Huawei 4,5g Endüstri Zirvesi

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Ömer Fatih Sayan "(3G kullanan abonelerin, 4,5G'ye otomatik geçiş önerisi) Abonenin iradesi olmadan, tüketicinin iradesini almadan hukuken bizim aboneye 'sen bunu kullanacaksın' diye diretilmesine izin vermemiz mümkün değil." dedi.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, BTK ve Küresel Mobil Tedarikçiler Derneğinin (GSA - Global Mobil Suppliers Association) destekleriyle, Huawei'nin organizasyonunda düzenlenen "Huawei 4,5G Endüstri Zirvesi", Huawei Orta Asya ve Kafkasya Bölgesi CEO'su Jeffery Liu, BTK Başkanı Ömer Fatih Sayan ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşarı Galip Zerey'in katılımı ile gerçekleştirildi.

Etkinlik kapsamında düzenlenen oturumda, Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Süel, Turkcell Yönetim Kurulu Teknoloji Danışmanı Ahmet Kazokoğlu, Türk Telekom Teknolojiden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Coşkun Şahin, Türkiye'de 4,5G'nin gelişimi, sektörde yaşanan sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

-"Türkiye'deki fiber ayak izi yetersiz. Gelin bunu beraber yapalım. Altyapıda değil, üst yapıda rekabet edelim "

Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Süel, konuşmasında Vodafone perspektifinden 4,5G'nin Türkiye'deki gelişim aşamalarına, Vodafone olarak yaptıkları çalışmalara, ve yapılması gerekenlere değindi.

"Bize göre Türkiye'deki fiber ayak izi yetersiz" diyen Süel, şunları kaydetti:

"Önümüzdeki 5 yılda en az bugüne kadar yaptığımız boyutta fiber altyapısı yapmamız lazım. Bizim burada çok ciddi bir fiber atılım politikasına ihtiyacımız var. Bugün bahsedilen fiberin çoğu evlere gelmiyor, gelse de bakır kablolarla geliyor, kapıya kadar fiber gelmesi zorunlu. Bugüne kadar, gerek fiber yatırımda, gerekse mevcut fiber altyapısına sahip operatörlerin birikiminden faydalanmak konusunda yoğun çaba gösterdik. Ancak şunu aynaya bakarak itiraf etmek gerekir ki; bu istenilen hızda ve istenilen etkinlikte olmadı. Ülkenin mükerrer yatırımlardan kaçınması, ülkenin hak ettiği fiber ayak izini en optimum şekilde elde etmek için fiber yatırım yapmak isteyenlerin yavaşlatılması değil, hızlandırılması, öndeki engellerin kaldırılması lazım."

Süel, fiber yatırım yapmak isteyenlerin teşvik edilmesi, ödüllendirilmesi gerektiğine işaret ederek, Türkiye'nin 2016 yılında net bir şekilde "Ulusal Genişbant Politikası" oluşturmasının zorunlu olduğuna işaret etti.

En uygun yatırım modelinin "eş güdümlü yatırım modeli" olduğu yorumunda bulunan, Türkiye'nin yeni fiber ayak izine ihtiyacı bulunduğunu belirten Süel, "Gelin bunu beraber yapalım. Altyapıda değil, üst yapıda rekabet edelim. Mükerrer yatırımlardan kaçınalım. Ülkemizin hak ettiği altyapıya beraber, eş güdümlü bir yatırım politikasıyla varalım. Herkesin ayağına fiber getirelim" çağrısında bulundu.

Süel, konuşmasında mevzuat sorununa da değindi. Farklı alanlarda mevzuat sıkıntısı olduğunu dile getiren Süel, "Bugün baktığımızda bırakın yeni baz istasyonu yapmayı, mevzuat problemleri yüzünden mevcut baz istasyonlarımızı korumakta zorlanıyoruz. Önümüzün açılması, daha hızlı yatırım ivmesi kazanmamız için mevzuat değişiklikleri önem taşıyor. " dedi.

-"Yerli alımda arz kıtlığı var, burada arz rekabeti yaratılmalı"

Süel, BTK Başkanı Sayan'ın da konuşmasında altını çizdiği, 4,5G lisans sözleşmesinde yer alan yerli alım yükümlülüğüne de değindi.

Bu konuyu duydukları an, Vodafone olarak sürecin içinde olduklarını anımsatan Süel, konuşmasına şöyle devam etti:

"Her şeyden önce şunu samimiyetle ifade etmeliyim ki biz bu yükümlülüğü yerine getirme ve şebekemizde yerli ekipman kullanma konusunda herkesten daha hevesliyiz. Ama bazı gerçekleri görüp geleceğe daha sağlam ilerlememiz lazım. Bir kere bugün itibarıyla bu konuyla ilgili bir arz kıtlığı var.

