Karpuzda Afet Fiyatlarda Yüzde 30 Artışa Neden Olacak
Nisan başında Mersin-Adana bölgesinde yaşanan ve karpuzda yüzde 30 civarında kayba neden olan fırtına ve dolu afeti fiyatları da aynı oranda etkileyecek.
Nisan başında Mersin-Adana bölgesinde yaşanan ve karpuzda yüzde 30 civarında kayba neden olan fırtına ve dolu afeti fiyatları da aynı oranda etkileyecek. tarlasera dergisinin görüştüğü uzmanlar, "Afet olmasaydı bu yılki karpuz son yılların en kaliteli ürünü olacaktı" diyor.
Nisan'ın ilk günleri özellikle Mersin bölgesini vuran şiddetli fırtına ve dolu yağışı turfanda karpuz tarlalarını büyük zarara uğrattı. Kayıplar yüzde 25-30 civarında. Tarsus Huzurkent, Ulak, Tuzla bölgelerinde turfanda karpuzları piyasaya sürmeye hazırlanan üreticiler emeklerinin boşa gideceğinden endişeli. Şu an için tek beklentileri ise sigortadan yararlanamasalar bile, en azından borçlarının ertelenmesi. Karpuzda yaşanan beklenmedik kayıpların hem iç piyasa hem de ihracat fiyatlarını etkilemesi bekleniyor.
Fiyatlar yüksek tutulacak
tarlasera dergisinin görüştüğü ve rekoltenin beklenenin altında olacağını söyleyen Adana Karpuzcular Derneği Başkanı İbrahim Savaş, bu yıl karpuzun yüzde 20-30 daha pahalıya satılabileceğini belirtiyor. "Bu yıl İstanbul'da 1 TL'den daha düşük fiyata karpuz yemek mümkün olmayacak" diyen Savaş, "Türkiye son yıllarda karpuzda kalite standartlarını yakalamaya başladı. Hatta Adana 2 yıldan beri kalite itibariyle Türkiye'nin genel üretiminin de önüne geçti. Özellikle bu seferki son yılların en güzel karpuzuydu, tabii afet olmasaydı" şeklinde konuşuyor.
Ürün boyutu belli standartlarda tutuluyor
Savaş, karpuzda artık mala göre pazar bulmak yerine pazara göre mal üretildiğine vurgu yapıyor: "Bir taraftan orijinal karpuzların ekimi arttı. Diğer taraftan aşılılarda da anaç seçimleri değişti. Kuvvetli anaçlar yerine orta kuvvetli anaçlar kullanılmaya başladı. Bu anaçlar karpuzun boyutunu da belli standartlarda tutuyor. Daha dengeli gübre kullanılıyor. Kullanılan ilaçlar da tamamen ruhsatlı. Bu da ihracat yapmayı çok daha kolaylaştırıyor."
İç rengi kırmızı olmalı
Karpuzda iç pazarın da ihracat yapılan ülkelerin de beklentileri farklı olabiliyor. Ancak üründen istenen temel özellikler belli. "Karpuz çeşitlerinde iç renginin kırmızı, yani olgunlaşmış olmasına özen gösteriliyor" diyen Savaş, "Raf ömrünün uzun olmasına da dikkat ediyoruz. Kullanılan eski gübrelerden ziyade, damla sulama yoluyla dengeli gübreleme yapmak kalite artışını sağlıyor" yorumunu yapıyor.
Hastalık etmenleri azaldı
Karpuzda hastalık sorunları geçmişe oranla daha az etkili. Bunda gerekli mücadelenin daha bilinçli şekilde yapılmasının etkisi var. Bu yılki yaşandığı gibi doğal etmenler olmadığı sürece kronik sorunların geride kaldığını düşünen Savaş, yine de ekliyor: "Don, dolu, fırtına etmenleri hastalıkların kolay yayılmasını sağlıyor. Karpuzun büyümesini de etkilediği için kalite de düşebiliyor."
Nakliyesi zor bir ürün
Büyük boyutundan dolayı karpuzun asıl maliyetli olan aşaması nakliyesi. Mazot fiyatlarının yüksekliği bu nedenle nakliyeciyi ve ihracatı olumsuz etkiliyor. İbrahim Savaş, "Mazot üreticiden de ziyade nakliyede önem taşıyor. Mazot giderlerinin azalması uzun vadede ihracatın işine yarayacaktır" diyor.