Prof. Dr. Sinan Alçın: Fiyat Kontrolleri Enflasyonu 2 Puan Düşük Gösterdi

Tüketici fiyatları martta bir önceki aya göre yüzde 1.03 yükseldi, yıllık enflasyon yüzde 19.71 oldu. Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan İstanbul Kültür Üniversitesi (İKÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Alçın, "Yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE rakamlarına bakıldığında yüzde 21, 89'luk bir oran görüyoruz. Gerçekleşen yüzde 19,71'lik enflasyon tanzim satış etkisi olmasaydı yaklaşık 2 puan daha yukarıda karşımıza çıkabilirdi" dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mart ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık bazda yüzde 1,03, yıllık ise yüzde 19,71 oldu. Beklenti aylık yüzde 0,85 ve yıllık yüzde 19,52 yönündeydi.

Aylık en yüksek artış yüzde 3,48 ile sağlık grubunda oldu. Gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 2,44, eğitimde yüzde 1,45, ulaştırmada yüzde 0,75 ve lokanta ve otellerde yüzde 0,67 artış gerçekleşti.Aylık düşüş gösteren tek grup ise yüzde 0,29 ile haberleşme oldu.

Yıllık bazda ise en fazla artış yüzde 29,77 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti. Çeşitli mal ve hizmetler yüzde 27,94, ev eşyası yüzde 26,98, eğlence ve kültür yüzde 20,08 ve sağlık yüzde 19,72 ile artışın yüksek olduğu diğer harcama grupları oldu.İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE ise aylık yüzde 0,28 ve yıllık yüzde 17,72 arttı.

ÇEKİRDEK ENFLASYONDA ÇEKİLME VAR

Mart ayına ilişkin enflasyon rakamlarını değerlendiren İstanbul Kültür Üniversitesi (İKÜ) İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Alçın, "Rakamlar beklentilerimizin biraz üzerinde geldi. Mart ayının seçim ayı olması nedeniyle bir beklenti kırılması yaşanmıştı. Bu süreçte özellikle ilaç sektöründe stoklama faaliyetleri olduğunu da gördük. Üretici fiyatları nezdinde baktığımızda eczacılık ürünlerinde ciddi bir artış olduğunu gördük. Yurt içi fiyatlarda bir önceki aya göre yüzde 14,5 düzeyinde bir artışa denk geliyor. Bu tüketiciye de nisan ayı içerisinde yansıyacak" dedi.

"Tabloya bakıldığında son iki ayda geriye çekilmeye başlamış olan enflasyon oranının mart ayı ile eğiliminin kırılıp, yönünü yukarıya doğru çevirdiğini görüyoruz. Bu olumsuz bir görünüm ancak çok ciddi bir sıçrama yok" diyerek sözlerine devam eden Prof. Dr. Alçın, "Burada olumlu diyebileceğimiz gerçekleşme çekirdek enflasyonda görülüyor. Orada çekilme var. Çekirdek enflasyon yüzde 17,53 oranında gerçekleşti. Bir önceki ay yüzde 18, 12 idi. Bu reel ekonomiye dönük fikir veriyor" ifadelerini kullandı.

TANZİM ETKİSİ ORANI DÜŞÜRDÜ

Son iki yıldır mevcut tüketici fiyatlarını tetikleyen esas unsurun yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) yani üreticilerin maliyetlerindeki artış olduğunu dile getiren Prof. Dr. Alçın, "Aynı TÜFE'de olduğu gibi Yİ-ÜFE'de de yüzde 29,64'lük oranla çok hafif bir yukarı yöneliş var. Bunun yansımasını da nisan ayında yaşayacağız.TÜİK tarafından açıklanan enflasyon oranlarında son iki ya da yeni bir düzenlemeye gidildi. Farklı alt başlıklarda özel ve kapsamlı TÜFE'ler açıklanıyor.Burada 6 farklı kalem var. Bunlardan bir tanesi Yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE. Yani devletin idari kararlarla baskılamış olduğu fiyatlar olmasaydı nasıl bir fiyatla karşı karşıya kalınacağını açıklıyor. Bu özellikle tanzim satışlarla alakalı tartışmalar açısından önemli.Burada da bir önceki yılın aynı ayına göre kıyaslama yapıldığındayüzde 21, 89'luk bir oran görüyoruz. Gerçekleşen yüzde 19,71'lik enflasyon tanzim satış etkisi olmasaydı yaklaşık 2 puan daha yukarıda karşımıza çıkabilirdi" şeklinde konuştu.

ENFLASYONUN ETKİSİ NİSAN VE MAYIS AYINDA HİSSEDİLECEK

İKÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Alçın sözlerini şu şekilde tamamladı:

"Bahar aylarının gelmesiyle birlikte de gıda fiyatlarında yavaş yavaş mevsimsel olumlu etkilerin yaşanabileceğini söyleyebiliriz. Nisan ve mayıs aylarında da enflasyon rakamlarında artış bekliyoruz. Rakamlar Yeni Ekonomi Programı'nın (YEP) hedefi olan yüzde 15,9'luk enflasyon rakamının üzerinde bir seyir izliyor. Ancak gıda alanında alınacak önlemler, ayın 8'inde açıklanacak yapısal reform paketinin içeriği enflasyonun da gelecek dönemki seyri üzerinde etkili olacaktır." - Eryılmaz