Bizim görevimiz, hedefimiz burada bir arz rekabeti yaratmak olmalı. Güdülen politika doğru bir politikadır, oranların yüksek olması motive edicidir ama bunun daha gerçekçi bir yol haritası ile hayata geçmesi lazım. Ben operatör olarak yerli alım yaparken alternatif görmek istiyorum. Bu ortamın sağlanması lazım."

Yerli malı belgesi alımı konusunda da bir takım problemler olduğunu belirten Süel, 4,5G'nin Türkiye'de yukarı gitmesi için neler yapılabileceğinden de bahsetti.

Süel, an başta ülkedeki tüm SIM kartların 4,5G'ye uyumlu olması gerektiğine dikkati çekerek, bu konuda 3G kullanan abonelerin SIM kartlarının otomatik olarak 4,5G'ye geçirilmesi talebinde bulundu ve bunun için geç olmadığını, bu geçişi teşvik edici hatta zorlayıcı tedbirler getirilmesi gerektiğini söyledi.

Abonelerin 4,5G konusunda bilinçlendirilmesinin öneminin de altını çizen Süel, bu kapsamda basından operatörlere, ilgili kurum ve kuruluşlara kadar herkesin elinden geldiğince bu bilgilendirmeyi yapması gerektiğini aktardı.

Süel, şebekenin hazır hale getirilmesi konusunda da, "Eğer ortak bir yatırım yapılacaksa bundan sonraki dönemde, biz bu ortak yatırımın oyuncusu olmaya, sermaye koymaya, üzerimize düşen görevi yapmaya hazırız." diye konuştu.

-"Turkcell yerli ürün, yerli yazılım konusunda son derece motive olmuş şekilde çalışıyor"

Turkcell Yönetim Kurulu Teknoloji Danışmanı Ahmet Kazokoğlu da konuşmasında bir yıldan beri özellikle yerli ürün mükellefiyeti konusunda çok ciddi şekilde çalıştıklarını, kendisinin de mesaisini buna verdiğini anlattı.

Teknoloji AŞ içinde 500'ü aşkın mühendislerinin bulunduğunu ve hep birlikte yerli üründe nereden ne şekilde başlayacaklarının çalışmasını yaptıklarını dile getiren Ahmet Kazokoğlu, şunları anlattı:

"Ancak bu konuda bir arz-talep dengesizliği olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu kapsamda yaptığımız çalışmalarda gördük ki, işin dört bacağı var. Sadece üretici şirket, ya da sadece operatör de değil, aslında üniversite-teknokent ile beraber dörtlü bir sacayağı kurmamız lazım. Çünkü bizim üreticilerimiz, KOBİ'lerimiz sıfırdan başlamak durumundalar.

Halbuki büyük şirketler bu işte maratondalar. Şu safhada onlarla arayı kapatma niyetimiz yok, beraber çalışmak istiyoruz. Dolayısıyla yerli ürün kapsamında elle tutulur konularda onlarla çalışmak için biz dünden hazırız. Turkcell yerli ürün, yerli yazılım konusunda en üstten bütün mühendis kadrosuna kadar son derece motive olmuş şekilde çalışıyor."

Ahmet Kazokoğlu konuşmasında Hasan Süel'in dile getirdiği mevzuat sorunlarına ve telsiz ücretlerine değinerek, "Mevzuat hepimizin ortak baş ağrısı. Telsiz kullanım ücretleri gibi, 1940'lardan kalma bir kanun bugün hala geçerli. Ben biraz cüretkar şekilde bu kanunun dahi kaldırılması taraftarıyım." diye konuştu.

-"Yatırımı cezalandırmak şeklinde bir formülü olan frekans kullanım ücretlerinin yapısının değiştirilmesi lazım"

Türk Telekom Teknolojiden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Coşkun Şahin de konuşmasına diğer konuşmacılarının altını çizdiği telsiz ücretlerinin fazlalığından bahsederek başladı.

"Bu yapıyla gidilirse gelecekteki teknolojileri uygulamak mümkün olmayacak. Yatırımı cezalandırmak şeklinde bir formülü olan frekans kullanım ücretlerinin yapısının değiştirilmesi lazım" diyen Şahin, abone başına sabit bir ücretlendirme yapılabileceğinden bahsetti.

4,5G teknolojilerinin diğer sektörlere ve ülke ekonomisine katkıları hakkında katılımcılara sunum yapan Coşkun, şunları söyledi:

"Bilgi iletişim teknolojilerine yapılan yatırımların ülkeye çok büyük değer kattığını hep birlikte yaşamamıza rağmen, rakamsal olarak da yapılan yatırımların ülkenin GSYH'sine direkt hesaplanabilir katkıları olduğunu görüyoruz. Aynı şekilde telekom sektörünün kendisine baktığımızda da, ülkenin gelişimi ve sektörün gelişiminin birbiriyle doğru orantılı olduğunu görüyoruz.

