Goldman ve Morgan, Fed'e Geçti 'Yatırım Bankacılığı'nın Sonu Geldi

ABD Merkez Bankası (FED) yeni kurtarma operasyonu kapsamında ABD’nin en büyük iki yatırım bankası Goldman Sachs ve Morgan Stanley’yi desteklemek için her iki bankanın da statüsünü değiştirdi.

İki bankanın çok daha sıkı denetim altında çalışmasına neden olacak bu gelişme pratikte Wall Street’teki yatırım bankacılığı modelinin sona erdiği anlamına geliyor.

ABD Merkez Bankası (FED), ABD’nin en büyük iki yatırım bankası Goldman Sachs ve Morgan Stanley’yi desteklemek için her iki bankanın da statütüsünü değiştirdi. İki banka yola artık mevduat toplayabilen banka, holding şirketi statüsünde devam edecek. Bunun sonucunda Goldman Sachs ve Morgan Stanley, hem mevduat toplayarak finans krizinden daha az etkilenecek. Hem de ABD hükümetinin hazırladığı 700 milyar dolar tutarındaki yardımdan yararlanabilecek.

Fonlara erişim kolay olacak

FED, iki yatırım bankasını kendi denetimi altında çalışan bankacılık holding şirketlerine dönüştüren kararı onayladı. Bundan böyle iki banka da eskisine göre çok daha sıkı denetim altında çalışacak. Bu gelişme, pratikte Wall Street’teki yatırım bankacılığı modelinin sona erdiği anlamına geliyor. FED’in denetimi karşılığında ise Goldman Sachs ve Morgan Stanley’in FED’in sunduğu fonlara erişimi ve bireysel bankacılık şirketlerini almaları daha kolay olacak. Geleneksel yatırım bankası olmaktan çıkan iki banka, mevduat toplatıp perakende bankacılık alanında faaliyet gösterebilecek. Sermaye artırımını kolaylaştıran bu yeni model sayesinde, her iki banka da kredi alıp verebilecek.

Özel işlemlere sınır

Düzenleme, bankaların büyük miktarda borç parayla yürüttükleri özel işlemleri de kısıtlayabilecek. Bu, şirketlerin kredi krizi öncesinde açıkladığı büyük kárların tekrar gerçekleşme olasılığının azaldığı anlamına geliyor. Yeni düzenlemeye göre, Goldman Sachs ve Morgan Stanley’nin ana şirketlerinin faaliyetlerini düzenleyen kurum ABD Sermaye Piyasası Düzenleme Kurumu (SEC) iken bundan böyle, FED olacak. Ancak şirketlerin sermaye birimlerinin denetim ve düzenlemesi SEC tarafından yapılmaya devam edilecek. Daha ayrıntılı denetime maruz kalma karşılığında iki şirket de Fed’in düşük faizli fonlarına uzun vadeli erişim sağlayabilecek ve Federal Deposit Insurance Corp tarafından güvence altına alınan banka mevduatlarından yararlanabilecek.

Yatırım bankacılığı sonu

İki devin FED denetimine girme kararı ’20 yıldan uzun bir süredir Wall Street’te egemen olan yatırım bankacılığı modelinin sonu mu geldi’ sorusunu da gündeme getirdi. Bu iki bankadan önce de Bear Stearns, Merrill Lynch ve Lehman Brothers’ın yok olduğu ABD’nin en büyükler listesinde yatırım bankacılığının yanısıra mevduat bankacılığı da yapan Citi’nin dışında yıkılmayan tek kale olarak JP Morgan kaldı. ABD Hazine Bakanı Henry Paulson ve FED Başkanı Ben Bernanke önderliğinde hazırlanıp kongreye sunulan pakete dahil olabilmek için radikal bir değişime giden Goldman Sachs ve Morgan Stanley kriz boyunca adı paniğe en az karışan iki banka olarak öne çıkıyordu.

Zarara direndiler

Hisselerinin erimesiyle birlikte Goldman Sachs’ın sermayesi varlıklarının 22’de biri, Morgan Stanley’in sermayesi ise varlıklarının 30’da biri ölçüsünde kaldı. Bu yıl piyasa değeri yarıya düşen bu iki bankadan Morgan Stanley kredi krizi başladığından bu yana 15.7 milyar dolar Goldman Sachs ise 4.9 milyar dolar zarar yazmıştı. Bu kayıplara rağmek kárlı kalmayı başaran iki kurum krizden Lehman Brothers ve Merrill Lynch gibi etki görmemişti.

JP Morgan ve Bear Stearns etkili oldu

GOLDMAN Sachs sözcüsü Lucas van Praag, şirketin diğer bankalardan, özellikle de zor durumda olanlardan, toptan mevduat satın alarak mevduat tabanını genişletmeyi düşündüğünü belirtti. Pazar günkü değişiklik yönündeki fikirlerin Bear Stearns’in Mart’ta JPMorgan Chase’e devlet destekli satışı ve geçen haftaki gelişmelerin ardından yoğunlaştığını belirten Praag, "Şimdi hem düzenleyicimiz merkez bankası oldu, hem de son kredilerde kesintisiz erişime sahip olacağız" dedi.

