Doğrudan Yabancı Yatırımda Hedef 15 Milyar Dolar"

HALUK YÜKSEL - Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanı Arda Ermut, Türkiye'nin 2016 yılında 12,3 milyar dolar uluslararası doğrudan yatırım çektiğini belirterek, "2017'yi, bir kriz yaşamadığımız sürece bunun üzerinde bir yerde, 15 milyar dolar seviyesine yakın bir noktada tamamlamanın yoluna bakacağız." dedi.

Ermut, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'nin, özellikle 2002 sonrasındaki siyasi istikrarla doğrudan yatırımların önünü açtığını ifade etti.

Ülkeye 2002'ye kadar toplamda 15 milyar dolar yatırım gelmişken, 2002 sonrasında neredeyse yılda ortalama 15 milyar dolarla bugüne kadar 180 milyar dolar rakamına ulaşıldığını anlatan Ermut, bu konuda çok ciddi bir değişim yaşandığını ancak potansiyelin daha fazla olduğuna inandıklarını dile getirdi.

Ermut, Türkiye'nin dünyadaki global yatırımların yüzde 1'ini çekebildiğini, bu oranın yüzde 1,5-2'lere çıkabileceğini düşündüklerini belirterek, özellikle bölgesel anlamda bazı sıkıntıların olduğunu, çevre ülkelerdeki gelişmelerin Türkiye'ye gelen yatırımları etkilediğini ifade etti. Buna rağmen Türkiye'ye ilginin devam ettiğini vurgulayan Ermut, şunları söyledi:

" Türkiye, halen yatırımların önemli bir kısmını Avrupa'dan ve batı ülkelerinden çekiyor. Bunların etkilendiği krizler, Türkiye'nin çektiği yatırımı etkiliyor. Fakat aynı zamanda biz bu kaynakları farklılaştırma noktasında adımlar atıyoruz. Uzak Doğu'dan Rusya ve Asya'dan, Yakın Doğu'dan ve aynı zamanda Ortadoğu'dan, Arapça konuşulan ülkelerden çok ciddi yatırımlar çekmeye başladık. Bu farklılaştırmayla birlikte, bu global krizlerden, bölgesel gelişmelerden de daha az etkilenerek belli bir oranda yatırımı her zaman Türkiye'ye çekebilmenin yollarına bakıyoruz. Bu anlamda çok ciddi adımlar atılıyor."

"Avrupa'da, Türkiye çekici bir seçim malzemesi"

Türkiye ile ilgili bir algı boşluğu olduğunu, bunu doldurmaya çalıştıklarını ancak dünyadaki konjonktürün bu noktada çok da yardımcı olmadığını dile getiren Ermut, "Özellikle Avrupa'da son zamanlarda yaşadığımız sıkıntılar şunu gösteriyor; kendi iç politikalarıyla ilgili gündemler yoğunlaştığı zaman bu ülkelerde, maalesef Türkiye her zaman çekici bir seçim malzemesi olarak ön plana geliyor. Avrupa'da Türkiye'deki referandum konusu politize ediliyor." ifadelerini kullandı.

Son zamanlarda uçuşlarda elektronik cihazlara kısıtlama getirilmesinin de hiçbir mantığının bulunmadığını belirten Ermut, bu ülkelerin kendi şirketleri lehine bir adım attıklarını, uluslararası normlar ve rekabet kurallarını gözardı ettiklerini söyledi.

Halihazırdaki yatırımlara bakıldığında, ilk 10'daki yatırımların önemli bir kısmının batılı yatırımcıların yatırımlarından oluştuğunun görüldüğünü ve onlar açısından Türkiye'nin vazgeçilmez bir yatırım mecrası olarak kalacağını vurgulayan Ermut, batılı ülkelerde ekonomik karar vericilerin, politik karar vericilere göre çok daha uzun dönemli ve soğukkanlı kararlar aldıklarını bildirdi.

Rusya ve Ortadoğu ülkelerinin yatırımları artıyor

Ermut, Türkiye'nin çektiği doğrudan yabancı yatırımların dağılımına değinirken de şu bilgileri verdi:

"Avrupa'dan doğrudan yatırımlar yüzde 75'lere kadar çıkmıştı. Yüzde 15'e yakın neredeyse Amerika'dan çekiyorduk. Bu oranlar Avrupa'dan yüzde 65'e, Amerika'dan da yüzde 9'a kadar geriledi. Rusya'nın payı yüzde 2'lerden yüzde 6'lara çıktı. Ortadoğu'nun payı ise yüzde 8'lerden yüzde 16'lara çıktı. Dolayısıyla ciddi bir artış görüyoruz, diğer ülkelerden. Tabi bunun çok hızlı bir şekilde, birden değişmesini beklemiyoruz ama farklılaştırma noktasındaki çalışmalarımıza devam ediyoruz."

Türkiye'nin, iki seçim geçirmesine ve bölgesel anlamda ciddi sıkıntılar yaşamasına rağmen 2015 yılını yüzde 35 artışla 16,5 milyar dolar civarında yabancı yatırımla kapattığını söyleyen Ermut, Dünya Yatırım Ajansları Birliğinin de konjonktür nedeniyle küresel yatırımlarda yüzde 15'lere varan bir azalma öngördüğü 2016'da, beklentilerin gerçekleşmediğini anlattı.

"Yatırımların yüzde 56'sını temmuzdan sonra çektik"

Ermut, küresel konjonktürün yanı sıra Türkiye'nin bölgesel anlamda da sıkıntılar yaşadığına dikkati çekerek, şöyle devam etti:

"Suriye'deki, Ortadoğu'daki gelişmeler, arka arkaya yaşadığımız terör saldırıları, temmuzda yaşadığımız hain darbe girişimi, öncesindeki gelişmeler olsun, Rusya ile yaşadığımız kriz olsun, 2016'nın ilk yarısını çok ciddi etkiledi. Fakat enteresan bir şekilde, bu rakamı Sayın Başbakanımız da bazı toplantılarda kullandı, 2016'da çektiğimiz yatırımların önemli bir kısmını, yüzde 56'sını temmuzdan sonra çektik. Dolayısıyla, biz 2016'nın ikinci yarısında ve hatta özellikle son çeyrekte ciddi bir toparlanma yaşadık. Bundan dolayı da 2017'ye çok daha pozitif bakabiliyoruz."

"15 milyar dolar seviyesine yakın bir nokta"

Türkiye'nin 2016 yılında 12,3 milyar dolar uluslararası doğrudan yatırım çektiğini belirten Ermut, küresel anlamda bir kriz-şok yaşanmadığı sürece Türkiye açısından 2017'nin 2016'dan çok daha pozitif geçeceğini varsaydıklarını söyledi. Ermut, şunları kaydetti:

"Referandumun sonucuyla birlikte reformların devam etmesi ve yeni sisteme geçiş döneminin sağlıklı şekilde tamamlanmasıyla inşallah 2017, 2018 Türkiye açısından daha pozitif geçecektir. 2017'yi bir kriz yaşamadığımız sürece 12,3 milyar doların üzerinde, 15 milyar dolar seviyesine yakın bir noktada tamamlamanın yoluna bakacağız. Küresel dinamikler lehimize işler ve pozitif çarpan etkisi yaparsa, belki bunun da ötesinde yatırım çekeriz ama aleyhimize çalışırsa belki bunun altında gelir. Biz elimizden gelen gayreti göstereceğiz."