Dolardaki Tırmanış Havalimanı, Köprü Gibi Büyük Projeleri Vuracak"
Dolardaki hızlı yükselişin, ithalata dayalı birçok sektörle, üçüncü köprü ve üçüncü havalimanı gibi büyük projeleri ve konut sektörünü de olumsuz etkilemesi bekleniyor.
Dolarda "faiz indirim" baskılarıyla tetiklenen yükseliş, uluslararası gelişmelerin de etkisiyle hız kazandı ve ABD para birimi 2.5155 liralık yeni zirveye çıktı. Dolar yalnızca bir ayda yüzde 7.0'yi bulan oranda yükseldi. Yükselişin, ithalata dayalı birçok sektörde olduğu gibi, üçüncü köprü ve üçüncü havalimanı gibi büyük projeleri ve konut sektörünü de olumsuz etkilemesi bekleniyor.
MALİYET ARTACAK
Ekonomist Mustafa Sönmez, üçüncü köprü ve üçüncü havalimanı gibi büyük projelerin başladığı dönemde 1.80 lira düzeylerinde olduğunu anımsatarak, bugün yüzde 40'a yakın oranlarda artışla 2.50 lirayı aştığına dikkat çekti.
Bu yükseliş nedeniyle inşaat sektöründe konut yatırımları dahil tüm projelerin gözden geçirilmesi gerekeceğine işaret eden Sönmez, "Üçüncü köprüde 2.5 milyar dolarlık gibi bir maliyeti var. Bu kaynağın dışarıdan bulunması gerekiyor. Bu proje yapılırken dolar 1.80 liraydı. Şimdi çok ciddi bir kur farkı ortaya çıkıyor. Fizibiliteleri bütün yatırım projelerinin gözden geçirilmesi gerekiyor. Bazı projelerin, kamu özel işbirliklerinin tekrar masaya getirilmesi muhtemel. Bunların çok ciddi yatırım maliyet artışları olacak" dedi.
YATIRIM MALİYETLERİNİ ŞİŞİRİYOR
Sönmez, yatırım kaynaklarının, makine, techizat, iş makinelerinin ithalatla karşılandığını belirterek, "Kurdaki bu artışlardan yatırım maliyetleri ciddi ölçüde etkileniyor. Bunların bazılarında vazgeçilmesi bazılarının ise değiştirilmesi gerekiyor" dedi ve ekledi:
"Bu süre içinde yüzde 40'a yakın kur farkı çıkıyor. Bu çok ciddi bir farktır. Bu projelerden ya vazgeçilmesi ya da tekrar bir değerlendirmeye tabi tutulması kaçınılmaz. Hem kamu, hem özelde, inşaat sektöründe yatırım adına ne varsa gözden geçirilmelidir. Yatırımı ithalata dayalı her alanda tüketimi aşağaya çekecek bir unsur."
DAVUTOĞLU: "BÜTÜN PLANLAMALAR AVRO BAZINDA YAPILDI"
Başbakan Davutoğlu, 3. havalimanı inşaatında incelemelerde bulunduktan sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı. Döviz kurlarındaki artışın, mega projelerde maliyeti arttırdığı iddialarının sorulması üzerine Davutoğlu, "Bunu da içeride ele aldık. Böyle bir gözden geçirmeye ihtiyaç yok. Bütün planlamalar Avro bazında yapıldı. Avro bazında bir kayıp ya da yeniden değerlendirme söz konusu değil. Ben firmalara detaylı olarak bu 3 bin aracın nasıl temin edildiğini ve herhangi bir sıkıntı olup olmadığını sordum. Firmalarımız herhangi bir sıkıntı olmadığını, finansman açısından da sıkıntı olmadığın ifade ettiler" diye konuştu.