Mitsubishi, Morgan Stanley’in 5’te birini aldı

JAPONYA’nın en büyük bankası Mitsubishi UFJ Financial Group, Morgan Stanley’in yüzde 20’sini almak için anlaşmaya vardı. Mitsubishi kendisine 900 milyar yene (8.5 milyar dolar) malolacak bu anlaşma sonucunda Morgan Stanley’de bir sandalyesi olacak. "Mümkün olan en kısa zamanda" olacağı kaydedilen anlaşma sonucunda Morgan Stanley’in hisselerinin yüzde 20’sini alarak bankanın en büyük hissedarı olabilecek.

Mack: Uyum için denge ve esneklik getirecek

YENİ banka holdingi yapısının Morgan Stanley’in mümkün olan en güçlü pozisyonda kalmasını sağlayacağını dile getiren CEO John Mack, "Hızla değişen finans piyasasında fırsatları değerlendirmek için gerekli olan denge ve esnekliğe sahip olacak. Aynı zamanda piyasalara mali pozisyonumuzun ne kadar güçlü olduğu ve fonlara erişimimiz konusunda da güven veriyor. İş modelimizi değiştirirken ve yeni fırsatları değerlendirmek için hızla hareket ederken, üst düzeyde hizmet ve müşterilerimiz için danışmanlık sunmaya devam edeceğiz. Hissedarlarımıza uzun vadede değer sunmayı sürdüreceğiz"dedi. Analistlere göre Morgan Stanley bankacılık grubu Wachovia ile bir birleşmeye artık fazla ilgi göstermiyor. Görüşmelerin devam etmesine rağmen birleşmenin artık Morgan’ın öncelikleri arasında olmadığı belirtiliyor.

Goldman dördüncü büyük banka olacak

AMERİKA’nın en en kárlı yatırım bankası Goldman Sachs FED’e geçmesiyle birlikte Amerika’nın en büyük dördüncü bankası oldu. Şimdiden 20 milyar dolarlık mevduata sahip olan banka mevduat toplamak için yeni bir birim oluşturmaya hazırlanıyor. Goldman Sachs Bankası’nın yönettiği varlıkların toplamı 150 milyar doları buluyor. Banka mevduat tarafını güçllendirmek için sadece organik büyümeye değil, satın almalara da gidebileceğine dikkat çekiyor. 1869 yılında Alman bir göçmen olan Marcus Goldman tarafından kurulan banka 2008’in üçüncü çeyreğini 6.04 milyar dolar ciro ve 845 milyon dolar kár ile kapatmıştı. Bankanın yatırım bankacıLığından elde ettiği ciro ise 1.29 milyar dolar oldu. Bu ciro geçtiğimiz yıl aynı dönemin cirosunun yüzde 40 altına kaldı.

Nomura’dan Lehman’ın Asya’daki varlıklarına 225 milyon dolar

JAPONYA’nın en büyük aracı kurumu olan Nomura Holdings Amerikan yatırım bankası Lehman Brothers’ın Asya ve Avrupa’daki operasyonlarını satın almak için 225 milyon dolar teklif verdi. Hafta sonunda Hong Kong’a giden Nomura yöneticilerinin burada yaptıkları temaslarda, Lehman’ın Asya’daki borsa işlemleri ve yatırım bankacılığı operasyonlarını satın alma önerisi götürdüklerini söyleyeniyor. Lehman’ın Asya’daki varlıklarıyla ilgilenenler arasında Standard Chartered ve Samsung Securities Co da bulunuyor. Ancak, kaynaklara göre Nomura verdiği teklif ile daha ön plana çıkıyor. Nomura ’nın CEO’su Kenichi Watanabe ABD’de yatırım yapmak için 1.86 milyar dolarlık fonun bulunduna dikkat çekerek "Lehman yatırım adaylarından biri. Son kararı vermek için şirketin bilançosunu açıklamasını bekliyoruz" dedi. Lehman Brothers’ın bu operasyonlarına daha önce de Çin Kalkınma Bankası talip olmuştu. Aynı dönemde dünyanın en büyük bankalarından biri olan Britanyalı HSBC’nin de Lehman Brothers’la ilgilendiği belirtmişti. Lehman’ın Kuzey Amerika’daki bankacılık ve sermaye piyasaları işlemlerini Barclays yaklaşık 1.7 milyar dolara satın alıyor.

Rakip JP Morgan’ın çalışanları kurdu

MERKEZİ New York’ta bulunan ve 1935 yılında kurulan Morgan Stanley’in yönettiği varlıkların toplamı 779 milyar doları buluyor. Henry S. Morgan ve Harold Stanley önderliğinde J.P. Morgan çalışanları tarafından kurulan Morgan Stanley henüz kurulduğu yıl yüzde 24 pazar payı yakalamayı başardı. Varlık yönetimi, konusunda çalışan banka ilk krizini iç çatışmadan dolayı 1990’ların başında yaşamıştı. Banka hisseleri Lehman Brothers’ın iflas başvurusuyla bir anda yüzde 33 erimişti.