Elektrik Piyasası Kanunu Tasarısı Komisyonda Kabul Edildi (1)

Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarla Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu'nda kabul edildi.

Komisyon Başkanı AK Parti Gaziantep Milletvekili Halil Mazıcıoğlu, toplantının açılışında olağanüstü bir durumun gelişmemesi halinde 24. Dönem'in son toplantısını yaptıklarını belirterek, çalışmalara katkıda bulunan iktidar ve muhalefet milletvekilleri ile komisyon çalışanlarına, sivil toplum örgütü temsilcilerine teşekkür etti.

Konuşmasında, Çanakkale Zaferi'nin yıl dönümünü de kutlayan Mazıcıoğlu, Gazi Mustafa Kemal ve silah arkadaşları başta olmak üzere tüm şehitleri saygı ve minnetle andı.

Daha sonra söz alan komisyon üyesi milletvekilleri de Çanakkale Zaferi'nin yıl dönümünü kutladılar. Komisyonun çalışmalarına da değinen üyeler katıda bulunanlara teşekkür ettiler. Seçim döneminin yaklaştığına dikkati çeken milletvekilleri duygusal konuşmalar yaparak, uyumlu bir çalışma yürütüldüğünü parlamentoya yeniden dönmemeleri halinde dostlukların sürecinin altını çizdiler.

Ardından 11. maddeden itibaren görüşmelere devam edildi.

MHP Kütahya Milletvekili Alim Işık, dün gerçekleştirilen komisyon toplantısında bakanlıktan talep ettiği bilgilerin kendisine ulaştığını belirterek, bu bilgiler ışığında şunları kaydetti:

"2013 yılı sonu itibariyle toplam 21 dağıtım bölgesinde 32 milyar kilovat/saatlik bir enerji kaybımız söz konusu. Bu toplam 229 milyar kilovat/saatlik brüt tüketimin neredeyse yüzde 15'ine yakın. Bu 32 milyar kilovat/saatlik kayıp kaçak tutarının maaselesf ne yazık ki yüzde 60'den fazlası Dicle, Van Gölü ve Aras Dağıtım bölgelerinde. Bu tasarıda yaptığımız düzenlemelerle 32 milyar kilovat/saatlik kayıp kaçağın önemli bir miktarını hiç bu işte vebali olmayan insanlara dağıtarak, onların cebinden paralarını alıyoruz. Bu vebali vicdanlarınızda tarttığınızda bir karşılığı olacaktır."

Ardından maddelerin görüşmeleri tamamlanarak, tasarı kabul edildi.

-Komisyonda kabul edilen tasarı

Tasarıya göre, askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgelerinde veya ülke güvenliği ile doğrudan ilgili Türk Silahlı Kuvvetlerine ait araziler, harekat ve savunma amaçlı yerlerdeki tesisler (konut ve sosyal tesisler hariç)  ile özel güvenlik bölgesi ilan edilen yerlerde,  rafineri, petrokimya tesisleri ve eklentileri ile milletlerarası andlaşma  hükümleri   uyarınca   yapılması   öngörülen   tesisler   hakkında Kıyı Kanunu'nun kıyılar, sahil şeritleri, doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan arazilere ilişkin yapı ve yapılaşmaya dair hükümler dahil olmak üzere sınırlayıcı hükümleri uygulanmayacak.

Petrolün Boru Hatları ile Transit Geçişine Dair Kanun kapsamında bulunan milletlerarası andlaşma hükümleri çerçevesinde transit petrol boru hattı projelerinin inşa ve modernizasyonunu gerçekleştirenlere 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren yapılan teslim ve hizmetler katma değer vergisinden müstesna olacak.

Bu kapsamda yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilecek. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler, istisna  kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilecek.

-"Nükleer Enerji Genel Müdürlüğü"

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Nükleer Enerji Proje Uygulama Dairesi Başkanlığı, Nükleer Enerji Genel Müdürlüğü olarak yeniden yapılandırılıyor. Nükleer Enerji Genel Müdürlüğü'nün görevleri şunlar olacak:

"Nükleer enerji projelerinin yürütülmesinde bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, sivil toplum ve özel sektör kuruluşları arasında koordinasyonu sağlamak.

Nükleer enerji ile ilgili konularda ulusal politikayı belirlemeye yönelik çalışmalar yapmak, diğer kuruluşların bu kapsamda kendi görev alanlarıyla ilgili olarak yürütmekte oldukları çalışmaları izlemek, değerlendirmek ve bu kuruluşlarla işbirliği yapmak.

Görev alanına giren faaliyetlerle ilgili gerekli mevzuat taslaklarını hazırlamak.

Ulusal nükleer enerji politikasına uygun olarak insan kaynakları planlaması yapmak ve insan kaynaklarını geliştirmeye yönelik her türlü çalışmayı yapmak veya yaptırmak.

Nükleer enerji projelerinde azami yerli katkıyı ve teknoloji transferini sağlamak ve teknik kapasiteyi geliştirmek üzere gerekli çalışmaları yapmak veya yaptırmak.

