Amazon Ormanları Küresel Isınmaya Yenilmek Üzere

DİDEM ERYAR ÜNLÜ

Dünyanın akciğeri olarak değerlendirilen Amazon ormanları, ağaçlarını kaybettiği için küresel ısınma ile mücadele kapasitesini yitirmek üzere. Amazon ormanları yılda 2 milyon ton karbondioksitin emilmesini sağlıyordu.

Leeds Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen bir araştırmaya göre Amazon ormanlarında 1980'lerden bu yana ağaç büyüme oranı üçte bir azalmış durumda. Bunun sonucu olarak yağmur ormanlarının karbondioksitle mücadele gücü de yarı yarıya azaldı.

Tarihte ilk kez, Amazon yağmur ormanları tarafından emilen karbondioksit oranı, Latin Amerika'daki fosil yakıt emisyonlarının gerisinde kaldı.Yağmur ormanları yılda 2 milyon ton karbondioksitin emilmesini sağlıyordu.

Güney Amerika'da bulunan dünyanın en büyük yağmur ormanları batıdan bakıldığında Büyük Okyanus'a, doğudan bakıldığında ise Atlas Okyanusu'na kadar uzanıyor. Brezilya, Peru, Kolombiya, Venezuela, Ekvador, Bolivya, Guyana, Surinam ve Fransız Guyanası olmak üzere dokuz ülkenin sınırları içerisinde bulunan ve Amazon Havzası'nın çoğunu kaplayan Amazon Ormanları; yaklaşık 5,5 milyon kilometrekarelik bir alana yayılıyor. Ormanların yüzde 60'ı Brezilya, yüzde 13'ü Peru sınırları içerisinde yer alıyor. Atmosferdeki karbondioksit dengesini koruyan Amazon ormanları, dünyadaki su kaynaklarının yüzde 20'sini oluşturuyor ve dünyadaki tüm bitkilerin beşte biri kadar oksijen üretiyor. Dünya genelinde karbondioksit emisyonlarının artmasıyla, ağaçların yaşam süresi kısaldı. Araştırmaya göre, Amazon ormanlarındaki ağaçlar her zamankinden daha hızlı ölmeye başladı.

Amazon ormanları dahil olmak üzere, dünya genelindeki ormanlar her yıl toplam karbondioksit emisyonlarının dörtte birini absorbe ediyor. Geri kalanın dörtte biri okyanuslar tarafından absorbe ediliyor. Kalan 17 milyar tonun üzerindeki karbondioksit ise atmosferde geziyor. İşte bu atmosferde gezen karbondioksit küresel ısınmaya yol açıyor. Araştırmayı gerçekleştiren bilim insanları, Amazon ormanlarında olup bitenlerin, dünyanın diğer ormanlarında yaşanabilecek olmasından endişe ediyorlar.