Avrupa'nın Tatili, Siyah İncir İhracatını Çarptı

HALUK YÜKSEL - Dünyanın en kaliteli inciri kabul edilen "Bursa Siyahı", erken olgunlaşması nedeniyle ihracatına sözleşme tarihinden yaklaşık iki hafta önce başlanması ve bunun Avrupa'da tatil dönemiyle çakışması yüzünden üreticisine ve ihracatçısına fiyat şoku yaşatıyor.

Üreticisine geçen sene kilogram başına ortalama 6-7 lira kazandıran siyah incirde 2016 sezonu 2-2,5 liradan açılırken, şu anda kilogram fiyatları 3-3,5 lira civarında seyrediyor.

Ekonomi Bakanlığı Marmara Bölge Müdürlüğünce kurulan "Taze Bursa Siyah İnciri Hasat ve İhraç Tarihlerini Belirleme Komisyonu"nca hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle 7 Ağustos itibarıyla hasadına, 9 Ağustos'tan sonra da ihracatına izin verilen Bursa Siyahı'nın geçen yıla göre yaklaşık 2 hafta erken olgunlaştığı belirtiliyor.

Ürün ergen olgunlaştı, Avrupa tatilde

Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (UYMSİB) Yönetim Kurulu Başkanı Senih Yazgan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Bursa siyah incirinde kesim ve ihraç tarihlerinin, 2015 yılında ağustos ayının üçüncü haftası olarak belirlendiğini, bu sene ise hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle söz konusu tarihlerin aynı ayın birinci haftasının sonu, ikinci haftasının başına çekildiğini anımsattı.

Siyah incirde kalite ve rekoltenin yüksek olduğuna ancak erken olgunlaşmanın ihracattaki dengeleri bozduğuna işaret eden Yazgan, şöyle konuştu:

"İhracatçımız, pazarıyla bütün sözleşmelerini ağustosun üçüncü haftasından sonra organize ediyor. Yani 'Bu ürün genellikle ağustosun üçüncü haftasında olgunlaşır ve ondan sonra da biz bunu toplar ve sizlere sunarız.' diyorlar. Avrupa'daki marketler de bütün programlarını bu döneme göre organize etti. Bir anda ağustosun birinci haftasında ürün olgunlaşınca ihracatçı malı alsa dahi satabileceği ortamı yok. Bir de Avrupa'da nüfusun büyük çoğunluğu tatilde. Marketler de buna talepte bulunmuyorlar. Yani küçük ölçekli talepler vardı, bu küçük ölçekli taleplerde de fiyat promosyonları sebebiyle düşük fiyatlarla başladı."

"Fiyat önümüzdeki haftadan sonra düzene oturacak"

Yazgan, geçen sene fiyatların yüksek seyrettiğini, bunun ürün azlığından kaynaklandığını, o nedenle geçen yılın fiyatlarının beklenmemesi gerektiğini vurgulayarak, şöyle devam etti:

"Çünkü bu yıl üründe de yüzde 15-20 civarında bir bolluk söz konusu. Böyle olunca tabii fiyatların geçen yılki rakamları tutmayacağını düşünüyorum ama Avrupa pazarlarındaki talebin önümüzdeki günlerde normal eğilimine gireceğini ve fiyatların da yavaş yavaş dengeye oturacağını bekliyoruz. Yani üreticimiz bu konuda bir hayal kırıklığı yaşamasın, işin doğası gereği ve pazarın koşullarından dolayı fiyat belki bu dönemde biraz düşük başladı, ona bağlı olarak da fiyatın önümüzdeki haftadan sonra belli ölçülerde düzene oturacağını düşünüyoruz."

Erkenci ürün yetiştiren köyler mağdur oldu

Bursa Siyahı'nda geçen sene ortalama 6-7 lira olan kilogram fiyatlarının, bu sene 5 lira civarında gerçekleşeceğini düşündüklerini anlatan Yazgan, "Erkenci dediğimiz, özellikle Fadıllı, Çağlayan gibi köylerimizdeki üreticilerimiz geçen yıl iyi rakamlarla ürünlerini sattılar. Bunlar çok yüksek rakamlardı, bu sene ise o ürünleri değerlendirecek pazar olmadığı için bu üreticilerimiz mağdur duruma düştüler. Bu sefer tabii orta dönemdeki ürünler pazarın da istediği döneme denk geldiği için bu üreticiler ortalama değerlerde ürün satışı gerçekleştirebilecekler." ifadelerini kullandı.

Yazgan, siyah incirin Almanya ve İngiltere başta olmak üzere daha çok Avrupa Birliği ülkelerine ihraç edildiğini belirterek, bu sene İngiliz para birimi sterlindeki değer kaybının da ihracat kazancını düşürdüğünü ifade etti.

Bursa Siyahı'nda fiyatların yavaş yavaş düzene oturacağını yineleyen Yazgan, "Aslında ortalama değer dediğimiz 4-5 lira. Üreticimiz belki bunu kabul etmeyecektir ama ben iyi bir rakam olduğunu düşünüyorum. Neden? 7-8 liraları her yıl hayal etmek çok zor. Böyle bir rakama satmak istediğimizde Avrupa'da yer bulamayabiliriz." değerlendirmesinde bulundu.