Ülkemizin nükleer teknolojiden yararlanmasını mümkün kılmak amacıyla gerektiğinde araştırma  ve geliştirme kuruluşlarıyla  işbirliği içerisinde kamu  ve özel sektör kurum  ve  kuruluşları ile üniversitelerin  bu  kapsamda  yapılacak  araştırma, geliştirme, inceleme ve çalışmalarını Bakanlar Kurulunca belirlenen esaslar çerçevesinde desteklemek.

Nükleer enerji projelerine ilişkin insan kaynakları, eğitim, sanayi ve teknoloji gibi alanlarda  gerekli altyapının  hazırlanması  için  kurumlar  arası  eşgüdümü  sağlamak  ve  bu alanlarda gerekli çalışmaları yapmak veya yaptırmak.

Nükleer enerji ile ilgili olarak halkın bilgilendirilmesine yönelik çalışmalar yapmak veya yaptırmak.

Görev alanına giren faaliyetlerle ilgili yerli ve yabancı araştırma kurumları ve araştırmacılarla her türlü bilimsel ve teknik işbirliği yapmak, ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından yürütülen çalışmalara katılmak.

Görev alanına giren konularda ulusal ve uluslararası kongre, sempozyum, seminer, çalıştay gibi bilimsel toplantılar yapmak veya yaptırmak."

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte Nükleer Enerji Proje Uygulama Dairesi Başkanı kadrosunda bulunan personelin görevi hiçbir işleme gerek kalmaksızın sona erecek ve bakanlık müşaviri kadrosuna atanacak. Bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı adına ihdas edilen Nükleer Enerji Proje Uygulama Dairesi Başkanlığı'na tahsis edilen kadrolar, Nükleer Enerji Genel Müdürlüğü adına tahsis edilmiş sayılacak ve bu kadrolarda görev yapan personel, anılan Genel Müdürlüğe tahsis edilen sayılan kadrolara, halen bulundukları kadro dereceleriyle atanacak.

-Belgeler belirlenen sürede kuruma sunulacak

Tasarıyla, Elektrik Piyasası Kanunu'nda yer alan ancak tanımı bulunmayan "teknik ve teknik olmayan kayıp" ile "dağıtım şebekesi" ibareleri tanımlanıyor.

Nükleer enerji üretim tesisleri için alınacak yapı ruhsatı ve diğer mevzuattan kaynaklanan inşaata ilişkin izin, onay, lisans, ruhsat ve benzeri belgeler ile üretim tesisinin kurulacağı sahaların mülkiyet veya kullanım hakkının elde edildiğine ilişkin belgeler, üretim lisansı verilmesinden sonra olmak üzere, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından belirlenen süre içerisinde kuruma sunulacak.

Kurul tarafından belirlenen süre içerisinde istenen belgelerin mücbir sebepler veya lisans sahibinden kaynaklanmayan haklı sebepler dışında kuruma sunulmaması halinde üretim lisansı iptal edilecek. Bu üretim tesislerinde, diğer mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesi kaydıyla, üretim lisansı alınmadan önce üretim tesisi ile doğrudan ilgili olmayan yapıların inşasına başlanabilecek.

Tasarıyla, kamulaştırma bedellerinin yanısıra, ilgili diğer giderlerin de ödenebilmesi amacıyla düzenleme yapılarak tereddütler gideriliyor.

-Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda düzenleme

Tasarıyla, Elektrik Piyasası Kanunu'nun geçici 8. maddesinin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi ve böylece özelleştirme işlemleri için önemli bir risk unsuru olan bu hukuki boşluğun doldurulması amacıyla geçiş sürecine ilişkin düzenlenme yapılıyor.

Buna göre, EÜAŞ veya bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme birimleri ile varlıklarına ve ilgili kanun kapsamında oluşturulacak kamu üretim şirketlerine ve bu şirketlere ait üretim tesislerine; bu maddede yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce özelleştirilmiş olanlar ile yürürlük tarihinden sonra özelleştirilecek olanlar için de geçerli olmak üzere, çevre mevzuatına uyumuna yönelik yatırımların gerçekleştirilmesi ve çevre mevzuatı açısından gerekli izinlerin tamamlanması amacıyla, 31 Aralık 2019 tarihine kadar süre tanınacak.

Bu süre zarfında ve önceki dönemlere ilişkin olarak bu gerekçeyle, EÜAŞ veya bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme birimleri ile varlıklarında ve ilgili kanun kapsamında oluşturulacak kamu üretim şirketlerinde ve kamu üretim şirketlerine ait üretim tesislerinde, bu maddede yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce özelleştirilmiş olanlarla, yürürlük tarihinden sonra özelleştirilecek olanlar için de geçerli olmak üzere, elektrik üretim faaliyeti durdurulamayacak ve idari para cezası uygulanmayacak.

Çevre mevzuatına uyumuna yönelik yatırımların gerçekleştirilmesi ve çevre mevzuatı açısından gerekli izinlerin tamamlanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından bir yıl içinde çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na 65 kadro ihdas ediliyor.

(Sürecek)