Enerjide 2024 böyle geçti: Temmuz-aralık

Türkiye ve dünyada yılın ikinci yarısında enerji sektörü önemli gelişmelere sahne oldu.

Enerjide merkez ülke olma vizyonu doğrultusunda çalışmalarını hızlandıran Türkiye, yılın ikinci yarısında doğal gaz ve petrol üretiminde yeni rekorlara imza attı. Türkiye bu dönemde, doğal gaz üretimini artırmak hedefiyle ilk yüzer doğal gaz üretim platformunu enerji filosuna dahil etti.

Doğal gaz ve petrol aramacılığında Türkiye için bir dönüm noktası ise Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisi'nin kıtalar arası ilk görevi için Somali açıklarındaki 3 sahada faaliyetlerine başlaması oldu.

Bu dönemde, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), Shell ve TotalEnergies ile uzun vadeli sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tedarik anlaşmaları imzalandı.

Yenilenebilir enerji hedeflerinde de vites yükselten Türkiye'nin bu alanda 2035 yol haritası açıklandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye'nin rüzgar ve güneş enerjisinde 2035'e kadar 120 bin megavatlık kurulu güç hedeflediğini duyurdu.

Nükleer enerjide 2050'ye kadar 20 bin megavat kurulu güce ulaşmayı hedefleyen Türkiye, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 29. Taraflar Konferansı'nda (COP29) küresel nükleer enerji kapasitesini 2050'ye kadar 3 katına çıkarma hedefine katıldı.

Türkiye'nin ilk nükleer enerji santrali projesi Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nde ise birinci ünitenin türbin tesisinin montajı tamamlandı. Bakan Bayraktar, projede ilk reaktörün 2025'te deneme üretimine alınacağını bildirdi.

Anadolu Ajansının (AA) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı himayesinde "Ortak Gelecek, Ortak Hedefler" temasıyla düzenlediği İstanbul Energy Forum, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla İstanbul Kongre Merkezi'nde gerçekleştirildi. Farklı ülkelerden 10 bakana, yerli ve yabancı sivil toplum kuruluşlarına, uluslararası kuruluş temsilcilerine, akademisyenlere, medya mensuplarına ve iş dünyasının önde gelen isimlerine ev sahipliği yapan forumda, enerji sektöründe bölgesel hedefler, doğal gaz arz güvenliğinin sağlanmasında Türkiye'nin rolü, enerji dönüşümünün finansmanı gibi konuların yanı sıra, sektördeki bölgesel ve uluslararası gündemlerle birçok başlık ele alındı.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, enerjide yılın ikinci yarısında öne çıkan bazı gelişmeler şöyle:

9 TEMMUZ

AA Enerji Terminali Türkçe yayın hayatına başladı.

17 TEMMUZ

Türkiye ile Nijer arasında petrol ve doğal gaz alanında işbirliğini öngören niyet beyanı imzalandı.

18 TEMMUZ

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile Somali Petrol Otoritesi arasında Somali denizlerinde 3 blokta petrol ve doğal gaz arama ve üretimine ilişkin anlaşma imzalandı.

21 TEMMUZ

Türkiye, Irak'a elektrik ihracatına yeniden başladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, 3 yıllık aradan sonra başlayan elektrik ihracatıyla Türkiye ile Irak arasındaki mevcut 400 kV Cizre-Kasek Enterkonneksiyon hattı üzerinden Irak'a azami 300 megavata kadar elektrik sağlanacağı bildirildi.

8 AĞUSTOS

Kalyon Enerji'nin güneş enerjisi santrali projesi için Birleşik Krallık İhracat Kredi Kuruluşu ve Polonya İhracat Kredi Kuruluşu garantörlüğünde, İngiliz Standard Chartered Bankası tarafından 249 milyon avro kredi sağlanacağı duyuruldu.

24 AĞUSTOS

Bakan Bayraktar, temmuzda elektrik üretiminin 34,6 milyar kilovatsaat, tüketimin de 34,5 milyar kilovatsaatle tüm zamanların en yüksek aylık değerine ulaştığını bildirdi.

Bayraktar, temmuzda yerli kaynaklara dayalı elektrik üretiminin 19,9 milyar kilovatsaatle en yüksek seviyeye çıktığını, yılın en sıcak günlerinde zirveyi gören elektrik talebinin yüzde 57'sinin yerli ve yenilenebilir kaynaklardan karşılandığını duyurdu.

