Anadolu'da Ev Mevsimi

Önümüzdeki 10 yılda bankacılığın İstanbul, Ankara ve İzmir'in dışındaki illerde daha hızlı büyüyeceği öngörülürken, Anadolu'da konut harekatı şimdiden başladı. Garanti Mortgage Genel Müdürü Cemal Onaran, gelir dağılımının geçmişe göre göreceli düzelmesi ve faiz oranlarının düşmesiyle Anadolu şehirlerinde yaşayanların konut alma imkanına kavuştuğunu vurgulayarak, 'Eskiden küçük şehirlerdeki insanların gelir seviyesi düşüktü, ev alma şansı çok zordu. Ama faiz oranları düşüp vadeler uzayınca talep arttı. Bunun farkına varan inşaat firmaları da Anadolu şehirlerinde yeni projeler üretmeye başladı' dedi.

Akşam'ın haberine göre son 2 yılda konut kredileri içerisinde İstanbul, Ankara ve İzmir dışındaki illerin payı yüzde 40'tan yüzde 44'e çıkarken, Cemal Onaran bu gelişimi önceden gördüklerini vurgulayarak 2023 yılına kadar gelir dağılımındaki düzelmenin belirginleşeceğini savundu. Türkiye'de ilk defa yerel kampanyalara başladıklarını anlatan Onaran, '2009 yılından beri bu işe yatırım yapıyoruz. Bu yıl da 22 ilde yerel kampanyalarımızı başlattık' dedi.

Mortgage kredileri bu yıl yüzde 15 civarında büyür

Konut kredilerine talep nasıl?

Geçen yıl faizler 0.70-0.80'lere kadar gerilemişti. Sektör geçen yıl ilk 3.5 ayda 5 milyar liralık, yani yüzde 9'luk bir artış kaydetmişti. Bu yıl aynı dönemde yüzde 1.5'luk artış var. Bu işin kötü tarafı. İyi tarafı ise ilk 2 ay çok kötü geçti. Hem kış olması, hem faizlerin yükselmesi nedeniyle ocak ve şubatta büyüme sıfırdı. Ama mart ayını 650 milyon TL artıyla kapattı. 15 Nisan'a kadar ise 350 milyon liralık bir artış daha gerçekleşti. Bu yıl tahminen yüzde 15'ler seviyesinde bir büyüme olur.

Halkalı, Esenyurt, Avcılar, Kurtköy ve Ümraniye gözde

İstanbul'da en çok hangi bölge ve projeler ilgi görüyor?

Arzın yüksek olduğu yerler satılıyor. Halkalı, Esenyurt, Avcılar, Gürpınar, Kurtköy ve Ümraniye'de hareketlilik var. Emlak GYO'nun her ay en fazla nerelerde satış yapıldığına ilişkin raporları yayınlanır. Şu sırada en fazla satışı Tuzla'da Teknik Yapı Evora'nın satışı birinci sırada gidiyor. Metrekare fiyatları 2 bin 500-3 bin TL olunca alım gücü daha fazla kesime yayılıyor.

250 bin kişiyi ev sahibi yaptı

Garanti Mortgage olarak bugüne kadar kaç kişiyi ev sahibi yaptınız?

Mortgage kredilerinde 2007 yılından beri sektör lideriyiz. Bu yıl ilk 3 aylık verilerine baktığımızda pazar payımız 12 baz puan artışla yüzde 13'lere geldi. Bu yıl da sektör liderliğimizi açık ara devam ettireceğimizi düşünüyoruz. Mortgage kredisinin başlangıcı 2004-2005'lerde oldu. O süreçten bu zamana baktığımızda bugüne kadar 250 bin kişiyi ev sahibi yaptık. Ortalama her yıl 40-50 bin adet kredi kullandırıyoruz.

İlk 3 ayda ne kadar kredi kullandırdınız?

Yaklaşık 12 bin kişiye kredi kullandırdık.

Ruslar kıyıları, Araplar İstanbul'u istiyor

Müteakabiliyet Yasası sektörü nasıl etkileyecek?

Mutlaka bir hareket getirecek. Ruslar özellikle Antalya ve Alanya'daki konutlara, Araplar ise İstanbul ile daha çok ilgileniyor.

Her şehire özel reklam kampanyası yapıyor

Garanti Mortgage neler yapıyor?

2023 yılına kadar gelir dağılımındaki düzelme belirginleşecek. Türkiye'de ilk defa yerel reklam kampanyalarına başladık. Çok da ilginç sloganlarla yaptık: 'İskender deyince Bursa, mortgage deyince Garanti.' Her yıl belli illeri seçiyoruz. Bu yıl 22 tane ilde yerel kampanyalarımızı başlatık. 2009 yılından beri bu işe yatırım yapıyoruz. Çünkü Anadolu'daki gelişimi çok önceden görmüştük.

Anadolu'da konut harekatı

Hangi illerden daha çok talep geliyor?

İstanbul konut kredilerinde hala önde gidiyor ama küçük şehirlerin büyüme oranları İstanbul, Ankara ve İzmir'den daha hızlı. Artık Anadolu'da ciddi anlamda yeni konut projeleri yapılıyor. Eskiden Anadolu'daki insanların gelir seviyesi büyük şehirlere göre daha düşüktü. Ama faizler düşüp vadeler uzayınca Anadolu'da da hareket başladı. O hareket başlayınca inşaat firmaları da bunu gördü. Önce yerel firmalarda başladı. 12 dairelik apartman yapan müteahhit artık havuzlu üç dört bloklu siteler yapıyor.

Yabancıya mortgage satışı yavaşladı

Yabancıya konut kredisi kullandırıyor musunuz?

Yurtdışında yerleşiklere yönelik Non-Resident Mortgage ürünümüz var. Ağırlıklı olarak kredilendirdiğimiz müşteriler İngiliz, Hollanda ve Almanya vatandaşlarıydı ancak krizden sonra buradaki hareketlilik yavaşladı. .Alanya, Kuşadası, Didim, Antalya ve Fethiye gözde. Bu yerlerde yabancılara yönelik ciddi projler üretilmişti. Kredilendirme süreçleri Türkiye'dekinden biraz daha farklı çalışıyor. Normalde konutun yüzde 75'i kredilendirirken, AB vatandaşlarına yüzde 65'i kadar kredi verdik.

Kentsel dönüşüm sektörü canlandıracak

Kentsel dönüşüm projesinin bankacılık sektörüne yansıması olur mu?

Kentsel dönüşüm başlı başına büyük bir proje. Bu projenin boyutu Türkiye geneli için 400 milyar lira . Türkiye'de yaklaşık 15 milyon tane konut var. Yenilenmesi gereken 6-6.5 milyon konut var. Bunun mortgage piyasasına yansıması da olacak.

Faizler bu yıl daha da düşmez

Faizlerde nasıl bir seyir gözleniyor?

Geçen yıl bu dönemlere göre yükseldi ama geçen yılın sonuna göre baktığınız zaman düşüş var. Şu anda 1.05-1.10 civarında. Bu yıl Merkez Bankası politikalarına paralel olarak ben faiz cephesinde çok aşağı yönlü bir hareketi beklemiyorum. Bu seviyelerde gidecek. Bu yıl 0.70-0.80 gibi bir faiz oranını görmemiz mümkün değil. Dolayısıyla biz hep tüketicilere şunu söylüyoruz: 'Evini beğenmiş ve ödeyebilecek gücün varsa bekleme hemen al.'