"Küresel Ekonomide Yaşanan Kriz ve Krizin Türkiye Ekonomisi Üzerinde Etkileri" Konferansı

Eski Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel, banka veya finans kurumu hata yaptıysa onu çekmesi gerektiğini ifade ederek, "Eğer 'ben hata yaptım kusura bakmayın, devlet bunu karşılasın' denildiği anda sistem çöker" dedi.

Tokat Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) ve Dünya Gazetesi işbirliğiyle düzenlenen "Küresel Ekonomide Yaşanan Kriz ve Krizin Türkiye Ekonomisi Üzerine Etkileri" konferansı TSO Meclis Salonu'nda yapıldı. Vali Vekili Şükrü Çakır, Vali Yardımcısı Bayram Gale, GOÜ Rektörü Prof. Dr. Zehra Seyfikli, Tokat Sanayi ve Ticaret İl Müdürü Halil İbrahim Yüksel, sanayici ve iş adamlarının katıldığı konferansa eski Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel, Dünya Gazetesi Başyazarı Osman Arolat ve Dünya Gazetesi Yazarı Dr. Rüştü Bozkurt konuşmacı olarak katıldı. Konferansın açılış konuşmasını yapan Tokat Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Orhan Sarıtaşlı, önemli olanın bir krizin neden kaynaklandığını doğru teşhis ederek doğru tedbirler almak olduğunu kaydetti.

Global krizin Türkiye'ye gelecek süreçte yansımaları ve etkilemesi konusuna değinen Merkez Bankası eski Başkanı Gazi Erçel ise, dünyada yaşanan kriz ve devletin bankalar üzerinde aldığı tedbirleri dile getirdi. 'Anglosakson' denilen bankacılık sisteminin önemli sorunlar oluşturduğunu ifade eden Erçel, "Anglosakson bankacılık sistemle aldığı riski üzerinden atmak için 20 yıl önce bir şey keşfetti. Krediyi veriyor, sonra onlar verdiği krediyi menkulleştiriyor. Kağıda bağlıyor, ona buna satıyor. Bu gayet güzel bir sistem gibi görünüyor. Ama öyle olmadı. Amerikan bankaları son iki üç yılda mortgage kredilerinde, kredi değeri olmayan kimselerden kağıtlara bağladılar, kendi kurdukları şirketlere sattılar. Kredi kartı pazarlar gibi insanlara konut verdiler ve sonra bunlar birleşerek bankalara gitti. Bankalar hemen bunları kağıtlara bağlayarak, satacak yer aradı. Kendi kurdukları şirketlere verdiler. Sonra bir karışıklık oluyor ve bu kağıtların piyasası ortadan kayboluyor, ne oluyor zarar yazması lazım. Zarar yazacakta kimin elinde ise o yazacak. Bir bakıyorlar kendi bankalarının elinde. Sonunda 1 trilyon dolar zarar hanelerine yazılmaya başlıyor. Bu birincisi. İkincisi bu krizle birlikte piyasa likiditesi yok oldu. Kimse kimseye güven vermemeye, almamaya başladı. O zaman likidite yalnız nakit değil, kimsenin kimseye güven olmadığı bir sistem ortaya çıktı. Üçüncüsü de geciken kararlar oldu. Böyle krizlerde hepimizde çok yaşadık. Güvensizliğin arttığı yerde güveni vereceksiniz. Güven sağlayıcı işler yapacaksınız.

Yanlış da olsa kararları anında alacaksınız, fazla geciktirmeyeceksiniz. Banka veya finans bir hata yaptıysa onu çekmeli. Onun ismi ahlaki veya etik riziko dediğimiz olay. Amerika'da bütün piyasaya dayalı sistem bunun üzerine kuruldu. Eğer 'ben hata yaptım kusura bakmayın devlet bunu karşılasın' denildiği anda sistem çöker. Amerika tam 8 ay dayandı buna. Dünya'daki bu gelişme bizi büyüme, enflasyon, bekleyişleri ve finansal istikrar yönünden etkiliyor" diye konuştu.

(Nİ-SA-ÖZ-E)