2 EYLÜL

BOTAŞ ve Shell 10 yıllık LNG tedarik anlaşması imzaladı. Anlaşma kapsamında Shell, 2027 itibarıyla yıllık yaklaşık 4 milyar metreküp LNG temin edecek.

11 EYLÜL

Avrupa Birliği (AB) Komisyonunun Enerjiden Sorumlu Üyesi Kadri Simson, Avrupa'nın 2024'ün ilk yarısında rüzgar ve güneş enerjisinin yeni rekor kırarak elektrik üretiminde ilk kez fosil yakıtları geride bıraktığını bildirdi.

12 EYLÜL

Türkmen gazının Afganistan'dan geçerek Pakistan ve Hindistan'a ulaştırmayı hedefleyen Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan Doğalgaz Boru Hattı (TAPI) Projesinin Afganistan kısmındaki çalışmalar 8 yıl aradan sonra yeniden başladı.

18 EYLÜL

BOTAŞ ve TotalEnergies 10 yıllık LNG tedarik anlaşması imzaladı. Anlaşma kapsamında TotalEnergies, 2027 itibarıyla yıllık yaklaşık 1,6 milyar metreküp LNG temin edecek.

19 EYLÜL

Türkiye'nin ilk yüzer doğal gaz üretim platformu Çanakkale'ye ulaştı. Bakan Bayraktar, platformun 2026'da Sakarya Gaz Sahası'nda devreye girerek günlük 10 milyon metreküp doğal gaz işleyeceğini belirtti.

30 EYLÜL

Son kömür santralini kapatarak kömürden elektrik üretiminden çıkan İngiltere, bu anlamda kömürsüz döneme geçen ilk G7 ülkesi oldu.

4 EKİM

İngiliz hükümeti, ülkenin ilk karbon yakalama tesislerinin kurulması amacıyla gelecek 25 yılı kapsayan dönem için 21,7 milyar sterlinlik finansmanı onayladı.

5 EKİM

BOTAŞ Genel Müdürlüğü ve Yönetim Kurulu Başkanlığına Abdulvahit Fidan atandı.

10 EKİM

Macaristan ile Rus doğal gaz şirketi Gazprom arasında, ülkeye gönderilen Rus gazının artırılmasına ilişkin mutabakat zaptı imzalandı.

11 EKİM

Bakan Bayraktar, Sırbistan'da enerji dönüşümü alanında işbirliğine ilişkin mutabakat zaptı imzalandığını bildirdi.

21 EKİM

Türkiye'nin enerji dönüşümü ve yenilenebilir enerjide 2035 yol haritası açıklandı. Bakan Bayraktar, Türkiye'nin 2035'te 120 bin megavatlık rüzgar ve güneş kurulu gücü hedeflediğini ve bunun için 80 milyar dolara yakın yatırıma ihtiyaç duyulduğunu bildirdi.

22 EKİM

Türkiye, maden alanında zengin rezervleri bulunan Afrika ülkesi Nijer ile maden arama ve işletmesi konularında işbirliğine yönelik mutabakat zaptı imzaladı.

25 EKİM

Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisi'nin kıtalar arası ilk görevi için Somali'deki yeni görev yerine ulaştığı bildirildi.

TPAO ile Somali Petrol İdaresi arasında Somali'nin kara alanlarında petrol ve doğal gaz arama faaliyetlerine ilişkin anlaşma imzalandı.

28 EKİM

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Rüzgar Enerjisine Dayalı Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları ve Bağlantı Kapasitelerinin Tahsisine İlişkin Yarışma İlanı (YEKA RES-2024) Resmi Gazete'de yayımlandı. 21 Ocak 2025'te Edirne, Kırklareli ve Sivas'taki toplam 1200 megavat elektrik gücündeki bağlantı kapasitesinin tahsisi amacıyla rüzgar enerjisine dayalı 5 yarışmanın yapılacağı ilan edildi.

