Buzlanmayı Önleyen İletken Asfalt Üretildi

Afyon Kocatepe Üniversitesi'nde (AKÜ) bir grup öğretim üyesi ve öğrencilerden oluşan ekip tarafından, kış aylarında otoyollar ve havaalanlarındaki buzlanmayı önlemede kullanılabilecek, elektrik akımı iletkenliği olan asfalt üretildi.

AKÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Cahit Gürer'in yürüttüğü projede, Prof. Dr. Hüseyin Akbulut, Yrd. Doç. Dr. Ahmet Raif Boğa, Yrd. Doç. Dr. Sedat Çetin, İnşaat Mühendisliği öğrencileri Burcu Demirci, Necmettin Türkay, Dilan Karadeniz, Elektrik Mühendisliği bölümünden Doç. Dr. Fatih Hocaoğlu ve öğrencisi Hasan Hüseyin Çetinalp, Elektrik Elektronik Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Murat Caner ve lisansüstü öğrencisi Cihan Düşmez'den oluşan ekip görev aldı.

AKÜ Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) kapsamında, 2014 yılında alınan destekle başlatılan "Elektriksel iletkenlik özelliği olan asfalt betonu geliştirilmesi"ne yönelik proje 2 yılda tamamlandı.

Gürer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ABD'de havaalanlarındaki beton zeminler üzerinde yaptığı inceleme sonrası, böyle bir çalışma yapmaya karar verdiğini bildirdi.

"PROJEMİZİN AMACI BUZLANMAYI ÖNLEMEK"

Türkiye'de karayolu ulaşımının büyük önem arz ettiğini anlatan Gürer, "Projemizin amacı buzlanmayı önlemek. Sadece karayollarında değil, aynı zamanda havaalanlarında da buzlanmanın önlenmesini istiyoruz." diye konuştu.

Buz tutmayan yol kesimleri oluşturarak kaza ve uçak sefer iptallerinin önüne geçilebileceğini belirten Gürer, şöyle devam etti:

"Kar ve buzlanma nedeniyle özellikle yonca kavşaklarda yaşanan kazalar, ciddi trafik sıkışmalarına neden oluyor. Biz de bu amaçla elektrik akımı geçirgenliği olan asfalt üretmeyi düşündük ve bunu başardık. Tıpkı bir kablo gibi elektriği iletebiliyor. Bunun her yerde uygulanması ilk aşamada zor olabilir ama en azından sürekli buzlanmanın yaşandığı İstanbul-Bolu arasında olduğu gibi köprüler ve tünel çıkışlarında öncelikli olarak uygulanabilir. Kış aylarında trafik kazalarının en büyük nedenlerinden biri buzlanma. Havaalanlarında pistin buzlanması nedeniyle seferler iptal oluyor. Elektrik geçirgenliği olan asfalt, buzlanmayı önleyerek, maddi ve manevi kayıpları ortadan kaldıracak."

Gürer, üretilen malzemenin ilk etapta askeri tesisler, acil girişleri, terminaller ve otobüs durakları gibi yerler ile önemli geçiş güzergahlarında kullanılabileceğini aktardı.

"İKİ TABAKANIN ORTASINDA KULLANACAĞIZ"

Akım geçirgenliği olan malzemenin, yol yapım çalışmalarında normal asfaltın altındaki tabakaya yerleştirilmesinden dolayı, yayalar veya araçların elektrik akımına maruz kalmasının söz konusu olmadığına işaret eden Gürer, şu bilgileri verdi:

"Bunu sandviç tabaka gibi düşünün. Bunu iki tabakanın arasında kullanacağız. Yol katmanlarına bakıldığında en üstteki asfalt tabaka birden fazla katmandan oluşabiliyor. Bunu ara tabaka olarak kullandığımız zaman herhangi bir tehlike olmayacak. Elektriği kablosuz ileten ve bu sayede sıcaklığı çok kısa sürede donma noktasının üzerine çıkabilen sıcak karışım asfalt betonu ürettik. Asfalt sıcaklığı 10 dakikada 23 dereceden, 47 dereceye ulaşabiliyor."

Gürer, malzemenin, mevcut asfalt tesislerinde rahatlıkla üretilebileceğine dikkati çekerek, "Çalışmamızda, demir çelik üretiminde atık madde olarak ortaya çıkan çelik ana cürufu, iletkenliği sağlamak için karbon tozu kullandık. Karbon liflerini normal asfalt malzemenin içine kattık." ifadelerini kullandı.

Türkiye'de protokol yolları denilen bazı noktalarda buzlanmayı önleyici kablolu sistemin bulunduğunu kaydeden Gürer, şöyle konuştu:

"Ancak kablolu sistemlerin bazı dezavantajları var. Sadece belirli noktadaki buzu eritebiliyorsunuz. Kabloların arızalanma riski var. Bizim malzememizin kendisi iletken. Kablonun arızalanması gibi bir risk yok. Sadece belirli noktalarda besleme üniteleri kurmak gerekebilir. İlerleyen süreçte, yenilenebilir enerji kaynakları ile kendi enerjisini üretebileceği bir sisteme geçilebilir. Bu malzeme, içinde sensör olan akıllı yolların yapılmasına olanak tanıyacak. Malzememizin en büyük avantajı bu. Ayrıca, don ve buzlanmaya karşı kullanılan solüsyonlar toprağa ve yer altı sularına karışarak kirletebiliyor. Asfaltın ömrünü kısaltıyor, araçlar zarar görüyor. Elektrik geçirgenliği olan asfaltın kullanımı ile bu tür zararlar ortadan kaldırılmış olacak."