ABD Otomotiv Devlerine 17.4 Milyar Dolar Verdi, Üç Ay 10 Gün Süre Koydu

ABD Başkanı George W. Bush, derin krizdeki otomotiv sektörünün mevcut şartlarda çökmeye bırakılmasının sorumlu bir eylem olmayacağını belirterek, ilgili şirketlere, reformdan geçmeleri karşılığında, toplam 17.4 milyar dolar acil kredi açılacağını açıkladı. Şirketlerin, 31 Mart’a kadar yeniden yapılanma çalışmalarına başlayıp mali açıdan yaşabilir hale gelememeleri durumunda, aldıkları kredileri iade etmeleri istenecek.

ABD’li otomotiv devlerinin kurtarılması için Detroit’te gerçekleştirilen pazar ayinindeki Amerikalıların duaları kabul oldu. Beyaz Saray, General Motors (GM), Chrysler ve Ford’a 700 milyar dolarlık Sorunlu Varlıkları Kurtarma Programı (TARP) kapsamında 17.4 milyar dolarlık kredi desteği sağlanacağını açıkladı. ABD Başkanı George W. Bush, derin krizdeki otomotiv sektörünün mevcut şartlarda iflas etmesine izin verilmesinin sorumlu bir eylem olmayacağını belirterek, şirketlerin yeniden yapılanmaları şartıyla 13.4 milyar doları acil olmak üzere toplamda 17.4 milyar dolar kredi verileceğini açıkladı. Bush, normal şartlarda ABD’li üreticiler için iflasın bir çözüm olabileceğine işaret ederek, "Ancak ABD’nin içinden geçmekte olduğu olağanüstü koşullarda, otomotiv şirketlerinin çökmeye terk edilmesinin sorumlu bir eylem biçimi olmayacaktı" dedi. Bush, şu anda iflasların bütün ekonomi için kabul edilemez sonuçları olacağını belirterek, finansal kriz ve ekonomik yavaşlama ortamında otomotiv şirketlerinin iflasının, çalışkan Amerikalılara kabul edilmez ölçüde acı veren bir darbe vuracağının altını çizdi.

Reform yoksa iflas edin

Geçen hafta, ABD’li otomotiv şirketleri için hazırlanan 14 milyar dolarlık kurtarma paketinin Senato’da takıldığını hatırlatan Bush, 700 milyar dolarlık finans sektörünü kurtarma paketinden yapılacak yardım planı karşılığında otomotiv şirketlerinin, karlı işletmelere dönüşebilmelerini öngören yeniden yapılanma planlarını üç ay içinde hazırlamaları gerektiğini söyledi. Bush, "Yeniden kendi kendine yaşayabilmek ve karlı birer şirkete dönüşebilmek için zor kararların verilmesinin zamanı geldi. Otomotiv üreticileri ve sendikalar, neyin tehlikede olduğunu anlamalı ve reform için gerekli zor kararları vermeli. Yoksa tek seçenek iflas bayrağını çekmek olacaktır" dedi.

31 Mart’a kadar süre

GM ve Chrysler’e aralık ve ocak aylarında acil olarak toplam 13.4 milyar dolar kredi verilecek. Bu süre içerisinde iki şirketten GM’ye 9.4 milyar dolar, Chrysler’e de 4 milyar dolar acil kredi sağlanacak. Ford ise, acil mali desteğe henüz ihtiyacı olmadığını belirtiyor. Şubat ayında da, Kongre’den onay çıkması durumunda, otomotiv şirketlerine 4 milyar dolar daha yardım sağlanması öngörülüyor. Şirketlerin, 31 Mart tarihine kadar yeniden yapılanma çalışmalarına başlayıp mali açıdan yaşabilir hale gelememeleri durumunda, aldıkları kredileri iade etmeleri istenecek.

Detroit’i kurtarma borsaları umutlandırdı

ABD’de Başkan George Bush’un, Detroit merkezli otomotiv devlerini kurtarmaya yönelik kredi desteği açıklamasına, başta New York Borsası olmak üzere uluslararası borsalardan genelde olumlu tepki geldi. Açıklamanın ardından açılan New York Menkul Kıymetler Borsası’nda ve Nasdaq ve Dow Jons endeksleri yükselirken, Avrupa borsaları Başkan Bush’un açıklamasının ardından gelen alımlarla toparlanarak artıya geçti.

Jetler satılacak, yönetici tazminatına sınır gelecek

Sorunlu Varlıkları Kurtarma Programı (TARP) kapsamında otomotiv sektörüne kullandırılacak olan 17.4 milyar dolar, bağlayıcı bazı şartları da beraberinde getiriyor. Buna göre:

Şirketler, yönetici tazminatı ve ücretlerine sınır getirilmesini kabul edecek. Ayrıca, yöneticilerin başta özel jetler olmak üzere yan hakları ortadan kaldırılacak.

Hukukun izin verdiği ölçüde, devlete olan borç diğerlerinden öncelikli olacak.

Otomotiv şirketleri, hükümetin defterleri incelemesi için her zaman izin verecek.

Hükümetin 100 milyon doların üzerindeki harcamaları veto etme hakkı olacak.

Şirketler, yakıt ekonomisi ve emisyon değerleri konusunda geçerli Federal yasalara uyacak.

Şirketler oy hakkı bulunmayan hisseler için garanti sağlayacak.

Şirketler, devlete borçlu oldukları süre içerisinde temettü dağıtamayacak.

Obama, gelene kadar ’çar’ Paulson olacak

ABD Hazine Bakanı Henry Paulson, otomotiv sektörün yeniden yapılanmasını ve kredilerin nasıl kullanıldığını denetleyecek ’otomotiv çarı’ olarak da görev yapacak. Paulson, yeni Başkan Barack Obama 20 Ocak’ta Beyaz Saray’a çıkana kadar bu görevi sürdürecek. Obama görevi devraldıktan sonra yeni ’otomotiv çarı’nı atayacak.

Otomotiv devleri nasıl karşıladı

GM tarafından yapılan yazılı açıklamada, "Bu karar birçok kişinin işini korumasına yardımcı olmasının yanı sıra GM, tedarikçiler ve bayilerin faaliyetlerine devam edebilmesine destek sağlayacaktır" denildi.

Chrysler LLC CEO’su Bob Nardelli da Beyaz Saray’ın kararı sonrasında yaptığı açıklamada, kredi için niyet mektubunu imzaladıklarını belirterek, "Chrysler kredinin getirdiği bütün yükümlülükleri kabul etmektedir" dedi.

Ford CEO’su Alan Mulally ise acil krediye ihtiyaçları olmadığını ancak alınan yardım kararını memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, "Ford, kısa vadede likidite sorunuyla karşı karşıya değildir" dedi.