Esnaf ve Zanaatkarın Emekli Olmak İçin Yapması Gerekenler
Torba Yasa kapsamında birçok esnaf borçlarını yeniden yapılandırmaya çalışıyor. Emekli olmayı hayal eden milyonlarca BAĞKUR'luyu oldukça zorlu bir süreç bekliyor.
Bugün milyonlarca esnaf ve zanaatkâra emekli olmak için neler yapmaları gerektiğini, hangi yolları izlemeleri gerektiğini anlatacağız. Kanunda 4/B'li olarak tanımlanan Bağ-Kurlular 1479 sayılı iş kanuna tabidirler.
Bağ-kur'dan emekli olmak isteyenler açısından 1999 kritik tarihtir. Sigorta başlangıç tarihi 8 Ağustos 1999'dan önce olanlar şuna dikkat etmeli: 4447 Sayılı Kanun ile eklenen 1479 Sayılı Kanun'un Geçici 10 uncu maddesinin ilk fıkrasına göre (Anayasa Mahkemesinin İptal Etmediği Fıkra) 1 Ekim 1999 itibariyle 23 yıldan fazla sigortalılık süresine (prim ödeme süresine) sahip olanlar eskiden olduğu gibi 9 bin günü tamamladıkları takdirde "YAŞ"a bağlı olmadan emekli olabilir.
Yukarıdaki şartı yerinde getiremeyen erkekler ise aşağıdaki tablodaki tüm şartları tamamlayarak emekli olabilecek. 25 yılı yani 9 bin günü tamamlamalarının yanında bir de belli bir yaşı tamamlayarak emekli olacaklar.
ERKEKLER NASIL EMEKLİ OLUR?
Normal emeklilik şartları esik adıyla Bağ-Kur yeni adıyla 4/B'li olanlar için değişti. 4/B'liler aşağıda yer alan tabloda belirlenen şartları sağlarsa rahatça emekli olabilir.
ERKEKLER YAŞTAN NASIL EMEKLİ OLABİLİR ?
Erkek ise 55 yaşını ve 15 yılı tamamlamalarına kalan süreye göre hangisi daha geç ise o tarihe göre aşağıdaki tablodaki yaşlarından kısmi emekli olacaklar. (Gerek1479 Sayılı Bağ-Kur ve gerekse 2926 Sayılı Tarım Bağ-Kur Kanunları'na göre sigortalı olanlardan KISMİ AYLIK başvurusu yapacaklar için tablodur.)
BAĞ-KUR'LU YAŞTAN NASIL EMEKLİ OLABİLİR ?
Erkek ise 55 yaşını ve 15 yılı tamamlamalarına kalan süreye göre hangisi daha geç ise o tarihe göre aşağıdaki tablodaki yaşlarından kısmi emekli olacaklar. (Gerek1479 Sayılı Bağ-Kur ve gerekse 2926 Sayılı Tarım Bağ-Kur Kanunları'na göre sigortalı olanlardan KISMİ AYLIK başvurusu yapacaklar için tablodur.)
08.09.1999 ile 30.04.2008 günü arasında işe girmiş (sigortalı olmuş) olan Bağ- Kur'lu erkekler;
a-Normal emeklilik şartları 08.09.1999 günü ve sonrasında işe giren Bağ-Kur'lu erkeklerin emekli olabilmeleri için 60 yaşını tamamlamak ve en az 9 bin gün sayısı ile normal olarak emekli olacaklardır.
ÖRNEK VERELİM
01.01.1973 doğumlu erkek, 01.01.2000 günü işyeri açmış ise 9 bin gün sayısı ile 60 yaşında yani 01.01.2033 günü emekli olacaktır.
b-Erkeklerin Bağ-Kur'da 5400 gün ile emeklilik şartları 08.09.1999 günü ve sonrasında işe giren erkeklerin kısmi emeklilik şartlarıyla yani 5 bin 400 gün sayısı ile emekli olabilmeleri için 62 yaşını tamamlamış olmaları gerekmektedir.
NASIL OLUR?
01.01.1963 doğumlu erkek, 01.01.2005 günü işe girmiş ise 5 bin 400 gün sayısı ile 62 yaşından yani 01.01.2025 gününden sonra emekli olabilecektir.
2008'DEN SONRA İŞYERİ AÇANLAR NE OLACAK?
1 Mayıs 2008 tarihinden sonra işe giren veya girecek olanların emeklilik şartlarını gelin birlikte inceleyelim.
Normal emeklilik şartları İş başlangıç tarihi 1 Mayıs 2008 ve sonrası olan yani bu tarihten sonra sigortalı olan erkeklerden 4/B kapsamında sigortalı olanlar için prim gün sayısı şartı eskiden olduğu gibi 9 bin gün olarak uygulanır. Emeklilik yaşlarının kademeli artışının tespiti de 9 bin günü tamamladıkları/tamamlayacakları zaman göre belli edilir.
9 bin gün sayısının doldurulduğu tarihe göre de aşağıdaki yaş şartları aranır. Buna göre; 9 bin günü 31.12.2035 tarihine kadar tamamlayan erkekler 60 yaşında emekli olurlar ama diğerleri için yaş,
1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında 9 bin günü tamamlayan erkek için 61,
2) 1/1/2038 ilâ 31/12/2039 tarihleri arasında 9 bin günü tamamlayan erkek için 62,
3) 1/1/2040 ilâ 31/12/2041 tarihleri arasında 9 bin günü tamamlayan erkek için 63,
4) 1/1/2042 ilâ 31/12/2043 tarihleri arasında 9 bin günü tamamlayan erkek için 64,
5) 1/1/2044 ilâ 31/12/2045 tarihleri arasında 9 bin günü tamamlayan erkek için 65,
6) 1/1/2046 ilâ 31/12/2047 tarihinden sonra 9 bin günü tamamlayan erkek için 65, Küçük esnaf ve zanaatkâr nasıl emekli olacak? olarak uygulanır. Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında 9 bin prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır
5400 GÜN İLE EMEKLİLİK MÜMKÜN MÜ?
İlk defa 1 Mayıs 2008 tarihi ve sonrasında işe girmiş yani sigortalı olmuş veya olacak erkeklerden 4/B bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için kısmı emeklilik şartının prim gün sayısı şartı 5bin 400 gün olarak uygulanır. Emeklilik yaşlarının tesbiti de 5 bin 400 günü tamamladıkları/tamamlayacakları zaman göre belli edilir.
Buna göre; 5 bin 400 günü 31.12.2035 tarihine kadar tamamlayan erkekler 63 yaşında emekli olurlar ama diğerleri için yaş,
1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında 5 bin 400 günü tamamlayan erkek için 64,
2) 1/1/2038 gününden sonra 5 bin 400 günü tamamlayan erkek için 65 olarak uygulanır.
Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında 5 bin 400 prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır.
ALİ TEZEL - MİLLET GAZETESİ