Petrol ve Gaz: Küresel ve Yerel Beklentiler Çalıştayı

Uluslararası Enerji Ekonomisi Birliği (IAEE) Başkanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, Türkiye'nin önünde büyük fırsatların çıkacağı bir döneme girildiğini belirterek, "Avrupa'nın enerji güvenliğini sağlamak ve doğalgazda rekabetçi piyasa oluşturulabilmesi için Türkiye vazgeçilmez bir ortak olarak öne çıkıyor." dedi.

Kumbaroğlu, Boğaziçi Üniversitesinde düzenlenen "Petrol ve Gaz: Küresel ve Yerel Beklentiler Çalıştayı"nda yaptığı konuşmada, ABD'deki geleneksel olmayan kaya gazı ve kaya petrolü kaynaklarının dengeleri altüst ederek fiyatları aşağı çektiğini hatırlattı.

ABD'deki üretime karşı hamle olarak OPEC'in üretimi arttırdığını ve fiyatların 26 dolarlara indiğini aktaran Kumbaroğlu, "Dolayısıyla ABD'de bu sefer pek çok kuyu kapandı. ABD ise karşı hamle olarak verimlilik artışı gerçekleştirdi. ABD'deki kaya gazı ve petrolü çok daha ucuza üretilir hale geldi. Bugün petrolde 30-40 dolarlarda üretim sağlıyor." diye konuştu.

Kumbaroğlu, OPEC'in 8 yıl sonra üretimi kısma kararı almasının, fiyatları yukarı doğru çok az yükselttiğini ancak bunun uzun vadeli sürdürülebilir bir yükselişe dönüşme ihtimalinin bulunmadığını vurguladı.

Bunun nedeni olarak ABD'deki üretimin yüksek fiyat döneminde tekrar hızla artacak olmasını gösteren Kumbaroğlu, "Fiyatlar 60 dolarlara geldiğinde, ABD'deki üretimin artmasıyla yine bir arz bolluğu yaşanacak." görüşünü dile getirdi.

Konferansta konuşulacak diğer konular hakkında da bilgi veren Kumbaroğlu, Doğu Akdeniz gazının önemine işaret etti.

Türkiye'nin, Avrupa'ya ulaştırılacak gazda önemli rol oynadığını belirten Kumbaroğlu, "Türkiye'nin etrafındaki gaz kaynaklarının öne çıktığı bir dönemdeyiz. Bu dönemde Türkiye'nin önünde büyük fırsatlar ortaya çıkarıyor. Avrupa'nın enerji güvenliğini sağlamak ve doğalgazda rekabetçi piyasa oluşturulabilmesi için Türkiye vazgeçilmez bir ortak olarak öne çıkıyor." değerlendirmesinde bulundu.

- Leviathan'da ilk gaz 2019'da çıkarılacak

Şili eski Enerji Bakanı Prof. Dr. Ricardo Raineri de nüfus artışının enerji talebi ve tüketimini yükselttiğini, 1990'dan 2015 yılına kadar enerji ihtiyacının yüzde 60, elektrik üretiminin de yüzde 100 arttığını söyledi.

Enerjinin, ekonominin temel girdisi olduğunu ve ülkelerin gelişimini tetiklediğini belirten Raineri, insanların günlük hayatlarında elektriğe duyduğu ihtiyacın da bir diğer önemli faktörü teşkil ettiğinin altını çizdi.

Raineri, enerji ihtiyacının 2025'te yüzde 12, 2040 yılında ise yüzde 30 artacağı öngörüsünde bulundu.

Fosil yakıtların bu yıllarda üretimin yüzde 80'e yakınını karşılamaya devam edeceğini aktaran Raineri, bunun da COP21 İklim Değişikliği anlaşmasında öngörülen değerlerin yakalanmasını zorlaştırıcı bir etki yapacağını kaydetti.

Raineri, OPEC ve OPEC üyesi olmayan ülkelerin üretimlerini yaklaşık günlük 1,8 milyon varil azaltmasının, piyasadaki fazla üretimin oluşturduğu fiyatlar üzerindeki aşağı yönlü baskıyı azaltabileceğini söyledi.

Fakat piyasaların ABD'li ve Brezilyalı üreticilerin boşluğu doldurmasını beklediğini belirten Raineri, bunun da bugünkü fiyatların bu beklenti üzerinden oluştuğunu ifade etti.

Raineri, düşük global ekonomik büyüme; yenilenebilir maliyetlerinin düşmesi ve gelişen teknolojiler, toplumların fosil yakıtlara karşı artan hassasiyeti, sektörün artan risklerinin enerji dünyasının geleceğine şekil verecek önemli faktörler olduğunu söyledi.

İsrail Technion Üniversitesi Öğretim Üyesi Gina Cohen ise Leviathan sahasında ilk gazın 2019'un 4'üncü çeyreğinde çıkarılmasının beklendiğini söyledi.

Cohen, İsrail'in kaynaklarını satabilecek bir pazar bulamamış olması nedeniyle hızlı bir şekilde ticarileştiremediğini, bu nedenle geliştirilmelerin yavaş ilerlediğini dile getirdi.

İsrail'in en temel ve gerçekçi ihracat pazarlarının Türkiye, Ürdün ve Mısır olduğunu belirten Cohen, Türkiye ile halihazırda ilerleme kaydedildiğini ifade etti.

Cohen, Türkiye'nin büyük bir doğalgaz tüketicisi olması ve pahalı gaz tüketmesi nedeniyle, İsrail gazı için çok önemli bir hedef pazar olduğunun altını çizdi.

Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmed Özkan ise böyle bir konferansa ev sahipliği yapmaktan gurur duyduklarını belirterek, üniversitelerinin tarihi geçmişi ve çalışmalarına ilişkin bilgi verdi.

Enerji konusunun Türkiye için önemine işaret eden Özkan, Türkiye'nin doğu ve güneyinde zengin doğal kaynakları olan bir coğrafi konumda bulunduğuna işaret etti.

Ortadoğu'daki yoğun çatışmalara bakıldığında çatışmaların enerji kaynakları açısından zengin bölgelerde gerçekleştiğine dikkati çeken Özkan, Türkiye'nin önemli bir jeopolitik bölgede bulunduğunu ve Boğaziçi Üniversitesinin de ülkenin ihtiyaçları doğrultusunda enerji alanına katkılar yapabilmek için yoğun akademik çalışmalar gerçekleştirdiğini sözlerine ekledi.