Borsa yukarı adım kuralı nedir? Borsa yukarı adım kuralı neden uygulanır?
Borsa yukarı adım kuralı, borsada işlem gören hisse senetlerinin belirli bir süre içinde belirli bir yüzde oranında yükselmesi durumunda devreye giren bir kuraldır. Peki Borsa İstanbul'a yeni getirilen borsa yukarı adım kuralı nedir?
Borsa dünyasında işlem yaparken, piyasa düzenlemeleri ve kurallarının ne kadar önemli olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu kurallar, hem yatırımcıların hem de piyasanın sağlıklı işleyişini güvence altına alır. Peki, borsa yukarı adım kuralı nedir, ne demek? Borsa yukarı adım kuralı nasıl ve neden uygulanır?
BORSA YUKARI ADIM KURALI NEDİR?
Borsa yukarı adım kuralı, yani "uptick rule", kısa satış işlemlerinin yalnızca fiyatın bir önceki işlem fiyatından daha yüksek olduğu durumlarda yapılmasına izin veren bir düzenlemedir. Bu kural, 1938 yılında ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) tarafından, piyasalarda aşırı düşüşleri engellemek amacıyla uygulanmaya başlanmıştır. Kısa satış, yatırımcıların bir menkul kıymetin fiyatının düşeceğini öngörerek, bu menkul kıymeti ödünç alıp satması işlemidir. Ancak bu işlem, fiyatların hızla düşmesine neden olabilir ve piyasa istikrarını tehdit edebilir.
Uptick rule, kısa satışların yalnızca fiyatın bir önceki işlem fiyatından daha yüksek olduğu durumlarda yapılmasına izin vererek, bu tür manipülasyonları engellemeyi amaçlar. Bu kural, 2007 yılında kaldırılmış ancak 2010 yılında alternatif bir uptick kuralı (Regülasyon SHO, Kural 201) getirilmiştir. Bu yeni kural, bir menkul kıymetin fiyatı bir önceki günün kapanış fiyatından %10 veya daha fazla düşerse, kısa satışların yalnızca fiyatın mevcut en iyi teklifi (best bid) üzerinde olduğu durumlarda yapılmasına izin verir.
BORSADA YUKARI ADIM KURALI NE DEMEK?
"Borsada yukarı adım kuralı" ifadesi, yukarı adım kuralının borsa işlemleriyle ilgili olarak nasıl uygulandığını anlatır. Bu kural, özellikle volatilitenin yüksek olduğu dönemlerde, yani fiyatların hızla düştüğü veya yükseldiği zamanlarda devreye girer. Amaç, piyasa manipülasyonlarını engellemek ve yatırımcıların aşırı risk almasını önlemektir.
Örneğin, bir hisse senedinin fiyatı bir önceki günün kapanış fiyatından %10 veya daha fazla düşerse, bu durumda kısa satış işlemleri yalnızca fiyatın mevcut en iyi teklifi üzerinde olduğu durumlarda yapılabilir. Bu, yatırımcıların fiyatların daha da düşmesini engellemeye çalışırken, aynı zamanda piyasanın istikrarını korumayı amaçlar.
YUKARI SATIŞ KURALI NEDİR?
"Yukarı satış kuralı", "uptick rule"un Türkçe karşılığıdır ve yukarıda açıklanan kuralları ifade eder. Bu kural, yatırımcıların kısa satış işlemlerini yalnızca fiyatın bir önceki işlem fiyatından daha yüksek olduğu durumlarda yapmalarına izin verir. Bu, piyasalarda aşırı düşüşleri engellemeye ve yatırımcıların aşırı risk almasını önlemeye yönelik bir düzenlemedir.
YUKARI ADIM (Uptick) KURALI NEDİR?
"Yukarı adım" veya "uptick", bir menkul kıymetin fiyatının bir önceki işlem fiyatından daha yüksek olduğu durumu ifade eder. Uptick rule, yalnızca bu tür durumlarda kısa satış işlemlerine izin verir. Bu, yatırımcıların fiyatların daha da düşmesini engellemeye çalışırken, aynı zamanda piyasanın istikrarını korumayı amaçlar.
BORSADA YUKARI KESTİ NE DEMEK?
"Borsada yukarı kesti" ifadesi, bir menkul kıymetin fiyatının bir önceki işlem fiyatından daha yüksek olduğu durumu anlatır. Bu durum, yatırımcılar için genellikle olumlu bir işaret olarak kabul edilir çünkü fiyatların yükseldiğini gösterir. Ancak, bu durumun kısa satış işlemleriyle ilişkili olarak değerlendirilmesi önemlidir. Uptick rule, yalnızca bu tür durumlarda kısa satış işlemlerine izin verir.
