Rekabet Zirvesi

Rekabet Kurumu Başkanı Ömer Torlak, tarım-gıda değer zinciri boyunca gözlenen fiyat artışlarının, yapısal sorunlardan kaynaklandığını belirterek, "Bu sorunların çözülmesi ve rekabet ortamının iyileştirilmesi tarım-gıda değer zincirine yönelik bütüncül ve rekabetçi bir bakış açısının benimsenmesini gerekli kılıyor." dedi.

Rekabet Kurumunun 21. kuruluş yıl dönümü dolayısıyla Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin katılımıyla Bilkent Otel'de "Tarım-Gıda Endüstrisi ve Değer Zincirine Rekabetçi Yaklaşım" temalı Rekabet Zirvesi düzenlendi.

Torlak, burada yaptığı konuşmada, tarım-gıda değer zincirinin dümeninde tarım sektörü, gıda ve içecek endüstrisi ile dağıtım sektörünün bulunduğunu söyledi.

2000'li yıllardan itibaren gıda fiyatlarında gözlenen artış ve dalgalanmalar nedeniyle tarım-gıda değer zincirinin ülke ekonomilerindeki öneminin arttığına işaret eden Torlak, bu gelişmelerin bir taraftan tarım-gıda değer zincirinin bütününe ve farklı kademelerine yönelik işleyiş aksaklıklarına ilişkin kaygıları gündeme taşıdığını, diğer taraftan bu zincirde yaşanan aksaklıkları bertaraf etmek için çözüm önerilerini beraberinde getirdiğini bildirdi.

Torlak, tarım ve gıdada verimliliği ve devamlılığı önceleyen politikaların hayata geçirilmesinin ülkelerin en önemli gündem maddelerinden biri olduğunu vurgulayarak, "Çeşitlenen ihtiyaçlar karşısında sınırlı tarım alanlarının yeterliliğinin korunması, verimlilik artışlarının devamlılığının sağlanabilmesini, bu ise tarım-gıda değer zincirinin tüm süreçlerinin istikrarlı bir yapı ve işleyişe kavuşturulmasını gerekli kılıyor." diye konuştu.

2000'li yıllardan itibaren pek çok ülkede tarımsal reform programlarının hayata geçirilmeye başlandığını anımsatan Torlak, bunların önemli bir bileşenini, değer zincirinde rekabetçi işleyişin tesisi, korunması ve tarımsal üretim piyasalarında entegrasyonu önceleyen, bu piyasaları dünya rekabet koşullarına uyumlu hale getirmeyi hedefleyen düzenleme ve desteklerin oluşturduğunu dile getirdi.

Torlak, tarım-gıda değer zincirinin karmaşık yapısının hem tarımsal reformların hayata geçirilmesini hem de sorunların tespit edilmesine yönelik incelemeleri zorlaştırdığını ifade ederek, hedeflenen dönüşümün sağlanması için bütüncül bir yaklaşımın benimsenmesi gerektiğini anlattı.

Ömer Torlak, "Bu reformları bütüncül kılmak için, değer zincirine yönelik rekabetçi bir bakış açısı geliştirilmeli. Bu bağlamda tarım-gıda değer zincirinin hem yerel hem de küresel ihtiyaçlar ve rekabet koşullarına uyumlu hale getirilmesiyle düzenleme ve destek programlarının bu hedefe yönelik kurgulanması gerekliliği ulusal ve uluslararası kuruluşların belgelerinde ifade ediliyor." değerlendirmesinde bulundu.

"Özel sektör ve kamudaki paydaşların görüşü de dikkate alınıyor"

Tarım-gıda endüstrisinin, Rekabet Kurumunun kuruluşundan bugüne rekabet hukukunun bütün alanlarında incelemelere konu olduğunu belirten Torlak, bu incelemelerde küçük üreticilerin "alım kartellerine" veya "pazar gücüne sahip güçlü alıcıların pazar gücüne" maruz kaldıkları, perakende sektöründe küçük üreticilerin süpermarketlerin sahip oldukları pazarlık gücünü kötüye kullandıkları, gıda-içecek sektöründeki oyuncuların fiyat tespiti yaptıkları iddialarının öne çıktığını söyledi.

Torlak, fiyat tespitini konu alan başvuruların ve bu doğrultuda yapılan incelemelerin sayısının son dönemde arttığına işaret ederek, kurumun yalnızca ilgili rekabet karşıtı davranışı incelemekle yetinmediğini, bu davranışı besleyen yapısal faktörlerin de araştırıldığını, gerekli görülmesi halinde rekabet ortamını tehdit eden yapısal sorunların daha yoğun olduğu sektörlerin incelendiğini bildirdi. Özel sektör ve kamudaki paydaşların görüşlerinin de dikkate alındığını vurgulayan Torlak, böylece politika önerileri oluşturulduğunu, bu önerilerin hayata geçirilmesi amacıyla rekabet savunuculuğu faaliyetlerinin yürütüldüğünü dile getirdi.

Torlak, tarım-gıda değer zinciri boyunca gözlemlenen fiyat artışlarının yapısal sorunlardan kaynaklandığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Bu sorunların çözülmesi ve rekabet ortamının iyileştirilmesi tarım-gıda değer zincirine yönelik bütüncül ve rekabetçi bir bakış açısının benimsenmesini gerekli kılıyor. Rekabet Zirvesi'ni, bu anlamda çok önemli bir rekabet savunuculuğu faaliyeti olarak görmekteyiz. Umuyorum ki zirve tarım-gıda endüstrisi değer zincirindeki rekabetçi endişe ve işleyiş aksaklıklarına yönelik farkındalığı artıracak, bu sorunların çok yönlü ele alınmasına ve çözüm önerileri geliştirilmesine olanak sağlayacak."