Irak ve Afganistan'da En Çok İş Alan 100 Müteahhidin 12'si Türk

ABD’li firmaların 25 milyar dolarlık taahhüt gerçekleştirdiği Irak ve Afganistan’da iş yapan firmalar listesinde 12 Türk şirketi yer aldı.

Bu iki ülkedeki 16 milyar dolarlık taahhüdü önceden Dick Cheney’nin başkanlığını yaptığı ABD’li KBR’nin iştiraki Halliburton aldı. İkinci sırada 1.8 milyar dolarlık kontratla DynCorp yer alırken, üçüncülüğü ise Washington Group International aldı.

ABD’li taahhüt firmalarının Irak ve Afganistan’daki taahhütleri 2004-2006 yılları arasında 25 milyar dolara çıktı. Irak ve Afganistan’da iş yapan ilk 100 firma listesinde, 12 tane de Türk şirketi yer aldı. Fakat bağımsız bir izleme komisyonuna göre, bu ülkelerdeki ihalelerde yönetim eksikliği bulunuyor. Bağımsız bir merkez olan The Center for Public Integrity’nin Başkanı Bill Buzenberg, "İki ülkede büyüyen milyarlarca dolarlık karmaşık ve savaşla ilgili kontratlardaki yönetim eksikliği şaşırtıcı" dedi. Bağımsız merkez tarafından yapılan çalışmada hükümetin, outsource ettiği ihalelerde, rekabet eksikliği, kayıp kontratlar ve bilinmeyen şirketler gibi konular yer alıyor.

HALLIBURTON’A 16 MİLYAR DOLAR: Yapı ve hizmet firması KBR, resmi olarak Kellogg, Brown ve Root olarak bilinen firmanın iştiraki petrol hizmetleri devi Halliburton, bu tarihler arasında 16 milyar dolarlık kontratla listenin başında yer aldı. Halliburton’a, 19995-2000 yılları arasında Başkan Yardımcısı Dick Cheney liderlik etti. Cheney, George Bush yönetimi sırasında Irak’a 2003 yılında işgalde savaş taraftarları arasında yer aldı. Devlete özel güvenlik hizmetleri sunan DynCorp ise, 1.8 milyar dolarlık kontratla ikinci sırada yer aldı.

SUÇLANAN ŞİRKETLER: KBR’nin rakibi Washington Group International ise, sadece 1 milyar dolarla üçüncü sırada yer aldı. Güvenlik görevlilerinin Iraklı siviller üzerine ateş açmasıyla suçlanan Blackwater ise, 485 milyon dolarlık kontratla listeye 12’inci sıradan girdi. Blackwater’ın hemen önünde ise, yabancı işçileri istekleri dışında alıkoyarak Bağdat’ta ABD Büyükelçiliği’nin inşaatında kullanmakla suçlanan First Kuwaiti General Trading and Contracting firması yer alıyor.

12’Sİ TÜRK FİRMASI: KBR, 20 milyar dolara yakın işi alırken ABD’li taahhüt firması yerine bilinmeyen yabancı firma olarak isimlendirildi. Tarafsız olduğunu söyleyen The Center for Public Integrity, ilk 100 listesinde yer alan firmaların 31’inin yabancı olduğunu, bunların 12’sinin Türk firmalarından oluştuğunu aktardı. Çalışmaya göre, toplamda ABD hükümetinin Irak ve Afganistan’daki iş kontratları 2004’de 11 milyar dolardan, 2005’de 17 milyar dolara ve geçen yıl 25 milyar dolara çıktı.

DENETİM EKSİKLİĞİ VAR: The Center for Public Integrity, ABD Denetçisi General David Walker’ın, çalışma için yapılan bir röportajda, askeri taahhütlerde denetim eksikliği konusunda özel sorunlar olduğunu söylediğini hatırlattı. Walker, varolan Savunma Departmanı’yla 15 sistemik ve uzun vadeli satın alma ve kontrat sorunu olduğunu tespit ettiklerini ve hala yeterince ilerleme kaydedilmediğini söyledi. Bir yetkilinin sorgusunda ise, Özel müfettiş General Irak’ın Yeniden Yapılanmasından sorumlu bir özel müfettiş de, devlet departmanınn DynCorp’dan ne kadar para alındığının söylenmediğini belirtmişti.