ABD'li Otomobil Devleri, 25 Milyar Dolarlık 'Lehman' Şoku Yaşıyor

Lehman Brothers’ın iflasıyla hızlanan ve AIG’ye sıçrayan ekonomik kriz, hükümetten 25 milyar dolar yardım talep eden ABD’li otomotiv devlerinde şok etkisi yarattı. Analistler, Lehman Brothers’ın hükümet desteği görmediği için iflas etmesinin otomotiv sektörü için olumsuz bir mesaj olduğu görüşünü savunurken, Ford, GM ve Chrysler ise bir an önce kredi desteğini almak için Beyaz Saray’daki lobi faaliyetlerini hızlandırdıklarını açıkladı.

AMERİKAN piyasalarında yaşanan iflas ve krizlerin finans ve sigortacılık sektörünün ardından otomotiv sektörüne de sıçrayabileceği endişesi yaşanıyor. Petrol fiyatlarının yüksek seyretmesi ve mortgage krizinin etkisiyle dünya liginde düşüşe geçen ABD’li otomotiv devleri, geçtiğimiz hafta devletten 25 milyar dolarlık düşük faizli kredi yardımı istemişlerdi. Ancak 158 yıllık yatırım bankası Lehman Brothers’ın hükümet desteği görmediği için iflas etmesi ve ardından Merrill Lynch’in Bank Of Amerika’ya satılması, kurtarılmayı bekleyen Amerikan otomotiv devlerinde tam bir şok etkisi yarattı. Amerikan hükümetinin batacağı konuşulan dünyanın en büyük sigorta şirketlerinden American International Group’a (AIG) da 85 milyar dolar para aktaracak olması, "ABD hükümeti şu anda otomotiv şirketlerine destek olamaz" yorumlarını beraberinde getirdi.

Kredi istemişlerdi

Amerikan otomotiv devlerinin son yıllarda içine girdikleri mali kriz içinden çıkılmaz bir hal almaya başladı. Amerikan Hazine Bakanı Henry Paulson’ın Amerika’nın iki dev mortgage şirketi Fannie Mea ve Freddie Mac’i kurtarma girişiminin hemen ardından geçtiğimiz hafta Ford Motor CEO’su Alan Mulally, otomotiv sektörü için devlet desteği talebinde bulunmuştu. Mulally geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada devletten düşük faizli kredi almak istediklerini belirterek, ABD’deki otomotiv sektörünün toplamda 25 milyar dolarlık bir finansal desteğe ihtiyacı bulunduğunu söylemişti.

Çıkış için yatırım şart

Ulusal otomotiv sektörünün yeniden çıkışa geçebilmesi için yakıt ekonomisi sağlayan teknolojilere yatırım yapması gerektiğine dikkat çeken Mullally, "Ford olarak devlet destekli ve düşük faizli kredi almaya artık hazırız. Sektörün ise 25 milyar doları aşan bir kredi desteğine ihtiyacı var" açıklamasını yapmıştı. Mulally’nin ABD’de yeni enerji yasası tasarısı içerisinde yer alan otomotiv sektörünün yakıt ekonomisi sağlayan teknolojiler geliştirmesi amacıyla 25 milyar doları bulacak bir kredi paketinin geçmesi için lobi faaliyetlerine başlamıştı. Ford’dan gelen destek talebinin bir benzeri de geçtiğimiz ay bir başka ABD’li otomotiv devi General Motors’dan gelmişti. General Motors CEO’su Rick Wagoner, devlet destekli kredilerle ilgilendiklerini belirtmiş, ancak ne kadarlık bir finansal desteğe ihtiyaçları olduğunu açıklamamıştı. ABD hükümetinin otomotiv sektörüne sağlayacağı kredilerle, otomotiv devleri Ford, General Motors ve Chrysler LLC’nin elektrikli araçlar için yeni nesil bataryaların yanı sıra yakıt hücresi teknolojisine yatırım yapması ve bu sayede içinde bulundukları mali krizi aşmaları bekleniyordu.

Lobi çalışmaları başlamıştı

Devlet desteği için harekete geçerek lobi çalışmalarını hızlandıran otomotiv devleri, bu hafta başı tüm dünya gibi büyük bir şok yaşadı. Yatırım bankası Lehman Brothers, Amerikan hükümeti kurtarıcı rol üstlenmediği için iflas ederken, Merrill Lynch ise Bank of Amerika’ya satıldı. Tüm bu gelişmeler üzerine bu kez batacağı konuşulan dünyanın en büyük sigorta şirketlerinden American International Group’a (AIG) Amerikan hükümeti 85 milyar dolar para aktaracağını açıklayınca, otomotiv sektörünün beklediği 25 milyar dolar ikinci planda kaldı. Analistler, otomotiv sektörünün şu anki koşullarda beklediği desteğin ertelenebileceği görüşünü savunurken, "Ama bu destek biran önce verilmezse bu kez kriz otomotive sıçrayacak" yorumunda bulunuyor.

Wall Street ile Detroit’i karıştırmayın

AMERİKAN otomotiv şirketleri iyimserliğini korumaya devam ediyor. Ford Başkanı Bill Ford, Wall Street’teki karışıkla otomotiv sektörünün beklediği hükümet kredilerini karıştırmamak gerektiğini belirterek, "İnsanlar iki konunun birbirinden faklı olduğunu görmesi lazım" açıklamasını yaptı. GM Başkanı Rick Wagoner ise finansal piyasalarda meydana gelen gelişmelerin nasıl dallanacağını şu an için görülemediğini belirterek, "Ama çok yakından izliyoruz. Ayrıca yeni bir otomobil sahibi olmak isteyenler için koşulların daha zorlaşacağını söyleyebilirim" dedi. Bazı analistler, hükümetin destek olmadığı için iflasa sürüklenen Lehman Brothers’ın diğer sektörlerin de destek beklememesi için bir sinyal olduğu görüşünü savunurken, bazıları ise iyimser olmak gerektiğini otomotivin bu ay içinde gereken desteği göreceğini belirtiyor.