İnşaat Betonlarına "Elektronik Sistemle Denetim"

Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Fatma Varank, "Hangi yapıda, hangi yapı denetim kuruluşunun görev alacağı Bakanlığımızca elektronik ortamda belirlenecek. Böylelikle hiçbir şekilde yapı müteahhidi ile yapı denetim kuruluşu arasında ticari bağ kurulamayacak." dedi.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, depreme karşı dayanıklı binaların yapılması ve yapı denetimlerindeki usulsüzlüklerin engellenmesi amacıyla inşaatlarda kullanılan betonları "elektronik sistem" ile denetleyecek. Bu kapsamda Çevre ve Şehircilik Bakanlığında, Yapı Denetim Kuruluşlarının Elektronik Ortamda İlk Sıralandırma Töreni düzenlendi.

Varank, törende yaptığı konuşmada, yapıların üretimi sürecinde can ve mal güvenliği ile milli servetin korunabilmesi için çağdaş standartlarda denetim sağlamanın devletin öncelikli görevi olduğunu söyledi. Türkiye'nin deprem kuşağında yer aldığını belirten Varank, sağlıksız yapılaşmanın oluşturduğu yapı stokunun depremler sonrasında yıkıma uğraması nedeniyle ülkenin çok büyük kayıplar yaşadığını ifade etti. Varank, bu nedenle yapı denetiminin günün şartlarına göre değerlendirilerek yeniden tanımlanması ve konusunda uzman personele sahip, kurumsallaşmış firmalar vasıtasıyla yürütülmesi gereği ortaya çıktığını aktardı.

Bakanlıkça yapılan çalışmalar sonucunda yapı denetim hakkında hazırlanan kanunun 13 Temmuz 2001'de yürürlüğe girdiğini anımsatan Varank, aynı tarihten itibaren de 19 pilot ilde uygulamaya geçildiğini dile getirdi.

"19 pilot ildeki 789 yapı incelendi"

Bakanlıkça söz konusu kanunla ilgili uygulamaların değerlendirilmesi amacıyla 2010'da ülke genelinde detaylı bir çalışma yürütüldüğüne vurgu yapan Varank, çalışma kapsamında teknik personel tarafından yapı denetim kanununun uygulandığı 19 pilot ildeki 789 yapıyla İmar Kanunu'nun fenni mesuliyet sisteminin uygulandığı 62 ildeki 2 bin 390 yapının incelendiğini ve rapor oluşturulduğunu bildirdi.

Varank, şöyle devam etti:

"Söz konusu rapora göre, her iki kanunun öngördüğü denetim sistemleri, taşıyıcı sistem açısından karşılaştırıldığında, yapı denetim kanununun öngördüğü denetim sisteminin uygulandığı yapılarda ortalama 3 kat daha fazla başarı yakalandığı, yapı kalitesinin artmış olduğu ruhsat ve eklerine ilişkin belge ve projeleriyle yapım sürecinde gerçekleştirilen işlere ilişkin belgelerin titizlikle arşivlendiği tespit edilmiştir. 2001 yılında 19 pilot ilde uygulamaya başlanan yapı denetim kanunu, 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren ülke çapında tüm illerimizde uygulanmaya başlanmıştır."

"Yapı müteahhidi ile yapı denetim kuruluşu arasında ticari bağ kurulamayacak"

Varank, uygulamada mevzuata aykırı bir şekilde, yapı denetim kuruluşu ile yapı müteahhitleri arasında ticari bağ oluştuğunun görüldüğünü, yapıda oluşan hataların, yapı denetim kuruluşunca ilgili mercilere bildirimini ve denetim sistemini olumsuz yönde etkilediğinin tespit edildiğini, bu duruma yönelik çalıştaylar düzenlendiğini anlattı.

Varank, 11 Mayıs 2018'de yapı denetim hakkındaki kanunun bazı maddelerinde değişikliğe gidildiğini hatırlatarak şunları kaydetti:

"Söz konusu değişiklikler doğrultusunda hangi yapıda, hangi yapı denetim kuruluşunun görev alacağı Bakanlığımızca elektronik ortamda belirlenecek. Böylelikle hiçbir şekilde yapı müteahhidi ile yapı denetim kuruluşu arasında ticari bağ kurulamayacak. Adil bir dağıtım ile yapı denetim kuruluşlarımızın ve sektörde görev yapan mühendis, mimar, teknik personellerin kendilerini geliştirmelerine bu yapı destek olacaktır. Reform niteliğindeki değişimle yenilenen yapı denetim sisteminde, ülke genelinde aktif olarak görev yapan bin 459 yapı denetim kuruluşunun, yapının niteliğine göre belirlenen her il için 3 grup dahilinde elektronik ortamda ilk sıralaması noter huzurunda yapılacak ve bugünkü kurayla belirlenecektir."

Ankara'da 172 kuruluşla başlayacak

Varank, kura sonrası oluşan sıralama dahilinde de yapı denetim kuruluşlarının denetim faaliyetlerini üstleneceklerini bildirdi.

Bu suretle iş hacimlerine ve elektronik ortamdaki sıralandırmaya göre diğer denetim işlerini üstlenmelerinin sağlanacağını belirten Varank, 81 ilde faaliyet gösteren bin 459 yapı denetim kuruluşu içerisinden Ankara'daki 172 kuruluşla sıralamanın başlayacağını kaydetti.

Varank, konuşması sonrasında Ankara için ilk noter çekilişini yaptı.