4 KASIM

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Güneş Enerjisine Dayalı Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları ve Bağlantı Kapasitelerinin Tahsisine İlişkin Yarışma İlanı (YEKA GES-2024) Resmi Gazete'de yayımlandı. 27 Ocak 2025'te Antalya, Karaman, Malatya, Van, Kütahya ve Konya'daki toplam 800 megavat elektrik gücündeki bağlantı kapasitesinin tahsisi amacıyla güneş enerjisine dayalı 6 yarışma yapılacağı ilan edildi.

9 KASIM

Abdülhamid Han Sondaj Gemisi Karadeniz'de Amasra-4 kuyusundaki ilk sondaja başladı.

11 KASIM

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2024-2028 Stratejik Planı yayımlandı.

Plana göre, yerli kaynaklardan üretilen elektrik enerjisi miktarının 2028'de yıllık 270 milyar kilovatsaate, yerli kaynakların elektrik üretimindeki payının yüzde 63'e, kurulu güç bakımından güneş enerjisi santrallerinin 33 bin 100 megavata, rüzgar enerjisi santrallerinin 19 bin 300 megavata çıkarılması, 4 bin 800 megavatlık nükleer enerji kapasitesinin devreye alınması amaçlanıyor.

Bu kapsamda günlük üretimin yurt içi ham petrolde 210 bin varile, doğal gazda 42,5 milyon metreküpe, doğal gaz depolama kapasitesinin 12 milyar metreküpe ve yıllık maden ihracat değerinin 10 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor.

13 KASIM

Türkiye, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de düzenlenen COP29'da küresel nükleer enerji kapasitesini 2050'ye kadar 3 katına çıkarma hedefine katıldı.

21 KASIM

ABD yönetimi, Rusya'nın uluslararası finans sistemini kullanmasını engellemek amacıyla Gazprombank'a yaptırım uyguladı.

22 KASIM

AA'nın Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı himayesinde, "Ortak Gelecek, Ortak Hedefler" temasıyla düzenlediği İstanbul Energy Forum gerçekleştirildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisi'nin Somali denizlerindeki 3 sahada faaliyetlerine başladığını bildirdi.

3 ARALIK

Libya Ulusal Petrol Kurumu, ülkenin ham petrol ve gaz üretiminin günlük 1 milyon 600 bin varili aşarak 2013'ten bu yana yüksek seviyeye ulaştığını duyurdu.

5 ARALIK

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, günlük 2 milyon varillik üretim kesintisini 2026 sonuna kadar uzatma kararı aldı.

OPEC+ grubu üyesi bazı ülkelerin uyguladığı günlük 1,65 milyon varillik gönüllü üretim kesintisinin de 2026 sonuna kadar uzatılması kararlaştırıldı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rus gazının ihracatında alıcı şirketlerin ödemelerinin Gazprombank'a yapılmasına yönelik zorunluluğu iptal etti.

10 ARALIK

Bakan Bayraktar, Şırnak Gabar'da günlük ham petrol üretiminin 61 bin varilin üzerine çıktığını bildirdi.

Bayraktar, kasımda Türkiye genelinde toplamda 3 milyon 425 bin varil ham petrol üretimiyle rekor kırıldığını, bu üretimin yarısının Gabar'dan karşılandığını duyurdu. Bayraktar ayrıca, Sakarya Gaz Sahası'ndaki üretimin ise günlük 7 milyon metreküpe yaklaştığını kaydetti.

11 ARALIK

Bakan Bayraktar, elektrik ve doğal gaz faturalarında 2023'te 328 milyar lira, 2024'ün 11 aylık döneminde ise 314 milyar liralık tutarın devlet tarafından karşılandığını bildirdi.

12 ARALIK

Akkuyu NGS'nin ilk ünitesindeki türbin tesisinin montajı tamamlandı.

Bakan Bayraktar, Akkuyu NGS'de ilk reaktörün 2025'te deneme üretimine alınacağını belirtti. Bayraktar, "Akkuyu NGS'nin inşaat ve montaj çalışmalarının yüzde 90 tamamlanan birinci reaktörünün türbin şaftını devreye alarak en önemli aşamayı geride bıraktık." ifadesini kullandı.

13 ARALIK

Aksa Enerji'nin Özbekistan'daki Talimercan Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali devreye girdi.

CoinTR’den 1.000 TL Hediye! Hemen Üye Ol, Kolayca Kazanmaya Başla! Şimdi Katıl! (Reklamdır)