Dolayısıyla bu dinamiklerine çok önem vermemiz gereken bir sektör. Değerlendirme ve regülasyonlara son derece dikkat etmeliyiz. Buradan da yerli üretim ve diğer konulara bağlantı yapacak olursak, bu sektöre yapılan yatırımların GSYH'ye etkisi, diğer sektörlerin bu sektörün altyapılarını kullanması ile kendi verimliliklerini geliştirme imkanı sunması ile bağlantılı. Eğer bu sektör civarında yüksek katma değerli yerli üretim hedefliyorsak, diğer endüstrilerin de çalışmalara katılımı çok önemli."

Şahin yaptığı sunumla katılımcılara Türk Telekom bünyesinde bugüne kadar yaptıkları çalışmalar hakkında bilgi verdi.

-"Tüketicinin iradesini almadan, aboneye 'sen bunu kullanacaksın' diye diretilmesine izin vermemiz mümkün değil"

Operatör temsilcilerinin ardından yeniden sahneye çıkıp, konu edilen sorunlara cevap veren BTK Başkanı Sayan, yerli malı kullanımı ile gelen eleştiriler kapsamında, bu konunun usul ve esasları konusunda çalışma yaptıklarını ve bunun da operatörlerin görüş ve önerilerine açıldığını anımsattı.

"Burada önemli olan yerli ekosistemin oluşması" diyen Sayan, "Hep birlikte bu konuda çalışmamız gerek. Operatörlerin konuşmasından heyecanlandım. Bu işin sadece venderlara (satıcı) bırakılmadığını, kendilerinin de bu işe el attığını, mühendislerle gerek yazılım, gerekse donanım konusunda çalışmalar yapıldığını duymak bizi heyecanlandırdı." dedi.

Sayan, Vodafone İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Süel'in dile getirdiği, "3G kullanan abonelerin, 4,5G'ye otomatik geçişine imkan verme" sistemine de şöyle yanıt verdi:

"Esasında 9,6 milyon kişi 4,5G'yi fiilen kullanmaya başladı ama ülkemizde 18 milyon civarında 4,5G'ye uyumlu cep telefonu var. Bu otomatik geçiş işinde biz elimizden geleni yaptık. 31 milyonun üstünde vatandaşımız, operatörlerimize '4,5G kullanmak istiyorum' diye başvuruda bulunmuş. Resmi olarak talepleri var, bunların ancak 9,6 milyonu kullanabiliyor.

Bu anlamda önümüzdeki süreçlerde, otomatik geçişin problem olduğunu düşünmüyoruz. Abonenin iradesi olmadan, tüketicinin iradesini almadan hukuken bizim aboneye 'sen bunu kullanacaksın' diye diretilmesine izin vermemiz mümkün değil. Mümkün olan en kolay yöntemle buna 'evet' denmesi, tüketicinin iradesini beyan etmesi durumunda, kullanmak isteyenin de mağdur olmayacağı bir düzenleme getirdiğimizi düşünüyorum."

-"Telsiz kullanım ücretleri ile ilgili önümüzü açıcı düzenlemeye ihtiyaç var"

Sayan, operatör yetkilileri tarafından dile getirilen telsiz kullanım ücretlerinin yüksek olduğu değerlendirmelerine de değindi. "Telsiz kullanım ücretleri ile ilgili önümüzü açıcı bir düzenlemeye ihtiyacımız var" yorumunu yapan Sayan, bu ücretlerin bir kanun ekinde yer aldığını ve oradaki bürokrasiyi anlattı.

BTK olarak 4,5G lansmanından önce, 4,5G'de kullanılacak olan tarife ücretini yüzde 50 düşürdüklerini ama bunların yeterli olmadığını anımsatan Sayan, içerikte yer alan bazı uygulamaları 'saçmalık' olarak nitelendirdi.

Sayan, süreçte yer alan bazı bakanlıklarla konuştuklarını, önümüzdeki süreçte bununla ilgili kanuni düzenlemeler yapmayı düşündüklerini belirterek, "Ülkenin bir de maliye politikası var. Ne yazık ki, bizim sektörümüzden başlamak üzere, hemen her sektörde bir doğrudan dolaylı vergi tartışması var. Dolaylı vergileriniz diğer ülkelerle karşılaştırıldığında yüksek ama doğrudan vergide kar rakamları diplerde gidiyor. Biraz doğrudan vergiyi tam olarak alabilirsek, bu dolaylı vergileri görüşebiliriz." dedi.

5G çalışmalarının da son hızla devam ettiğini bildiren Sayan, "İnşallah biz 5G'yi kullanan ilk ülkelerden biri olacağız, hem de yerli ve milli ürünle." diye konuştu.