Enerji Şirketleri Bankalarla Borçlarını Yeniden Yapılandırma Kuyruğunda

Avusturya enerji şirketi OMV, 2013 yılında Türkiye'deki enerji santralini işletmeye başladığında, ülkenin elektrik sektörü, piyasadaki serbestleşme vaatleri ve Çin dışındaki en yüksek büyüme tahminleri ile yabancı yatırımcıların gözdesi konumundaydı.

Beş yıl sonraysa, OMV, Türk tesisini başlangıçta yatırdığı 600 milyon avronun neredeyse yarı fiyatına satarken diğer yerli enerji şirketleri artan enerji maliyetleri ve değeri düşen lira nedeniyle bankalarla borçlarını yeniden yapılandırma kuyruğundalar.

Vaat edilen liberalleşme ancak kısmen gerçekleşirken, devlete ait tesislerin fiyatlarını zaman zaman piyasanın altına düşürmesi, lira krizi yabancı para kredilerindeki geri ödeme maliyetlerini artırmadan önce bile marjlarını daraltıyordu.

OMV sözcüsü "Türkiye artık ürün portföyümüze uymuyor" diyor. OMV, eski CEO'su Türkiye yatırımlarını "bir hayal kırıklığı" olarak tanımladıktan iki yıl sonra, 2017 yılında tamamen sahip olduğu akaryakıt perakendecisi Petrol Ofisi'ni sattı.

Kendi marjları sıkışan pek çok enerji şirketi, istikrarlı bir nakit akışı yaratmak ve alıcıları bulmak için mücadele ederken, Türkiye ekonomisinin ve hala büyük ölçüde devlet tarafından düzenlenmiş elektrik piyasasının görünümü daha da kötüleşiyor.

"Nakit sıkılığını daha sık göreceğiz. Özel sektörün ya da devletin kendi vaatlerini yerine getiremediği bir senaryoyu düşünmek istemiyorum "diyor bir elektrik üretim şirketi çalışanı.

Boston Consulting Group ve TÜSİAD tarafından hazırlanan bir rapora göre, son 15 yılda büyük ölçüde ucuz kredi ile finanse edilen toplam 95 milyar dolarlık yatırım Türk elektrik piyasasına akıtıldı. Bunun yaklaşık 50 milyar dolarlık kısmı geri ödenecek.

Enerji şirketleri de dahil olmak üzere pek çok Türk şirketi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın ABD ile sert diplomatik anlaşmazlığı ve daha yüksek faiz oranlarına karşı söylemi endişeleriyle değerinin yüzde 40'ını kaybeden lira nedeniyle borçlarını yeniden yapılandırmaya çalışıyorlar.

Gama Holding, Türkiye genelinde yaklaşık 1,100 MW kurulu güce sahip hidroelektrik, rüzgar ve doğalgazdan elektrik üreten Gama Enerji'nin bir parçası da dahil olmak üzere varlıklarının bir kısmı için satış görüşmeleri yapan şirketler arasında.

Bu tür finansman sorunları, yenilenebilir enerji sektörü için bile Türkiye'nin enerji piyasasında görünümü karartıyor. Geçtiğimiz ay Fitch Ratings, kısa vadede daha az proje finansmanı sağlayabilecek olmaları nedeniyle Türk güneş ve rüzgar kapasitesine yönelik yakın dönem tahminlerini düşürmüştü.

"Birbiri ardına enerji şirketlerinin iflas başvurusunda bulunmaları bir sürpriz olmamalı" diyor bir Türk enerji firmasında üst düzey yönetici. "Birçok şirket gerçekten korkunç durumda ve borçlarını yeniden yapılandırmak için panik içerisindeler" dedi.