UTTS isyanı büyüyünce Darphane açıklama yapmak zorunda kaldı
Darphane, 2 bin 791 lira maliyeti ile vatandaşı isyan ettiren Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) kapsamında kullanılan çiplerle ilgili açıklama yaptı. Asıl fiyatının 5,5 TL olduğu iddialarının gerçeği yansıtmadığı vurgulayan Darphane, 2 bin 791 TL'lik fiyatın içeriği açıklandı.
Darphane tarafından yapılan açıklamada, UTTS'de kullanılan çiplerin, otomotiv sektöründe kullanılan özel donanımlara sahip olduğu ve maliyetinin 8-10 dolar seviyesinde olduğu ifade edildi.
Ayrıca, sistemde kullanılan diğer parçaların 7-8 dolar civarında olduğu, dolayısıyla Taşıt Tanıma Birimi'nin toplam üretim maliyetinin 16-18 dolar seviyelerinde gerçekleştiği aktarıldı. Çiplerin, alev sızdırmazlık sertifikasına sahip ve kapalı bir teçhizat olduğu vurgulandı.
2 BİN 791 TL'LİK FİYATIN İÇERİĞİ AÇIKLANDI
UTTS kapsamında Taşıt Tanıma Birimi'nin satış fiyatının bin 413 TL + montaj + KDV olduğu belirtilirken, montaj bedelinin ise 912 TL olduğu ifade edildi. Montajın, yetkilendirilen 3 bin 385 firma tarafından standart fiyatla yapıldığı aktarıldı. Darphane, Türkiye'de özel sektörde benzer çiplerin bin 800 TL seviyelerinde satıldığını ve bu çiplerin 25 yılı aşkın süredir 2,5 milyon araçta kullanıldığını hatırlattı.
Ayrıca, UTTS ile mevcut taşıt tanıma sistemlerinin millileştirildiği, böylece tüketiciler ve akaryakıt istasyonları açısından adil bir rekabet ortamının sağlandığı ifade edildi.
"TURPAK İLE İŞBİRLİĞİ YOK"
Açıklamada, bazı haberlerde adı geçen Turpak firmasıyla Darphane'nin herhangi bir işbirliği içinde olmadığı vurgulandı. Bu firmanın UTTS'nin yüklenicisi veya tedarikçisi olmadığı, sadece Taşıt Tanıma Birimi montaj yetkisine sahip firmalardan biri olduğu kaydedildi. Aynı yetkiyi alan 213 firmanın daha olduğu belirtilerek, güncel montaj noktalarının UTTS'nin resmi internet sitesinden takip edilebileceği bildirildi.
5 MİLYONDAN FAZLA SİPARİŞ TAMALANDI
Bugüne kadar 5 milyondan fazla Taşıt Tanıma Birimi siparişinin alındığı ve 700 bini aşkın aracın montaj işlemlerinin tamamlandığı açıklanırken, sistemde kullanılan ekipmanların İsrail veya Kanada menşeli olduğu iddialarının da gerçeği yansıtmadığı ifade edildi.
UTTS'nin, Türk mühendisleri tarafından geliştirilen bir yazılım altyapısına sahip olduğu ve herhangi bir güvenlik sorununun bulunmadığı belirtilerek, vatandaşların gerçek dışı haberlere itibar etmemesi gerektiği vurgulandı. Ayrıca, Darphane'nin, yalan haber yayan kişi ve kurumlar hakkında yasal işlem başlatacağı ifade edildi.
UTTS'YE KAYDOLMAYANYALARA CEZA
31 Ocak 2025 tarihine kadar utts.gov.tr üzerinden kayıt yaptıran taşıt sahipleri, montaj işlemlerini 30 Nisan 2025 tarihine kadar tamamlama hakkına sahip olabilecekler. Bu tarihten itibaren akaryakıt alımlarında UTTS'de düzenlenmeyen satış fişleri gider beyanında kullanılamayacak ve taşıt sahiplerinin vergi indiriminden faydalanmaları mümkün olmayacak. Belirlenen süre içinde kayıt ve montaj işlemlerini tamamlamayan taşıt sahiplerine, mükellefiyet niteliklerine göre 7 bin TL ile 28 bin TL arasında değişen tutarda özel usulsüzlük cezaları uygulanabilecek. Ayrıca Taşıt Tanıma Okuyucu ve istasyon donanım kurulumlarını zamanında yapmayan akaryakıt istasyonlarının ise her bir ihlal tespiti durumunda 280 bin TL özel usulsüzlük cezası ile karşılaşma riski bulunuyor.
BİREYSEL ARAÇLAR İÇİN YÜKÜMLÜLÜK YOK
Düzenlemeyle getirilen yeni uygulama esasları şöyle: 1-31 Ocak 2025 arası kayıt yaptırılması halinde, 2025 yılı fiyatları geçerli olacak. Montaj işlemleri 30 Nisan 2025'e kadar tamamlanabilecek ve bu tarihe kadar UTTS üzerinden yapılmayan akaryakıt giderleri vergi indiriminde kullanılmaya devam edilebilecek. Mevcut bireysel araçlar açısından TTB taktırma yükümlülüğü bulunmuyor. 1 Temmuz'dan itibaren trafiğe çıkacak sıfır araçların ise piyasaya sürenleri veya ithalatçı, üreticileri ve benzerleri tarafından TTB taktırılması zorunluluğu bulunuyor. Bu araçların plaka veya sahip değişikliğinde TTB değişimi zorunluluğu bulunmuyor.
SIFIR ARAÇLAR İÇİN ZORUNLULUK
1 Temmuz 2025'ten itibaren trafiğe çıkacak sıfır araçlar, ithalatçı veya üreticileri tarafından TTB'li olarak piyasaya sürülecek. Mevcut taşıt tanıma sistemlerindeki taşınabilir cihazlar TTB ile değiştirilecek. Böylece, standartlaşma sağlanacak ve usulsüzlük önlenecek. TTB sayesinde farklı akaryakıt şirketlerinden yakıt alımı mümkün olacak. Kapsamdaki araçların bireysel kullanıcılara devrinde yeni cihaz almak zorunda kalınmayacak.
YENİ DÜZENLEMENİN GETİRDİKLERİ
- 1 Temmuz 2025'ten itibaren trafiğe çıkacak sıfır araçlar, ithalatçı veya üreticileri tarafından TTB'li olarak piyasaya sürülecek.
- Mevcut taşıt tanıma sistemlerindeki taşınabilir cihazlar TTB ile değiştirilecek. Böylece, standartlaşma sağlanacak ve usulsüzlük önlenecek.
- TTB sayesinde farklı akaryakıt şirketlerinden yakıt alımı mümkün olacak. Kapsamdaki araçların bireysel kullanıcılara devrinde yeni cihaz almak zorunda kalınmayacak.
- UTTS sayesinde, 8 milyon taşıtın akaryakıt giderleri elektronik olarak kontrol edilerek, yılda en az 15 milyar liralık kayıt dışılığın önüne geçilecek.
- Ülke genelinde halen bin 500 TTB montaj istasyonunda 4 bin teknisyen, taşıtlara donanım montajı yapıyor. Akaryakıt istasyonlarındaki donanım hazırlıklarında da 450 teknik servis, 2 bin personel görev alıyor.
- Sisteme kayıtlı istasyon sayısı geride kalan haftalarda 4 bini, TTB siparişleri de 1,1 milyonu geçti. Yeni düzenlemeyle yıl sonuna kadar TTB siparişlerinin 2 milyonu, kayıtlı istasyon sayısının ise 8 bini geçmesi bekleniyor.
