Merkez Bankaları 'Voltran' Oldu Krize Karşı Faiz Silahını da Çekti

Küresel krize karşı dünyanın en önemli merkez bankarından piyasalara şok bir müdahale geldi. ABD Merkez Bankası (FED), Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve Kanada, İngiltere, İsveç ve İsviçre merkez bankaları gösterge faiz oranlarını koordineli olarak yarımşar puan düşürdü. ’Son kurşun’ olarak yorumlanan bu müdahaleye Çin Merkez Bankası da eşlik etti.

PİYASALARIN, ’krizle hep birlikte mücadele edilsin’ çağrısana, dünyanın en büyük merkez bankalarından yanıt geldi. Aralarında ABD Merkez Bankası (FED), Avrupa Merkez Bankası’nın da (ECB) bulunduğu dünyanın en büyük merkez bankaları hep beraber faiz indirdi. FED ve ECB ile birlikte İngiltere Merkez Bankası (BOE), İsviçre Merkez Bankası (SNB), İsveç ve Kanada merkez bankaları koordineli bir şekilde faizlerde yarımşar puan idrimi de gitti. Bu 6 büyük merkez bankasının yanı sıra Çin Merkez Bankası da eş zamanlı bir açıklama yaparak, faiz indirimine gittiğini duyurdu. Piyasalarda, merkez bankalarının bir anlamda 5 küçük robotun birleşerek oluşturduğu ve güç birliğini ifade eden Voltron adlı çizgi film karakterini oluşturdukları yorumları yapıldı.

28 Ekim beklenmedi

FED, küresel finansal krizin etkileri bütün dünyada görülmeye başlayınca, 28-29 Ekim’da yapılacak olağan toplantısı beklemeden faiz piyasına müdahale etti. Diğer merkez bankaları ile işbirliği içerisinde yapıldığı vurgulanan indirimle birlikte FED faizini yüzde 0.5 düşürerek yüzde 1.5’e çekti. FED ayrıca iskonto faiz oranını da aynı oranda düşürerek yüzde 1.75’e indirdi. FED’le birlikte hareket eden ECB’de faizi yarım puan indirek 3.75’e çekerken, faiz İngiltere’de yüzde 4.5’e, İsveç’te yüzde 4.25’e, Kanada’da da yüzde 2.5’e indirildi.

Çin de katıldı

Diğer merkez bankalarıyla koordineli hareket ettiğini açıklayan Çin Merkez Bankası da senelik banka kredisi faiz oranını yüzde 7.20’den yüzde 6.93’e, bir yıllık mevduat faiz oranını da yüzde 4.14’ten yüzde 3.87’ye indirdi. Japonya Merkez Bankası yüzde 0.5 olan faiz oranını değiştiremeyeceğini bildirirken, Japonya Merkez Bankası’nın FED’e güçlü destek verdiği de açıklandı.

Sermaye ve para piyasalarında ilk etapta olumlu karşılanan, ancak sonradan etkisi oldukça sınırlı kalan bu hamle, "bundan sonra ne olacak" sorusunu akıllara getirdi. Ortak hareket eden merkez bankaları için ’Voltran’ benzetmesi yapan Türkish Yatırım Finansal Straeteji Müdürü Gökhan Uskuay, "Bu indirimi sırayla yapmaları bekleniyordu, hep birlikte yaptılar. Bu son kurşundu. Bu aşamadan sonra piyasaların normalleşmesini ummaktan başka çare yok" dedi.

ECB, piyasaya 70 milyar dolar pompalayacak

AVRUPA Merkez Bankası (ECB) Başkanı Jean Claude Trichet, bankalararası para piyasalarına 70 milyar dolar pompalayacağını açıkladı. ECB, bankaların günlük borçlanma ihtiyacını karşılamaları için piyasa verdiği dolar miktarını 50 milyar dolardan 70 milyar dolara çıkardı. Euro bölgesi bankalarına verdiği dolar miktarını artıran ECB, finans piyasalarındaki endişe gidermeyi amaçlıyor.

FED, ABD’li şirketlere doğrudan borç verecek

AMERİKAN Merkez Bankası (FED), bankalar ile reel sektörün kısa dönem borçlarını yapılandırmak ve satın almak için yeni plan açıkladı. Plana göre, FED birçok şirketin günlük operasyonlarının dayandığı ’ticari kağıtları’ (tahvilleri) satın alacak. Böylece, kredi piyasalarında yeni talep yaratılmasına yardımcı olunacak ve şirketlerin sermaye artırımı kolaylaşacak. FED, oluşturulacak yeni bir şirketle 3 aylık teminatsız ve varlığa dayalı ticari kağıtları uygun şirketlerden doğrudan satın alacak. FED’in bankaları baypas ederek ABD’li şirketlere doğrudan borç vermesi, ’serbest piyasaya müdahale’ olarak değerlendirdi. Finans dışı şirketlere borç vereceklerini açıklayan FED Başkanı Ben Bernanke ise "Tarih bize finansal krizin kontrol altına alınmazsa, vereceği tahribatı gösterdi" dedi.