Harran Ovası'nın Kaderi Değişecek

Harran Ovası'ndaki tuzlanma ve çoraklaşma sorununu çözmek ve tarımsal üretimi artırmak amacıyla hayata geçirilen "Kapalı Drenaj Projesi", meyvelerini vermeye başladı.

Buna göre, Harran Ovası'nda kapalı drenaj sisteminin tamamlandığı ve daha önce dekar başına 200 kilogram pamuk alınan alanlarda verim arttı ve bu alanlardan 500-600 kilogram pamuk elde edilir hale geldi.

Konuyla ilgili AA muhabirine değerlendirmede bulunan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürü Gürsel Küsek, toplam 252 bin hektar araziye sahip Şanlıurfa Harran Ovası'nın önemli bir bölümünde hem yapısı gereği hem de bilinçsiz sulama sonucu tuzlaşma ve çoraklık probleminin meydana geldiğini belirtirken, bu sorunu çözmek ve tarımsal üretimi artırmak için 2010 yılında kapalı drenaj sistemi çalışmalarına başlandığını söyledi.

Küsek, Harran Ovası'nda yapımı devam eden kapalı drenaj sistemi hakkında şu bilgileri verdi:

"Tüm dünyadaki ovalarda genellikle doğal bir denge vardır, tabanı geçirgen çakıllı bir yapıdadır ama bazı ovalarda bu çakıllı yapı yoktur. Harran Ovası da bunlardan biridir. Çakıllı geçirgen yapı olmayınca, yaz aylarında uygulanan sulama suyu buharlaşınca içerisindeki tuzlar toprakta profilinde kalıyor. Normal ovalarda kışın yağan yağmurlar bu tuzu tekrardan eritir, çakıllı tabakaya ulaştırır oradan da uzaklaşır gider. Bu şekilde bin, iki bin yıl o ovada sağlam bir şekilde bitkisel üretimi sürdürürsünüz. Harran Ovası'nda ise tuz geliyor gideceği yer olmadığı için ova tuzlanıyor. Tabii vahşi sulama sonucunda da tuzlanma hızlı olur ama Harran'da dünyanın en ideal sulamasını da yapsanız toprağın yapısı gereği bu tuzlanma görülür. Bitkisel üretimin sürekliliğini sağlamak için doğal olarak var olmayan geçirimli tabakayı yapay olarak oluşturmak gerekiyor. Bunun için 80-90 metre aralıklarla yerin altına delikleri olan topraktan suyun borunun içine girebileceği bir boru sistemi döşüyoruz. Bunların ucu bir toplayıcıya bağlanıyor. Bu toplayıcı aracılığıyla da açık drenaj kanallarına getirilip boşaltılıyor yani Suriye tarafına akıp gidiyor. Böylelikle doğal olarak var olmayan kışın yağmur sularının tuzlu ortamdan taşınabilmeleri için gerekli sistemi biz yapay olarak oluşturuyoruz buna kapalı drenaj sistemi diyoruz."

-Tuzlamayı önlemenin yanı sıra ekonomik kazancı da fazla-

Proje kapsamında toplam 65 bin hektar alanda drenaj sisteminin kurulacağını anlatan Küsek, şu ana kadar tamamlanan alanın 35 bin hektarı geçtiğini bildirdi.

Küsek, "2013 yılının ortalarında tamamlayacağımız proje sonunda Harran Ovasında 11 bin 50 kilometre uzunluğunda boru döşenmiş ve 65 bin hektar alanda drenaj işlemleri tamamlanmış ve sürdürülebilir tarım yapmanın koşulları sağlanmış olacak" dedi.

Drenaj sisteminin ekonomiye de önemli bir fayda sağlayacağına işaret eden Küsek, tuzlulaşma olan ve sistemin kurulduğu alanlarda dekar başına 200 kilogram pamuk yerine 500-600 kilogram pamuk alınır hale geldiğini, bu şekilde dekar başına 400 kilogram verim elde edileceğini, 65 bin hektar alanda da bunun yaklaşık 260 bin ton ilave pamuk anlamına geleceğini söyledi.

Bu şekilde projenin yılda yaklaşık 390 milyon lira ilave gelir getireceğini ifade eden Küsek, projenin maliyetinin 150-160 milyon lira olduğu düşünüldüğünde, projenin kendini bir yıl içinde amorti edebileceğini söyledi.

Bunun çok karlı, ekonomik ve çevre dostu bir proje olduğunu kaydeden Küsek,

"Ovada zamanla tuz biriktiğinde bitkisel üretim azalıyor, bazı yerlerde hiç bir ürün elde edemediğiniz gibi ot bile bitmiyor. Proje sayesinde Harran Ovası'nda bir daha çoraklaşma problemi yaşanmayacak" şeklinde konuştu.