Alternatif Emekliliğe Devlet Dopingi

Asgari ücretteki artış Bireysel Emeklilik Sistemi'ne (BES) girenlerin de yüzünü güldürecek. Asgari ücretin bin 300 liraya çıkması ile birlikte yüzde 25'lik devlet katkısı artacak, böylece sistemdeki katılımcılar daha yüksek oranda katkıdan yararlanabilecek. 2013 başında yapılan düzenleme ile bireysel emekliliğe girenlere, sisteme yatırdıkları katkı payının yüzde 25'i kadar devlet katkısından yararlanma imkanı tanındı.

Bu katkı da yıllık brüt asgari ücret toplamının yüzde 25'i ile sınırlı tutuldu. Bugün için asgari ücretin, brüt bin 273 lira olmasından dolayı sistemdeki katılımcılar, yıllık en yüksek 3 bin 819 lira devlet katkısı alabiliyor. Bu orandan yararlanmak için de kişilerin sisteme yıllık 15 bin 288 lira yatırması gerekiyor. Yeni dönemde asgari ücretin net bin 300 lira, brüt de yaklaşık bin 650 liraya çıkması ile devlet katkısı, yıllık 4 bin 950 lira olacak. Bu da devlet katkısında yaklaşık yüzde 29.5'luk artış anlamına geliyor. 2016 yılında sisteme yıllık 19 bin 800, aylık da bin 654 lira yatıran katılımcılar için devlet de yıllık 4 bin 950, aylık 412.5 lira katkı ödeyecek.

BÜTÇEYİ ETKİLEYECEK

Asgari ücretteki artışa paralel devlet katkısındaki artış, 2016 yılı bütçesini de etkileyecek. 2013'te devlet katkısı ile birlikte ilk yıl bütçeden 1.2 milyar TL'lik devlet katkısı ödeneği ayrılırken, 2014'te bu rakam 2 milyar TL'ye çıkartıldı. Maliye Bakanlığı, 2015 bütçesinde ise bireysel emeklilik için 2.6 milyar liralık kaynak öngörürken, 2016 bütçesinde bunu 3.1 milyar lira olarak planladı. Bugüne kadar da sisteme giren katılımcılara bütçeden 4.6 milyar lira devlet katkısı ödendi.

SİSTEME FAYDASAĞLAYACAK

Garanti Emeklilik Genel Müdürü Cemal Onaran, asgari ücret ile artan hane halkı gelirinin bir kısmının tasarrufa yönelmesinin bireysel emekliliğe fayda sağlayacağını belirterek, şunları söyledi: "Yüksek birikim yapma potansiyeli olan bireyler daha fazla devlet katkısı alacak. Sistemde katılımcı sayısı 6 milyona yaklaştı. Devlet katkısı sayesinde 2013'ten bu yana sisteme her yıl ortalama bir milyon yeni katılımcı ekleniyor. Devlet katkısının bütçeye etkisi ise sınırlı olacaktır. 2014 yılında devlet katkısının toplam merkezi yönetim bütçe giderlerine oranının yüzde 0.4 olduğunu düşünürsek; tasarruf oranını artırması ve kamu iç borçlanma araçlarını içeren emeklilik fonlarındaki artışı göz önüne aldığımızda, devlet katkısı ödemelerindeki artışın teknik olarak da bir yük oluşturmayacağını söyleyebilirim. Ayrıca 2016'dan itibaren bireysel emeklilikte uygulanan kesintilerde de önemli azalmaya gidilecek ve bu kesintilerin tamamı asgari ücrete endeksli olacak."

FONLANDA BÜYÜR

BNP Paribas Cardif Türkiye CEO'su Cemal Kişmir, asgari ücretteki artışın hem toplam katkı payı büyümesini hem de ortalama katkı payı artışını olumlu etkileyeceğini belirterek, şunları söyledi: "Asgari ücretteki artış ile fon büyümesi de desteklenecek. 2016'dan itibaren giriş aidatı, yönetim gider kesintileri de asgari brüt ücretin yüzde 8,5 ile sınırlı olacak. Katılımcıların kazançlarını maksimize edebilmeleri adına asgari ücret artışına paralel, ortalama katkı paylarını da arttırmaları gerekir. Asgari ücret artışı ile yaklaşık 200-300 milyon TL'lik ekstra devlet bütçesi ihtiyacı doğabilir. Tasarruf oranının yüzde 12'lerde olduğu bir makro ekonomide, böylesi stratejik bir enstrümanın konumunun güçlenmesine yönelik bir yatırım olarak algılamak gerekir."

Bütçeden BES'e ayrılan pay (TL)
2013 1.2 milyar
2014 2 milyar
2015 2.6 milyar
2016Planlanan 3.1 milyar
Ödenen katkı payı 4.6 milyar (Kaynak:Hürriyet)