Kurala Uymayan Bankanın Yetkisini Askıya Alabiliriz

BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, kredi kartlarında kullanıcılar kadar bankaların da hatası olduğunu vurgulayarak, geçici de olsa bankaların ‘yeni kredi kartı çıkarma yetkisini askıya alma’ yetkileri bulunduğunu hatırlattı. Bilgin, konut kredilerinde de benzer işlem yapabileceklerini söyledi.

BANKACILIK Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, kredi kartlarında, kullanıcılar kadar bankaların da pazarlama hataları olduğu konusunda bir kez daha uyarı da bulundu. Bilgin, para cezasının dışında geçici süreyle de olsa bankaların ‘yeni kredi kartı çıkarma yetkisini askıya alma’yı düşündüklerini açıkladı. Bilgin, konut kredilerinde de performansı kötü banka için aynı yasanın devreye sokulabileceğine dikkat çekti.

Cezalar caydırıcı değil

“Tespit ettiklerimize cezalar vermekteyiz” diyen Bilgin, bu konuda şunları söyledi: “Ancak, cezaların, Kabahatler Kanunu’ndan kaynaklanan özelliği, caydırıcılıktan uzak boyutta olmasıdır. Bu enstrümanı, bizim koyduğumuz kurallar dahilinde kullandırmamakta ısrar eden ve kredi kartı takip oranı, bundan sonraki dönemde Türk bankacılık sisteminin genel ortalamasının, dikkat çekici şekilde üzerinde olan bankalarımızın kendilerine bir miktar çeki düzen vermesi önem arz etmektedir. Bunu göremediğimizde, caydırıcılıktan oldukça uzak olan para cezalarının yanı sıra Bankacılık Kanunu’nun 4’üncü maddesinin verdiği yetkiyle geçici süreyle de olsa ilgili bankanın yeni kredi kartı çıkarma yetkisini askıya almayı çok hızlı ele alabiliriz. Diğer yandan, kredi kartlarında belirttiğim gibi konut kredileri trendinde de Türk bankacılık sisteminin ortalama takibe dönüşüm oranına göre göze çarpacak kadar üzerinde olumsuz performans gösteren bankalar için geçici de olsa Bankacılık Kanunu’nun 4. maddesi gereği işlem yapılması da gündeme gelebilir.”

Yasadan yararlanın

Bu arada Bilgin, takibe düşmüş kredi kartı borçlarının yeniden yapılandırılmasında ilk bir aylık sonuçların beklentilerin oldukça altında gerçekleştiğini belirterek, kalan süreyi hem bankaların hem de kredi kartı kullanıcılarının daha etkin kullanmasını istedi. Varlık yönetim şirketleri dahil, 31 Mayıs itibariyle kredi kartlarındaki takip tutarı 3 milyar 541 milyar lira, kredi kartı sayısı 2 milyon 268 milyondu. Böylece, bir aylık dönemde ödeme planına bağlanan kredi kartı borcu 227 milyar 606 bin lira, kart sayısı da 101 bin 500 oldu.

7 milyar liralık kredi takipte, yüzde 6.5’i kredi kartlarında

7 Ağustos itibariyle takipteki bireysel kredi toplamı 7 milyar 15 milyon lira. Bunun 3.7 milyar lirası kredi kartlarında.

3.3 milyar lirası tüketici kredilerinde. Takip tutarı konut kredilerinde 812 milyon lira. İhtiyaç kredilerinde 1.6 milyar lira.

Takipteki bireysel kredilerin oranı yüzde 5.4 düzeyinde bulunuyor. Bu oran kredi kartlarında yüzde 9.57, diğer kredilerde yüzde 3.69, konut kredilerinde yüzde 1.95.

Takip oranı geçen yıl bireysel kredilerde yüzde 3.66, kredi kartlarında yüzde 6.52, diğer kredilerde yüzde 2.43, konutta yüzde 1.32’ydi

Bu yıl haziran sonu itibariyle takipteki kredi kartı sayısı 2 milyon 69 milyon, konut kredisi müşterisi sayısı 15 bin, ihtiyaç kredisi müşterisi sayısı 385 bin oldu.

Yapılandırmada tercih uzun vadeden yana

Tevfik Bilgin, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten 7 Ağustos’a kadar varlık yönetim şirketleri dahil, ödeme planına bağlanan kredi kartı alacağının mayıs sonundaki toplam takipteki kredi kartı borcuna oranının yüzde 6.4, kredi kartı sayısına oranını ise yüzde 4.5 olduğunu açıkladı. Bilgin, yeniden yapılandırmanın bir aylık sonuçlarına bakıldığında yüzde 46.3’ü 24 ay ve daha uzun vadeye yayıldığına dikkat çekerek, şunları söyledi: “Yeniden yapılandırılan kredi kartı sayısının yüzde 37.3’ünün borcu 1000 liraya kadar, yüzde 22.6’nın borcu 1000-2500 lira arasında, yüzde 20.9’unun borcu da 2500-5000 lira arasında bulunuyor. Kanundan yararlananların genelde bankalara yüksek boyutlarda borcu olmayan kredi kartı müşterilerinden oluştu.”

Reklamlarda olmayan masrafları şubede müşterinin önüne çıkarmayın

Tevfik Bilgin, geçen yıl 39 milyar lira iken 7 Ağustos itibariyle 41 milyar liraya yükselen konut kredileri için son dönemde bir hareketlenme olduğunu, bunun piyasalara olumlu etki yapacağını getirrken yüzde 1’in altında süren faiz yarışını, üstü örtülü bir şekilde ‘komşu bankanın aldığı karara reklamdan başka bir işlerliği olmayan başka bir kararla cevap verme’ olarak nitelendirdi. Bilgin şöyle konuştu: “Büyük umutlarla şubeye giden müşteriye reklamlarda hiç de yer alamayan yeni masraflar çıkarmayı, krizde rüştünü ispatlamış ve dünya çapında gurur kaynağımız olan bankalarımızın yapmayacağını beklemekteyiz.”