan'a buradan da Çin'in Pasifik kıyılarına kadar ulaşacak olan hat Türkiye için çok modlu bir taşımacılık alternatifi sunuyor.

Hazar Denizi geçişlerinde mevcut kapasite buraya akacak yük miktarını karşılamaya yeterli. İlk aşaması tamamlanmış olan Bakü Uluslararası Deniz Ticaret Limanı 10 milyon ton kargo ve 50 bin TEU konteyner elleçleyebilme kapasitesine sahip. Aynı şekilde Türkmenistan ve Kazakistan da mevcut limanlarının kapasite artışları için çalışmalarını sürdürüyor. Önümüzdeki 2-3 sene içerisinde Türkmenbaşı Limanı 4 milyon ton Aktau Limanı ise 15 milyon ton toplam kapasiteye ulaşmış olacak. Kazakistan, Azerbaycan Gürcistan ve Türkiye arasında oluşturulan Trans Caspian Coordination Committee ise gümrük geçişlerinde ve uygulamalarda karşılaşılan sorunların giderilmesi için çalışmalarını sürdürüyor. - İSTANBUL