Japon Yatırımcılardan Türkiye'ye Milyar Dolarlık İmza

Nomura Securities Ekonomisti Mehmet Emin Yılmaz,  "2013 yılında yapılan yatırımların en önemlisi Mitsubishi Tokyo UFJ Bankası'nın Türkiye'de Bankacılık faaliyeti göstermek  için izin alması. Çünkü Japon Finans sektörü Japon sanayicileri için her zaman öncü görevi görmüştür." dedi.

Gelecek yıl diplomatik ilişkilerin 90. yıl dönümünü kutlayacak Türkiye ve Japonya, Japonya Başbakanı'nın son ziyaretinde imzalan bildiriyle ilişkilerini "Stratejik Ortaklık" seviyesine yükseltti.  Son yıllarda Japonya - Türkiye ilişkilerinde yaşanan olumlu gelişmelerin yansımalarının en belirgin göstergesi de Japon firmalarının Türkiye'de yaptığı yatırımlar ve üstlendikleri projelerde kendini gösterdi.

AA  muhabirinin derlediği bilgilere göre Japon firmaları 2013 yılında satın alma, ortaklık ve doğrudan yatırım için yaklaşık olarak 1,5 milyar dolarlık imza attı. Bununla birlikte Türkiye'nin hayata geçirdiği Marmaray, Körfez Geçişi Köprüsü ve 2. nükleer santral gibi stratejik ve milyar dolarlık projelere de Japon firmaları katkı sağladı ya da sağlayacak.

2013 yılında Japon firmalarının yatırımlarına bakıldığında iki lastik üretici firmanın yatırımları dikkati çekti.  Japon Sumitomo Rubber İndustries firması Çankırı'da 2015 yılında tamamlanması planlanan yerli bir ortak ile 516 milyon dolara mal olması ve 2015 te üretime başlaması beklenen bir lastik firması yatırımına başladı. Yine Türkiye'de lastik üretimi yapan Brisa'da Aksaray'a 300 milyon dolar tutarında ilave lastik fabrikası yatırımı yapacağını açıkladı.

Bununla birlikte geçen ay açıklanan dikkati çeken ortaklıkta ise Japon Panasonic firması anahtar ve priz sektöründe faaliyet gösteren Türk firması VİKO ile ortaklık yaptığını duyurdu. Firma, duyurusunda ortaklığın finansal  boyutu ile ilgili ilgili rakam açıklamasa da büyükelçilik tarafından açıklanan rakamın 460 milyon dolar olduğu ifade edildi.

Bu sene önemli bir yatırım da bankacılık sektörüne yapıldı. The Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ, BDDK'dan, 300 milyon dolar sermayeli banka kurma izni aldı.

Japon ve Türk firmaları arasında gerçekleşen diğer bir ortaklık da sos üreticisi Türk firması Kemal Kükrer ile konusunda dünyanın en büyük gıda şirketleri arasında yer alan AJINOMOTO arasında gerçekleşti.  AJINOMOTO, 60 milyon TL'ye Kükrer AŞ'ye yüzde 50 ortak oldu.

Açılışı 29 Ekim'de yapılan Marmaray Projesi'nde,  yine bir Japon firmasının imzası bulunuyor. Demiryolu Boğaz Tüp Geçişi ihalesini TGN ortak girişimi kazanmıştı. TGN konsorsiyumunun lider ortağı Japon Taisei Corporation idi.

Yine, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin yap-işlet-devret modeliyle tek seferde hayata geçirilecek en büyük projesi Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu'nun en önemli ayaklarından olan "İzmit Körfez Geçişi Asma Köprüsü", Japon IHI-ITOCHU konsorsiyumu tarafından yapılacak. Köprüyle körfez geçiş süresi 6 dakikaya, İstanbul-İzmir arası 3,5 saate inecek.

Sinop'a yapılacak toplam maliyeti 22 milyar dolar olması beklenen ve nükleer santral projesini kazanan konsorsiyumda Japon Mitsubishi Heavy Industries Ltd, Itochu Corporation, Fransız GDF Suez bulunuyor.

4 üniteden oluşacak santralin kurulu gücü 4 bin 480 megavat olacak ve yıllık 40 milyar kilovatsaat elektrik üretecek. Santralin ilk ünitesinin 2023 yılında, son ünitesinin ise 2028'de üretime geçmesi planlanıyor.

Nükleer santral inşaatında 10 bin kişinin, inşaat sonrasında da toplam 2 bin kişinin istihdam edilmesi bekleniyor.

" Türkiye son zamanlarda Japon gazetelerinin manşetlerinde sık sık konuk olmaya başladı"

Japonya merkezli Nomura Securities Ekonomisti Mehmet Emin Yılmaz,  AA muhabirine yaptığı değerlendirmede 2013 yılında atılıma geçen Japon yatırımlarının devamının geleceğini düşündüğünü söyledi. 2013 yılında yapılan yatırımların en önemlisinin Mitsubishi Tokyo UFJ Bankası'nın Türkiye'de Bankacılık faaliyeti göstermek için izin alması olduğunu belirten Yılmaz, "Çünkü Japon Finans sektörü Japon sanayicileri için her zaman öncü görevi görmüştür. Japon Finans kurumlarının Türkiye'ye ilgi göstermesi ve yatırım yapması Türkiye hakkında fikir sahibi olmayan ya da çekinceleri bulunan Japon üreticilerinin Türkiye'yi yeni bir gözle değerlendirmeye başlamasını sağlayacaktır" diye konuştu.

Japon firmalarının otomotiv, inşaat, enerji, madencilik başta olmak üzere temel endüstri kollarında, bankacılık ve sigortacılık, turizm, gıda, parekende ve eğlence sektörlerindeki firmalarla ortaklık kurabileceğini belirten Yılmaz, şöyle dedi:

"Japon şirketleri Türkiye'nin potansiyelini yeni yeni görüyor. Bu yüzden Türkiye'ye bugüne kadar gereken önemi verdikleri söylenemez. Ancak Shinzo Abe'nin Başbakanlığa gelmesiyle bu tavır değişmeye başladı. Başbakan Abe Türkiye'ye özel bir önem veriyor. Türkiye ile Nükleer Enerji'deki işbirliğini savunma sanayisine ve alternatif enerjiye de taşımak istiyor. Japonya'nın en büyük ekonomi gazetesi olan Nikkei Shinbun, ekonominin gündemini tartışmasız bir biçimde belirler. Türkiye'nin son zamanlarda manşetlere sık sık konuk olmaya başladığını söyleyebilirim."

Temmuz  2011'de Türkiye'ye giriş yapan Japon firması Daikin Türkiye'nin Üst Yöneticisi (CEO) ve Daikin Avrupa Yönetim Kurulu Üyesi Hasan Önder de Türkiye ile Japonya arasındaki stratejik ortaklığın güçlenerek devam edeceğine inandığını belirterek, "Türkiye ile Japonya geçmişten bu yana hep iyi ilişkiler içinde olmuş iki ülke. Aralarında geleneksel bir dostluk ilişkisi bulunan bu iki ülke arasında ticari ve ekonomik ilişkiler de bugünkü boyutundan çok daha ileriye gidecektir" dedi.

Birçok Japon firmasının Türkiye'ye yatırım için çalışma yürüttüğünü duyduklarını da aktaran Önder, zaman içinde bunların önemli bir kısmının gerçekleşeceğini, önümüzdeki dönemde iç pazarla sınırlı kalmak istemeyen, dünyaya açılmak isteyen pek çok firmanın yola Japon ortaklarıyla ile devam edeceğinin görüleceğini belirtti.